*Γράφει ο Βασίλης Δαλιάνης
Σε συμφωνία για την υιοθέτηση ενός πιστοποιητικού εμβολιασμού κατέληξε η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της ΕΕ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρήκαν τη χρυσή τομή. Το εν λόγω πιστοποιητικό θα διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία των Ευρωπαίων πολιτών στα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ, αλλά θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατ αρχήν και για πολίτες τρίτων χωρών, υπό συγκεκριμένους όρους.
Οι συμφωνηθείσες τεχνικές προδιαγραφές καλύπτουν τη διάρθρωση των δεδομένων και τους μηχανισμούς κωδικοποίησης, συμπεριλαμβανομένου του κωδικού QR, που θα διασφαλίζουν ότι όλα τα πιστοποιητικά, ψηφιακά ή έντυπα, θα μπορούν να διαβάζονται και να επαληθεύονται σε όλη την ΕΕ. Το επίσημο όνομα του πιστοποιητικού θα είναι «EU Digital COVID certificate», έχοντας τροποποιηθεί ελαφρώς από το αρχικό «Digital Green Certificate».
Τα κράτη μέλη πρέπει να αποδέχονται τα πιστοποιητικά εμβολιασμού που εκδίδονται σε άλλα κράτη μέλη για άτομα που έχουν εμβολιαστεί με εμβόλιο εγκεκριμένο για χρήση στην ΕΕ από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), του οποίου η λίστα προς το παρόν περιέχει τα εμβόλια Pfizer BioNTech, Moderna, AstraZeneca και Janssen.
Congratulations to the negotiators from the 🇪🇺 institutions and to @dreynders for this successful outcome!
The EU Digital COVID Certificate will be a key building block on the road to restoring safe and easy travel across the EU. https://t.co/V55Qk35HYf
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) May 20, 2021
Εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίζουν εάν θα δέχονται επίσης πιστοποιητικά από άλλα κράτη μέλη που έχουν εκδοθεί για εμβολιασμούς που διενεργούνται σύμφωνα με τις εθνικές διαδικασίες έγκρισης έκτακτης ανάγκης, ή για εμβόλια που έχουν χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως κατάλληλα για επείγουσα χρήση.
Τα πιστοποιητικά θα ελέγχονται για την πρόληψη της απάτης και της πλαστογράφησης, όπως και η γνησιότητα των ηλεκτρονικών σφραγίδων που θα περιλαμβάνονται στα έγγραφα αυτά. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που θα αντλούνται από τα πιστοποιητικά δεν μπορούν να αποθηκευτούν στα κράτη μέλη προορισμού και δεν θα δημιουργηθεί κεντρική βάση δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ. Ο κατάλογος όσων τα επεξεργάζονται και θα λαμβάνουν δεδομένα θα είναι δημόσιος, ώστε οι πολίτες να μπορούν να ασκούν τα δικαιώματά τους όσον αφορά την προστασία των δεδομένων δυνάμει του γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων (GDPR).
Ο πρόεδρος της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του ΕΚ και εισηγητής Juan Fernando López Aguilar (Σοσιαλιστές, Ισπανία) δήλωσε ότι «αν και η συμφωνία που πετύχαμε σήμερα δεν αντιστοιχεί πλήρως στα αιτήματα του Κοινοβουλίου, αναμφίβολα σηματοδοτεί τη σημαντική βελτίωση της κατάστασης που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια Ευρωπαίοι. Το ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID θα αποκαταστήσει την ελεύθερη μετακίνηση εντός της ΕΕ, ενόσω τα κράτη μέλη αρχίζουν να αίρουν τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς σε όλη την Ευρώπη. Η συμφωνία αυτή είναι το πρώτο βήμα για να ξαναμπεί η ζώνη Σένγκεν σε καθεστώς ομαλής λειτουργίας».
Η σημερινή ευρωπαϊκή συμφωνία για το πιστοποιητικό κινητικότητας έχει έντονο ελληνικό χρώμα. Για πρώτη φορά τον Ιανουάριο αναγνωρίσαμε τη σημασία της πρότασης του @PrimeministerGR και εργαστήκαμε με συνέπεια για την επίσημη πρόταση τον Μάρτιο. Το φετινό καλοκαίρι δεν θα χαθεί. pic.twitter.com/CIOoX6ZwoF
— Margaritis Schinas (@MargSchinas) May 20, 2021
Το συμφωνηθέν κείμενο θα υποβληθεί τώρα διαδοχικά στην επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών και στην ολομέλεια του ΕΚ προς έγκριση, καθώς και στο Συμβούλιο. Εάν εγκριθεί σε επίπεδο επιτροπής, το κείμενο θα τεθεί σε ψηφοφορία στην επόμενη σύνοδο της ολομέλειας του Κοινοβουλίου (7 – 10 Ιουνίου 2021). Αξίζει να σημειωθεί ότι το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής ‘Ένωσης τροποποίησε τις συστάσεις του αναφορικά με τον προσωρινό περιορισμό των μη απαραίτητων ταξιδιών από πολίτες τρίτων χωρών με προορισμό την ΕΕ. Συγκεκριμένα το Συμβούλιο (σ.σ συμμετέχουν οι αρμόδιοι υπουργοί από τα κράτη – μέλη) αποφάσισε ότι για να επιτραπούν οι αφίξεις πολιτών στην ΕΕ, η χώρα καταγωγής τους θα πρέπει να καταγράφει, όχι πλέον 25 κρούσματα Covid19 ανά 100.000 πολίτες, αλλά 75.
