Ολοένα και περισσότερα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (σ.σ Ισλανδία και Νορβηγία), έχουν ανακοινώσει την εν όλω ή εν μέρει αναστολή του εμβολισμού με το σκεύασμα της άγγλο – σουηδικής εταιρείας AstraZeneca, έπειτα από περαστικά εμφάνισης θρομβοεμβολικών επεισοδίων ανάμεσα σε εμβολιασθέντες πολίτες. Παρόλο που μέχρι στιγμής οι υγειονομικές αρχές τόσο της ΕΕ όσο και των κρατών – μελών δεν επιβεβαιώνουν τη σχέση εμβολιασμού με την παρουσίαση αυτής της σοβαρής επιπλοκής, η AstraZeneca «μπαίνει στον πάγο», μέχρι να υπάρξουν ξεκάθαρες απαντήσεις από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων.
Πόσα κράτη – μέλη έχουν αναστείλει τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca;
Ο αριθμός των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) που έχουν αναστείλει προς το παρόν τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της άγγλο – σουηδικής φαρμακευτικής ανέρχονται στα 17. Οι χώρες που σταμάτησαν προσωρινά την χρήση του εμβολίου, είναι οι Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Δανία, Νορβηγία, Ισλανδία, Βουλγαρία, Ιρλανδία, Ολλανδία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Σλοβενία, Ισπανία, Πορτογαλία, Λετονία.
Τι προηγήθηκε;
Την προηγούμενη εβδομάδα η Δανία ανακοίνωσε ότι αναστέλλει για 14 ημέρες τη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca λόγω περιστατικών θρομβώσεων στο αίμα σε πολίτες που είχαν εμβολιαστεί. Λίγες ημέρες νωρίτερα η Αυστρία είχε επίσης διακόψει τους εμβολιασμούς με το εμβόλιο της AstraZeneca μετά τον θάνατο μιας 49χρονης νοσηλεύτριας που υπέκυψε σε “σοβαρές διαταραχές πήξης του αίματος” μερικές ημέρες μετά τον εμβολιασμό της και την βαριά ασθένεια μιας 35χρονης νοσοκόμας. Ακολούθησε ένα ντόμινο, καθώς ολοένα και περισσότερα κράτη – μέλη της ΕΕ και του ΕΟΧ αποφάσισαν να αναστείλουν τους εμβολιασμούς με το εν λόγω εμβόλιο.
Υπάρχουν αποδείξεις ότι φταίει το εμβόλιο για τα περαστικά εμφάνισης θρομβοεμβολικών επεισοδίων;
Όχι. Τόσο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ), όσο και άπασες οι υγειονομικές αρχές των κρατών – μελών της ΕΕ που έχουν «παγώσει» το εμβόλιο της AstraZeneca τονίζουν ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο εμβολιασμός με το σκεύασμα της άγγλο – σουηδικής εταιρείας σχετίζεται με την εμφάνιση θρομβοεμβολικών επεισοδίων. Στο Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας, έχουν χορηγηθεί 11 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου AstraZeneca – περισσότερες από οποιαδήποτε άλλη χώρα – και υπήρξαν αναφορές για περίπου 11 άτομα με θρομβοεμβολικά επεισόδια. Η αναστολή των εμβολιασμών με το εμβόλιο της AstraZeneca σε κράτη – μέλη της ΕΕ έχει προκαλέσει την σφοδρή κριτική ορισμένων πολιτικών που κάνουν λόγο για ένα μεγάλο σφάλμα. Σύμφωνα με τον Καρλ Λάουτερμπαχ, γιατρό, επιδημιολόγο και μέλος των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών, το εν λόγω εμβόλιο θα μπορούσε να αποτελέσει μια ασπίδα έναντι του τρίτου κύματος της πανδημίας. Μιλώντας στην εφημερίδα «Rheinische Post» ο Δρ. Λάουτερμπαχ υποστήριξε ότι κατά τη διάρκεια του τρίτου κύματος της πανδημίας που βιώνει τώρα η ΕΕ οι εμβολιασμοί με το εμβόλιο της άγγλο – σουηδικής φαρμακευτικής θα έσωζαν ζωές. «Ο κίνδυνος εμφάνισης θρομβοεμβολικών επεισοδίων είναι της τάξης του 1 στους 100.000 εμβολιασμούς», τόνισε ο Δρ. Λάουτερμπαχ. Παρόμοια κριτική άσκησε και η Γερμανίδα Ευρωβουλευτής Καταρίνα Μπάρλει, η οποία υποστήριξε ότι τα τελευταία αντισυλληπτικά χάπια που κυκλοφορούν στην αγορά μπορούν να παρουσιάσουν θρομβοεμβολικά επεισόδια σε 8 έως 10 άτομα ανά 100.000 χρήστες, ενώ οι εμβολιασθέντες με το εμβόλιο της AstraZeneca που παρουσίασαν τέτοια επιπλοκή στη Γερμανία ανέρχονται σε μόλις τρεις ανάμεσα σε 1,6 εκατ. εμβολιασθέντες.
