Είναι αρκετοί οι κηδεμόνες σκύλων που πιστεύουν ότι ο σκυλάκος τους είναι «απαιτητικός».
Κλαψουρίζει και γαβγίζει, προκειμένου να αποκτήσει αυτό που επιθυμεί. Εκδηλώνει συμπεριφορές που τους ταλανίζουν.
Μήπως, όμως, αυτές οι συμπεριφορές «ανταμείβονται», άθελα, από τους κηδεμόνες, και γι’ αυτό επαναλαμβάνονται;
Γιατί «οι σκύλοι μαθαίνουν με την παρατήρηση! Δίνουν μεγαλύτερη σημασία στο σώμα και στις κινήσεις μας, παρά στα λόγια μας.
Εκτός από την παρατήρηση, κάτι άλλο που τους βοηθά να εδραιώσουν μια συμπεριφορά είναι οι συσχετισμοί, που εύκολα μπορούν να κάνουν. Δεν τους ενδιαφέρει η διαδικασία, αλλά το αποτέλεσμα.
Ο λόγος που επιλέγουν να πράξουν κάπως, που εμείς δεν εγκρίνουμε, είναι γιατί άθελά μας τους έχουμε μάθει πως με αυτόν τον λάθος τρόπο έχουν κάτι να κερδίσουν. Αυτό μπορεί να αφορά το γλυκό, συνεχόμενο κλαψούρισμα στο σπίτι, μέχρι το τράβηγμα στη βόλτα», εξηγεί η διπλωματούχος εκπαιδεύτρια και σύμβουλος συμπεριφοράς σκύλων, Μαριτίνα Κοζανίτου.
Αυτό που κάνει σαφές η κυρία Κοζανίτου είναι ότι: «Έχω πει πολλές φορές ότι οι περισσότερες από τις επιθυμίες τους είναι εντελώς φυσιολογικές, και θα ήταν μεγάλο σφάλμα εκ μέρους μας να πάμε κόντρα στη φύση τους.
Είναι σημαντικό να βρούμε τις κατάλληλες μεθόδους που θα τους οδηγούν στην κατεύθυνση που θέλουμε, χωρίς να παραβιάζουμε τις ανάγκες και τα ένστικτά τους.
Θα φέρω ένα παράδειγμα για να εξηγήσω πώς δημιουργούνται οι αρνητικοί συσχετισμοί και πώς μπορούμε να τους αλλάξουμε.
Ας υποθέσουμε ότι έχουμε έναν σκύλο που, όταν θέλει να παίξουμε, αρχίζει να γαυγίζει, να δαγκώνει εμάς και τα ρούχα μας, ή να εκφράζει την επιθυμία του με μια γενικευμένη ένταση.
Αν εμείς εκείνη τη στιγμή αρχίσουμε να τον ακουμπάμε, ακόμη και για να τον απομακρύνουμε, ή αν ξεκινήσουμε να του μιλάμε, λέγοντάς του «σταμάτα, τι είναι αυτά που κάνεις, δεν έχω όρεξη τώρα», το μόνο που θα πετύχουμε είναι να του δώσουμε ακριβώς αυτό που ζητάει: την προσοχή μας».
Αντίθετα, όπως αναφέρει η κυρία Κοζανίτου, αν αποφασίσουμε να απομακρυνθούμε σιωπηλά, χωρίς έντονες κινήσεις, του δείχνουμε πως με αυτή τη συμπεριφορά δεν μπορεί να κερδίσει αυτό που θέλει.
Και σε βάθος χρόνου καταλαβαίνει ότι, κάθε φορά που λειτουργεί έτσι, χάνει κάτι που για εκείνον είναι σημαντικό.
Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και στη βόλτα.
«Θα ήταν πολύ χρήσιμο, όμως, να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι οι σκύλοι δεν βγαίνουν μόνο για την ανάγκη τους. Εκεί έξω τους περιμένει ένας κόσμος που εμείς δεν θα μπορέσουμε να ανακαλύψουμε ποτέ.
Ένα μεγάλο ποσοστό της ενέργειάς τους καταναλώνεται μέσω της όσφρησης.
Όταν τραβάνε, λοιπόν, δεν το κάνουν για να μας βγάλουν τους ώμους, ή για να μας στερήσουν τη δική μας απόλαυση. Το κάνουν, συνήθως, γιατί αυτό που ανακαλύπτουν μέσω του αέρα είναι τόσο δυνατό, που ο εντοπισμός του γίνεται αναγκαίος.
Είμαι απόλυτα σύμφωνη στο να το κάνουν. Ο τρόπος, όμως, με τον οποίο θα προσεγγίσουν κάτι είναι καθοριστικός για τους συσχετισμούς που θα δημιουργήσουν», διευκρινίζει η διπλωματούχος εκπαιδεύτρια και σύμβουλος συμπεριφοράς σκύλων.
Γι΄αυτό και «έχει μεγάλη σημασία πότε θα αφήσουμε τον σκύλο μας να πάει να μυρίσει εκεί που θέλει, καθώς και η κατάσταση στην οποία θα βρίσκεται. Αν τραβάει, γαυγίζει, ή κλαίει, είναι οι πλέον ακατάλληλες στιγμές για να του δώσουμε αυτό που ζητάει.
Αν, όμως, του επιτρέψουμε να ικανοποιήσει την ανάγκη του όταν είναι ήρεμος και συνεργάσιμος, έχοντας τη προσοχή του στραμμένη σε εμάς, τότε του εξηγούμε πως αυτή είναι η συμπεριφορά που θα του εξασφαλίζει αυτό που χρειάζεται, και έτσι θα “κερδίζει” εκείνος», τονίζει η κυρία Κοζανίτου και συμπληρώνει: «Δεν έχουμε τη δυνατότητα να ανταγωνιστούμε το περιβάλλον. Μπορούμε, όμως, να το εκμεταλλευτούμε υπέρ μας, και να γίνει για τους σκύλους μας μια επιβράβευση τεράστιας αξίας.
Πίσω από κάθε δράση κρύβεται ένα συναίσθημα. Ο έλεγχος των συναισθημάτων δεν επιτυγχάνεται με βία και βιασύνη, αλλά με υπομονή, αφοσίωση και συνέπεια».
▪ Η κυρία Μαριτίνα Κοζανίτου είναι διπλωματούχος εκπαιδεύτρια και σύμβουλος συμπεριφοράς σκύλων, απόφοιτη της Σχολής PetsProAcademy. Εφαρμόζει τη μέθοδο της θετικής ενίσχυσης στις εκπαιδεύσεις της και δεν χρησιμοποιεί καθόλου τιμωρία.