Βάσει της απόφασης, εάν τα κράτη – μέλη της ΕΕ αποδεχθούν τα πιστοποιητικά εμβολιασμού ώστε να μην επιβάλουν υποχρεωτικά διαγνωστικά τεστ και καραντίνα, θα πρέπει καταρχήν, να μην επιβάλουν περιορισμούς για τα μη απαραίτητα ταξίδια σε ταξιδιώτες τρίτων χωρών (σ.σ κράτη που δεν ανήκουν στην ΕΕ) που έχουν λάβει την τελευταία συνιστώμενη δόση εγκεκριμένου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) εμβολίου τουλάχιστον 14 ημέρες πριν την άφιξή τους. Τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να μην επιβάλουν περιορισμούς και σε ταξιδιώτες που έχουν λάβει τουλάχιστον 14 ημέρες πριν την άφιξή τους, την τελευταία δόση εμβολίου που ολοκλήρωσε τη διαδικασία καταχώρισης έκτακτης ανάγκης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Μέχρι να εγκριθεί ο κανονισμός για τα ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά που θα παρέχει τη βάση, μέσω εκτελεστικής πράξης της Επιτροπής, για την χρήση πιστοποιητικών εμβολιασμού, τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να μπορούν να δέχονται πιστοποιητικά τρίτων χωρών που περιέχουν ένα ελάχιστο σύνολο δεδομένων και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να είναι σε θέση να επαληθεύουν την αυθεντικότητα, την εγκυρότητα και την ακεραιότητα του πιστοποιητικού.
Μητσοτάκης μετά τη συμφωνία για το «πράσινο διαβατήριο»: Θα βοηθήσει στην οικονομική ανάκαμψη
Τη συμφωνία για το «πράσινο διαβατήριο», στην οποία κατέληξαν τα κράτη μέλη της ΕΕ, χαιρέτισε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, υπενθυμίζοντας ότι η Ελλάδα υπήρξε από την αρχή ένθερμος υποστηρικτής της πρότασης, χαρακτήρισε εξαιρετικά θετική την εξέλιξη.
«Η σημερινή συμφωνία για το ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού στην ΕΕ αποτελεί εξαιρετικά θετική εξέλιξη. Η Ελλάδα υπήρξε εξ αρχής ισχυρός υποστηρικτής της πρότασης, καθώς θα διευκολύνει την ελεύθερη μετακίνησε εντός της ΕΕ και θα συμβάλει στις προσπάθειες οικονομικής ανάκαμψης», έγραφε σε σχόλιό του στο Twitterο πρωθυπουργός.
Today’s provisional agreement on the EU Digital COVID-19 Certificate is an extremely positive development. Greece has been a strong advocate for it from the outset, as it will facilitate the freedom of movement within the EU and contribute to the efforts for economic recovery.
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 20, 2021
Σχοινάς: Έντονο ελληνικό χρώμα
Η Eυρωπαϊκή Επιτροπή χαιρέτισε τη χθεσινή προσωρινή πολιτική συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τον κανονισμό που διέπει το ψηφιακό πιστοποιητικό της ΕΕ για την COVID. O αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς υπογράμμισε ότι «η σημερινή ευρωπαϊκή συμφωνία για το πιστοποιητικό κινητικότητας έχει έντονο ελληνικό χρώμα. Για πρώτη φορά τον Ιανουάριο αναγνωρίσαμε τη σημασία της πρότασης του Έλληνα πρωθυπουργού και εργαστήκαμε με συνέπεια για την επίσημη πρόταση τον Μάρτιο», σημειώνοντας ότι «το φετινό καλοκαίρι δεν θα χαθεί».
«Η σημερινή συμφωνία απέδειξε ότι με τη δέσμευση και τη συνεργασία όλων, το ψηφιακό πιστοποιητικό COVID της ΕΕ θα είναι διαθέσιμο εγκαίρως», επισήμανε η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.
Φρένο έκτακτης ανάγκης
Σε περίπτωση που η επιδημιολογική κατάσταση μιας τρίτης χώρας ή μιας συγκεκριμένης περιοχής επιδεινωθεί, ιδίως εάν έχει εντοπιστεί μια παραλλαγή, τα κράτη μέλη πρέπει να επιβάλουν έναν επείγοντα αλλά προσωρινό περιορισμό για όλα τα ταξίδια στην ΕΕ. Αυτό το φρένο έκτακτης ανάγκης δεν θα ισχύει για πολίτες της ΕΕ, μακροχρόνια κατοίκους της ΕΕ και ορισμένες κατηγορίες βασικών ταξιδιωτών, οι οποίοι ωστόσο θα πρέπει να υπόκεινται σε κατάλληλα μέτρα διαγνωστικών τεστ και καραντίνας, ακόμη και αν έχουν εμβολιαστεί πλήρως.
Όταν ένα κράτος μέλος εφαρμόζει αυτούς τους περιορισμούς, τα υπόλοιπα κράτη – μέλη , στο πλαίσιο του Συμβουλίου της ΕΕ, θα πρέπει να επανεξετάζουν την κατάσταση με συντονισμένο τρόπο και σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τουλάχιστον κάθε δύο εβδομάδες.