Καλή υγεία και μακροζωία… Αν ανατρέξει κανείς στην ιστορία του ανθρώπου, θα δει την αγωνιώδη προσπάθειά του να αποτρέψει τις συνέπειες του χρόνου, να απαλείψει τις απειλές για την υγεία και να παρατείνει τη ζωή με χρόνια ξεγνοιασιάς και ευημερίας.
Για τον λόγο αυτό, ανέπτυξε και έθεσε στις υπηρεσίες του την επιστήμη και την τεχνολογία, χάρη στις οποίες η πρόληψη και η φροντίδα συνεχώς βελτιώνονται. Και καθώς οι νέοι σύμμαχοι για την υγεία πολλαπλασιάζονται, δεν πρέπει κανείς να ξεχνά πως τα γερά θεμέλια για τους παραπάνω στόχους χτίζονται από τα δικά μας «χέρια», από τη φροντίδα που παρέχουμε στον εαυτό μας. Η αυτοφροντίδα εγγυάται τη διατήρηση της υγείας, την πρόληψη αλλά και αντιμετώπιση ασθενειών με ή χωρίς τη συμμετοχή επαγγελματιών υγείας.
Η άσκηση και η σωστή διατροφή είναι συνήθειες συνυφασμένες με την αυτοφροντίδα, ένας απλός μα αναγκαίος συνδυασμός για να θωρακίσουμε τον οργανισμό μας απέναντι σε κάθε κίνδυνο και, παράλληλα, αποτελούν αξίες διαχρονικές. Χάρη στη φροντίδα για την καλή φυσική του κατάσταση και σωστή θρέψη, ο άνθρωπος πέτυχε την επιβίωση και εξέλιξή του.
Τα λεπτά που προφυλάσσουν
Αναπόσπαστο κομμάτι της αυτοφροντίδας που θα συντελέσει στην καλή υγεία αποτελεί η άσκηση. Πλήθος μελετών έχουν αναζητήσει τον τύπο και τον ελάχιστο χρόνο σωματικής δραστηριότητας που εξασφαλίζουν οφέλη στον οργανισμό. Σημαντικοί φορείς όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αλλά και η πλειοψηφία των επιστημόνων συστήνουν για τον ενήλικο πληθυσμό τον «χρυσό κανόνα» των 150΄άσκησης μέτριας έντασης την εβδομάδα. Όμως δεν πρόκειται για ενιαία αρχή.
Καθένας επιλέγει τη σωματική δραστηριότητα και τον χρόνο που θα της αφιερώσει σύμφωνα με τις ανάγκες και τις δυνατότητές του. Έρευνες έχουν καταλήξει πως ακόμη και μια βόλτα στη γειτονιά, η χρήση της σκάλας ή οι δουλειές του σπιτιού δρουν ευεργετικά, μειώνοντας τον χρόνο που ξοδεύουμε σε μια από τις πλέον επιβλαβείς συνήθειες του σύγχρονου τρόπου ζωής: το καθισιό.
Η καθιστική ζωή αποτελεί κορυφαία απειλή για την υγεία, με τους Έλληνες να βρίσκονται μεταξύ των πρώτων στην Ευρώπη σε καθιστικές επιδόσεις, σύμφωνα με πρόσφατη ισπανική μελέτη. Οι επιστήμονες προειδοποιούν πως κάθε ώρα που περνάμε καθιστοί ή ξαπλωμένοι πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες μεταβολικού συνδρόμου, με τη σωματική αδράνεια να εκτοξεύει παράλληλα τον κίνδυνο καρδιοπαθειών, εγκεφαλικού επεισοδίου ή σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 μεταξύ άλλων, καθώς και του πρόωρου θανάτου.
Το μυστικό για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού
Ο οργανισμός μας είναι μια υπερδραστήρια μηχανή, ένας άοκνος εργάτης που εργάζεται ακατάπαυστα για κάθε διανοητική και σωματική λειτουργία, όπως η πολύτιμη για την υγεία μας άσκηση. Για να αντεπεξέλθει ωστόσο, χρειάζεται να τον τροφοδοτούμε με τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία και κυρίως βιταμίνες. Η ισορροπημένη ατροφή, ουσιαστική έκφραση της αυτοφροντίδας, είναι το δώρο στον εαυτό μας για καλή σωματική και ψυχική υγεία.
