Ποιο είναι άραγε o αντίκτυπος του επαίνου στο παιδί; Ισχύει αυτό που έλεγε ο Αδαμάντιος Κοραής, κορυφαία μορφή του ελληνικού Διαφωτισμού, ότι «ο έπαινος θερμαίνει και αυξάνει τα καλά, ενώ αντίθετα η αδιαφορία τα παγώνει, τα ζαρώνει και τελικά τ’ απονεκρώνει» ή η πλάστιγγα της ορθότητας γέρνει προς την πλευρά όσων εντοπίζουν στους γονεϊκούς επαίνους -και δη στα social media- τον κίνδυνο των παιδιών για πλήρη εξάρτηση από την επιβεβαίωση των άλλων με σταδιακή εγκατάλειψη κάθε συμπεριφοράς που αποτελεί και το αντικείμενο επιβράβευσης;
Από τη σκοπιά της επιστημονικής έρευνας, ισχυρίζεται η κλινική ψυχολόγος Δρ Cara Goodwin, η επιβράβευση των παιδιών αξιολογείται με θετικό πρόσημο, αφού έχει συσχετιστεί με καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις, ισχυρότερο εσωτερικό κίνητρο για συμπεριφορές και πράξεις ευγενείας και βοήθειας προς τους άλλους, μεγαλύτερη κοινωνικότητα, αύξηση της εγκεφαλικής ύλης που σχετίζεται με την ενσυναίσθηση, την ευσυνειδησία και την ευρύτητα του πνεύματος.
Έπαινος από έπαινο ωστόσο διαφέρει, συνεπώς οι γονείς θα πρέπει να έχουν κατά νου ότι υπάρχουν τρόποι να επιβραβεύσουν το παιδί κερδίζοντας παράλληλα τα μεγαλύτερα οφέλη, εξηγεί η ειδικός και μοιράζεται επτά πολύτιμες συμβουλές:
1. Επιβραβεύστε την πρόοδο, όχι το παιδί
Ο έπαινος πρέπει να εστιάζεται στην προσπάθεια του παιδιού, τη στρατηγική που σκέψη και πώς την υλοποίησε παρά σε χαρακτηριστικά του όπως η ευφυΐα, η σωματική δύναμη ή η ομορφιά. Στην πρώτη περίπτωση ενισχύεται το κίνητρο για μεγαλύτερη προσπάθεια και επιμονή απέναντι στις προκλήσεις, ενώ στη δεύτερη το παιδί γίνεται πιο ευάλωτο σε περίπτωση αποτυχίας, εγκαταλείπει την προσπάθεια και κατηγορεί τον εαυτό του.
2. Υποστηρίξτε το παιδί για το παιδί
5. Χρησιμοποιήστε τα χέρια σας
Χειρονομίες όπως «κόλλα το!» ή «δώσε πέντε!» προς ενθάρρυνση των παιδιών είναι θεμιτές σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, τα οποία καταλήγουν ότι πρόκειται και για μια αποτελεσματική μέθοδο ενίσχυσης της ικανότητας του παιδιού να αξιολογεί μια πράξη του αλλά και πώς ένιωσε κατόπιν αυτής.
6. Επιβραβεύστε με ειλικρίνεια
Τα παιδιά μπορούν να αισθανθούν πότε ο έπαινος ξεπερνά το δέον ή «πέφτει» με το… σταγονόμετρο, με συνέπεια τον μεγαλύτερο κίνδυνο κατάθλιψης και χαμηλών ακαδημαϊκών επιδόσεων. Παράλληλα, υπερβολές όπως «έφτιαξες την πιο όμορφη ζωγραφιά που έχω δει ποτέ!» οδηγούν σε χαμηλή αυτοπεποίθηση, ατολμία και εξάρτηση από τον έπαινο.
7. Έπαινοι μετά θετικής προσοχής
Συνδυάστε τα ενθαρρυντικά και επαινετικά λόγια με θετική προσοχή και εξωλεκτικά μηνύματα όπως ένα τρυφερό χτύπημα στον ώμο, ένα χαμόγελο ή μια αγκαλιά, καθώς συνεισφέρουν σημαντικά στη βελτίωση της συμπεριφοράς του παιδιού.
Διαβάστε επίσης
«Κάνε αυτό που σου λέω» – Και άλλες 9 φράσεις που δεν πρέπει να λέμε στα παιδιά
Video games: Πόσοι έφηβοι εθίζονται – Τι προφυλάσσει από τον εθισμό
