Οι γυναίκες νοσούν από αυτοάνοσα νοσήματα, όπως η πολλαπλή σκλήρυνση, ο λύκος και η ρευματοειδής αρθρίτιδα οκτώ φορές περισσότερο από ό,τι οι άνδρες. Παράλληλα, όμως, έχουν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μη σχετιζόμενου με το αναπαραγωγικό σύστημα, όπως το μελάνωμα, ο καρκίνος του παχέος εντέρου, του νεφρού και του πνεύμονα.
Και ενώ οι εξελίξεις στη θεραπεία του καρκίνου, όπως οι ανοσοθεραπείες, είναι αρκετά εντυπωσιακές, οι έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες ανταποκρίνονται καλύτερα από τους άνδρες σε αυτού του τύπου τις παρεμβάσεις.
Το κρίσιμο ερώτημα, λοιπόν, είναι: Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη διαφορά μεταξύ ανδρών και γυναικών όσον αφορά στις ασθένειες; Μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα ισχυρίζεται πως έχει μια διεπιστημονική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα (ASU).
Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Trends in Genetics, η ομάδα παρουσιάζει μια νέα θεωρία για την εξήγηση του φαινομένου αυτού, θέτοντας τις βάσεις για καινοτόμους ερευνητικούς δρόμους, επικεντρωμένους στη θεραπεία των αυτοάνοσων νοσημάτων και του καρκίνου. Πρόκειται για τη «Θεωρία Αποκατάστασης από την Εγκυμοσύνη».
«Το ανοσοποιητικό σύστημα των γυναικών αρχικά εξελίχθηκε με δύο σκοπούς. Αφενός την επιβίωσή τους σε συνθήκες μεγάλου αριθμού κυήσεων και την αποκατάσταση της λειτουργίας του οργανισμού μετά από αυτές και αφετέρου την επιβίωσή τους μετά από την προσβολή από παράσιτα και παθογόνους οργανισμούς. Πλέον, όμως, στις κοινωνίες του σύγχρονου κόσμου, οι γυναίκες ούτε εγκυμονούν συχνά, αλλά ούτε και διατρέχουν τεράστιο κίνδυνο από παράσιτα και μικροοργανισμούς. Έτσι, αυτό που παρατηρείται πλέον είναι ο αυξημένος κίνδυνος αυτοάνοσων παθήσεων και ταυτόχρονα η μειωμένη εμφάνιση άλλων ασθενειών όπως ο καρκίνος», σημειώνει η Melissa Wilson, αναπληρώτρια καθηγήτρια στη Σχολή Επιστημών Υγείας του ASU και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
Πιο αναλυτικά, στις βιομηχανικές κοινωνίες, τα αυτοάνοσα νοσήματα εμφανίζονται σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό, με τους ερευνητές να πιστεύουν ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου εξελίχθηκε για να μπορεί να αντιμετωπίσει ένα δεδομένο αριθμό παρασίτων. Στο σύγχρονο περιβάλλον, η έκθεση σε αυτά τα παράσιτα έχει ελαχιστοποιηθεί, με αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό σύστημα να έχει λιγότερους «εχθρούς» και έτσι να επιτίθεται στον εαυτό του.
«Επίσης, έχουμε περάσει από ένα ενεργό τρόπο ζωής σε μια καθ’όλα καθιστική καθημερινότητα. Διαθέτουμε υπεραφθονία θερμίδων, πράγμα το οποίο μας επιτρέπει να διατηρούμε υπερβολικό αριθμό ορμονών και αυτό με τη σειρά του αυξάνει την πιθανότητα ενεργοποίησης αυτοάνοσων νοσημάτων», σημειώνει η Angela Garcia που επίσης συμμετείχε στη μελέτη.
Ο Heini Natri, βασικός συγγραφέας της μελέτης και μεταδιδακτορικός φοιτητής στο ASU, τόνισε, από την πλευρά του, ότι κατά τη διαδικασία ανάπτυξης ανοσοθεραπειών και άλλων θεραπειών θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι το ανοσοποιητικό σύστημα είναι διαφορετικό στα δύο φύλα.
«Πιστεύουμε ότι η Θεωρία Αποκατάστασης από την Εγκυμοσύνη μπορεί να εξηγήσει την ύπαρξη αυτής της μεγάλης διαφοράς στις ασθένειες ανάμεσα στα δύο φύλα. Η κατανόηση της εξελικτικής προέλευσης των διαφορών των δύο φύλων όσον αφορά αυτές τις ασθένειες θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα τους μηχανισμούς και τα συγκεκριμένα σημεία του ανοσοποιητικού συστήματος που πρέπει να στοχεύσουμε. Σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε καλύτερες θεραπείες για όλους», ανέφερε ο Δρ. Natri.
Μελλοντικές θεραπείες
Οι ερευνητές προτείνουν ότι η ενσωμάτωση των μελλοντικών ερευνών στο πλαίσιο της Θεωρίας Αποκατάστασης από την Εγκυμοσύνη θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να εντρυφήσουν περισσότερο στον τομέα της εξελικτικής βιολογίας και της γενετικής και να βρουν νέους δρόμους για να αποτρέψουν την εμφάνιση του καρκίνου και των αυτοάνοσων νοσημάτων.