Οι βιταμίνες συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος, στην πέψη, την όραση, τα γερά οστά, τον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο οργανισμός μας χρειάζεται περισσότερες από δέκα βιταμίνες τις οποίες προσλαμβάνει κυρίως από τη διατροφή.
Οι 8 βιταμίνες του συμπλέγματος Β – θειαμίνη (Β1), ριβοφλαβίνη (Β2), νιασίνη (Β3), Β6 (πυριδοξίνη), φυλλικό οξύ (Β9), βιταμίνη Β12, βιοτίνη, παντοθενικό οξύ (B5) – όπως και η βιταμίνη C είναι υδατοδιαλυτές, αποβάλλονται από τον οργανισμό και γι΄ αυτό είναι αναγκαία η αναπλήρωσή τους. Οι βιταμίνες του συμπλέγματος B αφθονούν σε πλήθος ζωικών και φυτικών τροφίμων όπως αυγά, λιπαρά ψάρια, συκώτι, καρποί, πατάτες, πράσινα λαχανικά ή τρόφιμα ολικής άλεσης κ.α. ενώ η C εξασφαλίζεται αποκλειστικά από φυτικές πηγές όπως εσπεριδοειδή, πιπεριές, σταυρανθή λαχανικά κ.α.
Αντιθέτως, οι λιποδιαλυτές βιταμίνες αποθηκεύονται στο ήπαρ και τους λιπώδεις ιστούς και έτσι η πρόσληψή τους χρειάζεται προσοχή. Πρόκειται για τις Α (ρετινόλη), D (καλσιφερόλη), Ε (τοκοφερόλη) και την Κ, οι οποίες εμπλέκονται στην ανάπτυξη των οστών και δοντιών, στη ρύθμιση του ανοσοποιητικού, την απορρόφηση μετάλλων και την καλή ψυχική διάθεση.
Για τις περισσότερες, η πρόσληψή τους μπορεί να επιτευχθεί μέσα από ένα εύρος τροφών που περιλαμβάνουν γαλακτοκομικά, συκώτι και αυγά (βιταμίνη Α), σπόρους, καρπούς ή φρούτα (βιταμίνη Ε) και πράσινα φυλλώδη λαχανικά, σόγια ή γάλα (βιταμίνη K). Για την D, πέρα από γαλακτοκομικά προϊόντα και λιπαρά ψάρια, σημαντική πηγή της αποτελεί το φως του ήλιου που συμμετέχει στον σχηματισμό της στην επιδερμίδα.
Ενισχύοντας την πρόσληψη βιταμινών
Οι γρήγοροι ρυθμοί του δυτικού τρόπου ζωής, το αυξημένο στρες και οι υποχρεώσεις καθιστούν συχνά δύσκολη την υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής. Με παρόμοιο τρόπο, ειδικές καταστάσεις όπως το σύνδρομο δυσαπορρόφησης, η εγκυμοσύνη, ο θηλασμός, δίαιτες με περιορισμούς όπως οι χορτοφαγικές και η μειωμένη έκθεση στον ήλιο λόγω αποφυγής του ή περιορισμένης ηλιοφάνειας καθιστούν αναγκαία την ενίσχυση της πρόσληψης βιταμινών με ειδικά συμπληρώματα πολυβιταμινών, πάντοτε σε ρόλο υποστηρικτικό της καθημερινής μας διατροφής και πάντοτε με τη συμβουλή του γιατρού ή του φαρμακοποιού.
Είναι στο χέρι μας να καλύψουμε κάθε ανάγκη του οργανισμού μας για να ζήσουμε χρόνια πολλά και με ποιοτική υγεία. Είναι η αυτοφροντίδα μας η κίνηση-ματ για το επιτύχουμε.