Γιατί λοιπόν «πάγωσε» ο εμβολιασμός με το σκεύασμα της AstraZeneca σε αυτά τα κράτη – μέλη;
Κάθε φορά που υπάρχει μαζική κυκλοφορία εμβολίων οι ειδικοί επιστήμονες περιμένουν ότι θα αναφερθούν σοβαρές παρενέργειες ή ακόμα και θάνατοι. Ωστόσο, παρόλο που οι περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις δεν έχουν καμία άμεση σύνδεση με το εμβόλιο per se οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές είναι υποχρεωμένες να αποκλείσουν ακόμα και την πιο μικρή πιθανότητα. Καθώς τα εν λόγω εμβόλια έχουν αναπτυχθεί μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) κάνει αυτό που έχει δηλώσει εδώ και πολλούς μήνες. Δηλαδή να εξετάζει και να ελέγχει την ασφάλεια κάθε εμβολίου που έχει λάβει την έγκριση του για χρήση εντός της ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο και για να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις, ο ΕΜΑ αναμένεται να συνεδριάσει το απόγευμα της Τετάρτης για να εξετάσει και να αναλύσει τα νέα στοιχεία.
Υπάρχει ανησυχία και για άλλα εμβόλια κατά της Covid-19;
Προς το παρόν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (στον οποίον συμμετέχουν ειδικοί επιστήμονες από σχεδόν όλα τα κράτη – μέλη της ΕΕ) εξετάζει το κατά πόσον τα εμβόλια των Pfizer-BioNTech και της Moderna μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλά επίπεδα αιμοπεταλίων σε ορισμένους εμβολιασθέντες, μια κατάσταση που θα μπορούσε να παρουσιάσει μώλωπες και αιμορραγία. Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση, τόσο ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, όσο και οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές των κρατών – μελών της ΕΕ, υπογραμμίζουν ότι η ασφάλεια των εμβολίων κρίνεται από ειδικούς επιστήμονες οι οποίοι θα αποφανθούν μόνο βάσει στοιχείων, για την ασφάλεια ή μη ενός σκευάσματος που χορηγείται στους Ευρωπαίους πολίτες.
Θα επηρεαστεί το πρόγραμμα εμβολιασμών στα κράτη- μέλη της ΕΕ;
Ενδεχομένως. Μέχρι στιγμής, η ΕΕ έχει λάβει περισσότερες από 50 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων συνολικά και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει δεσμευτεί ότι μέχρι τον Απρίλιο οι δόσεις θα έχουν διπλασιαστεί. Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με τις BioNTech / Pfizer να παραλάβει επιπλέον 4 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου τους που θα διατεθούν σε περιοχές της ΕΕ που πλήττονται περισσότερο, όπως στην Νίκαια και τον Μοζέλα της Γαλλίας, στο Τιρόλο της Αυστρίας, το Μπολζάνο στην Ιταλία και ορισμένα μέρη της Βαυαρίας και της Σαξονίας στη Γερμανία. Σύμφωνα με το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ΕΕ θα πρέπει να παραλάβει περίπου 570 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου του έτους. Περίπου 300 εκατομμύρια θα παραλάβει από τις BioNTech / Pfizer, 35 εκατομμύρια από τη Moderna, 180 εκατομμύρια από την AstraZeneca και 55 εκατομμύρια από την Johnson & Johnson. Επίσης ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων έχει ήδη ξεκινήσει τις διαδικασίες της κυλιόμενης αξιολόγησης για τα εμβόλια Novavax, CureVac και Sputnik. Αξίζει να σημειωθεί ότι την 25η Μαρτίου θα συγκληθεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπου οι «27» και η Κομισιόν θα ασχοληθούν με όλα τα προαναφερθέντα ζητήματα.