Δραματικές είναι οι επιπτώσεις της νόσου COVID-19 στη διαχείριση εκατομμυρίων περιστατικών καρκίνου στην Ευρώπη, με την επιστημονική κοινότητα αλλά και τις υγειονομικές αρχές της Ε.Ε. να προειδοποιούν για ραγδαία επιδείνωση της υγείας των ογκολογικών ασθενών.
Για το λόγο αυτό, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Καρκίνου (European Cancer Organisation – ECO) υλοποιεί μια ευρεία καμπάνια ευαισθητοποίησης με κεντρικό μήνυμα «Τώρα είναι η ώρα για δράση – Time To Act», επισημαίνοντας την ανάγκη για αντιμετώπιση των συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων που έχει προκαλέσει η πανδημία στην διαχείριση του καρκίνου. Η έκκληση για δράση απευθύνεται σε όλους τους ασθενείς με καρκίνο, τους επαγγελματίες υγείας, τους φορείς χάραξης πολιτικής αλλά παράλληλα και όλους τους πολίτες.
Την υποστήριξή τους στην πρωτοβουλία αυτή έχουν εκφράσει φορείς και κόμματα από όλη την Ευρώπη ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων, ενώ μεταξύ των χορηγών βρίσκεται και η φαρμακευτική εταιρεία Pfizer.
Ο Καρκίνος στην ΕΕ
Δυστυχώς οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μόνο το 2020, 2,7 εκατομμύρια άτομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση διαγνώστηκαν με καρκίνο, ενώ άλλα 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξ αιτίας της νόσου¹, μεταξύ αυτών και πάνω από 2.000 νέοι². Εάν δεν αναλάβουμε λοιπόν αποφασιστική δράση τώρα, τα κρούσματα καρκίνου αναμένεται να αυξηθούν κατά 24% έως το 2035, καθιστώντας τον την κύρια αιτία θανάτου στην Ε.Ε.
Οι προβλέψεις όμως βαίνουν ακόμη χειρότερες, εξαιτίας της επίπτωσης της πανδημίας του κορονοϊού στην προσπάθεια αναχαίτισης της μάστιγας του καρκίνου. Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Καρκίνου και άλλες σημαντικές πηγές¾
- 1,5 εκατομμύρια λιγότεροι καρκινοπαθείς επισκέφθηκαν το γιατρό τους τον πρώτο χρόνο της πανδημίας³
- 1 εκατομμύριο περιπτώσεις καρκίνου πανευρωπαϊκά ενδέχεται να μην εντοπιστούν λόγω της παγκόσμιας πανδημίας³
- 1 στους 5 ασθενείς με καρκίνο δεν λαμβάνει την απαραίτητη χειρουργική αγωγή ή χημειοθεραπεία λόγω της COVID-194 (το 2020, αυτές οι καθυστερήσεις θεραπείας επηρέασαν τον 1 στους 2 ασθενείς)³
- 1 στους 10 ασθενείς ακύρωσε το ραντεβού του για ακτινοθεραπεία³
- Δεν πραγματοποιήθηκαν 100 εκατ. εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και εκτιμάται ότι 100.000 ασθενείς με καρκίνο προστίθενται στις ακυρώσεις που γίνονται κάθε μήνα, κάτι που θα μπορούσε να διαρκέσει τουλάχιστον ένα χρόνο³
- 4 στους 10 εργαζόμενους στον τομέα της υγείας αισθάνονται εξουθένωση και 3 στους 10 αναφέρουν σημάδια σοβαρής κατάθλιψης³
Κοινή προσπάθεια για την άρση των εμποδίων
Η καμπάνια Time To Act ξεκίνησε στις 11 Μαΐου με μια διαδικτυακή εκδήλωση και στόχος του οργανισμού είναι να ενθαρρύνει με την πρωτοβουλία αυτή τη δράση και την υποστήριξη που απαιτείται προς τους φορείς υγειονομικής περίθαλψης για να επιτρέψουν σε περισσότερους ασθενείς με καρκίνο να απευθυνθούν – αναζητώντας τις υπηρεσίες που χρειάζονται – στα νοσοκομεία και τις κλινικές με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα, αντιμετωπίζοντας τα τρέχοντα κενά και τις καθυστερήσεις στην ογκολογική περίθαλψη.
Το βασικό μήνυμα της καμπάνιας είναι: «Μην περιμένετε να τελειώσει η πανδημία για να επισκεφτείτε το γιατρό σας αν κάτι σας ανησυχεί και ειδικά όταν υπάρχουν συμπτώματα ή ακόμη περισσότερο όταν υπάρχουν προγραμματισμένα ραντεβού για εξετάσεις ή θεραπεία».
Ειδικότερα το τετράπτυχο της ευαισθητοποίησης της καμπάνιας έγκειται στα παρακάτω:
Πολίτες: Εάν ανησυχείτε ότι μπορεί να έχετε συμπτώματα καρκίνου, ήρθε η ώρα να δράσετε: Συμβουλευτείτε το γιατρό σας χωρίς καθυστέρηση. Οι τακτικοί έλεγχοι είναι ζωτικής σημασίας για τον έγκαιρο εντοπισμό του καρκίνου. Μην χάνετε τα ραντεβού σας και μην αμελείτε να κάνετε τον έλεγχο της υγείας σας.
Ασθενείς με καρκίνο: Είναι θέμα ζωής να συνεχίσετε την αγωγή σας κατά τη διάρκεια αυτών των δύσκολων περιόδων. Ο γιατρός σας είναι εδώ για να σας βοηθήσει και οι υπηρεσίες για τον καρκίνο παραμένουν ανοιχτές. Μην ακυρώνετε τα ραντεβού σας και προγραμματίστε τα επόμενα.
Επαγγελματίες Υγείας: Η ιστοσελίδα της καμπάνιας Time To Act, προσφέρει σημαντική στήριξη παρέχοντας σημαντικά εφόδια για το σχεδιασμό δράσεων για την επιστροφή των ασθενών στις δομές υγείας.
Κυβερνήσεις: Δίνεται η ευκαιρία να επανασχεδιαστούν τα προγράμματα δράσης για τον καρκίνο με στόχο βελτιωμένες και εξυπνότερες λύσεις.
Ήδη οι Κυβερνήσεις στην Ευρώπη έχουν αρχίσει να ενεργοποιούνται εντονότερα, μετά και την υλοποίηση σημαντικών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Τα περισσότερα κράτη προωθούν προγράμματα πρόληψης, όπως και η χώρα μας η οποία προσπαθεί να ακολουθήσει τις ευρωπαϊκές επιταγές. Οι πρωτοβουλίες αυτές αποτελούν μια έμπρακτη απόδειξη για την συνειδητοποίηση του βασικού μηνύματος για την άμεση ανάληψη δράσης, προσπερνώντας τα εμπόδια που θέτει η πανδημία.
- 03/02/2021, COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL, p.3, https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/promoting-our-european-way-life/european-health-union/cancer-plan-europe_en#documents, Last Access 10/11/2021
- 03/02/2021, COMMUNICATION FROM THE COMMISSION TO THE EUROPEAN PARLIAMENT AND THE COUNCIL, p.26, https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/promoting-our-european-way-life/european-health-union/cancer-plan-europe_en#documents, Last Access 10/11/2021
- Covid-19 & Cancer Data Intelligence, https://www.europeancancer.org/timetoact/impact/data-intelligence, Last Access 10/11/2021
- Our Multilingual Campaign Don’t let Covid-19 stop you from tackling Cancer, https://www.europ