Ένα φάρμακο που στοχεύει τη νόσο Αλτσχάιμερ με βάση μια τελείως διαφορετική προσέγγιση σε σύγκριση με την υπάρχουσα, ετοιμάζεται να δοκιμαστεί για πρώτη φορά σε ανθρώπους.
Τα περισσότερα φάρμακα που δοκιμάζονται σήμερα ή έχουν εγκριθεί από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) βασίζονται στην τρέχουσα θεωρία του αμυλοειδούς. Το 1991, προτάθηκε η θεωρία ότι οι β-αμυλοειδείς (Aβ) συγκεντρώσεις στον εγκέφαλο είναι η κύρια αιτία της ασθένειας. Το 2009, αυτή η θεωρία ενημερώθηκε, προτείνοντας ότι ένας στενός συγγενής της πρωτεΐνης β-αμυλοειδούς, και όχι απαραιτήτως το ίδιο το β-αμυλοειδές, μπορεί να είναι κύριος ένοχος για την ασθένεια. Ωστόσο η θεωρία του αμυλοειδούς δεν έχει οδηγήσει σε ελπιδοφόρα θεραπευτικά αποτελέσματα, οπότε οι επιστήμονες έχουν αρχίσει να διερευνούν άλλα θεραπευτικά μονοπάτια.
Η Linda Van Eldik, Διευθύντρια του Κέντρου Αντιγήρανσης Sanders-Brown στο Πανεπιστήμιο του Kentucky μελετά ένα πολύ ενδιαφέροντα, κατά την άποψή της στόχο: την φλεγμονή του εγκεφάλου.
Η ίδια εξηγεί ότι η φλεγμονή εν γένει είναι κάτι καλό επειδή εξουδετερώνει τις μολύνσεις και βοηθά στην επούλωση των τραυμάτων. «Αλλά στη νόσο Αλτσχάιμερ η φλεγμονή ‘ξεφεύγει’ και μετατρέπεται σε ανεπιθύμητο παράγοντα. Ισχυροποιείται και παρατείνεται καταστρέφοντας τους νευρώνες που μεταφέρουν σήματα από το ένα μέρος του εγκεφάλου στο άλλο» εξηγεί.
Η Linda Van Eldik συνεργάζεται με τον Martin Watterson από το Πανεπιστήμιο Northwestern με σκοπό την δημιουργία ενός αντιφλεγμονώδους φαρμάκου που θα μπλοκάρει την ανεπιθύμητη εγκεφαλική φλεγμονή, χωρίς όμως να επηρεάζει την επιθυμητή φλεγμονή ο στόχος της οποίας είναι η επανόρθωση των βλαβών.
Μετά από χρόνια ερευνών η Δρ. Van Eldik είναι έτοιμη να δοκιμάσει το πειραματικό φάρμακο με την αινιγματική ονομασία MW-151 σε ανθρώπους. Έχει ήδη λάβει χρηματοδότηση από το αμερικανικό ΝIH (National Institutes of Health) και το Ίδρυμα Μελέτης Φαρμάκων για τη νόσο Αλτσχάιμερ της τάξεως των 5,5 εκ. δολλαρίων. Πρόκειται για μεγάλο επίτευγμα, με δεδομένο ότι σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις για κάθε 5,000-10,000 συστατικά που δοκιμάζονται ως υποψήφια φαρμακευτικά σκευάσματα, μόνο πέντε θα εισέλθουν σε φάση κλινικών δοκιμών (σε ανθρώπους).
Εάν το MW-151 είναι ανάμεσα σε αυτά τα πέντε, και αποδειχθεί ασφαλές και αποτελεσματικό η Δρ. Van Eldik πιστεύει ότι θα χορηγείται όπως η παιδική ασπιρίνη: ένα χάπι την ημέρα που θα καθυστερεί την άνοια, όπως η ασπιρίνη χορηγείται για την πρόληψη του εμφράγματος ή του εγκεφαλικού επεισοδίου.
Στην περίπτωση αυτή το MW-151 θα αλλάξει το τοπίο στην πρόληψη της άνοιας και της νόσου Αλτσχάιμερ. Εκτιμάται ότι μια καθυστέρηση της έναρξης της άνοιας κατά πέντε χρόνια θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των συνολικών περιστατικών κατά το ήμισυ, γεγονός που μεταφράζεται σε τεράστια οικονομική αλλά και συναισθηματική ωφέλεια για τους ασθενείς και τις οικογένειές τους.
Πάντως η Δρ. Van Eldik εμφανίζεται συγκρατημένη: «Πρόκειται για μια πολυσύνθετη νόσο. Μια μονομερής προσέγγιση, ακόμη και η δική μας που στοχεύει την φλεγμονή, ίσως δεν επαρκεί».
«Πιστεύω ότι αυτό το φάρμακο θα είναι πιο αποτελεσματικό ως μέρος ενός κοκτέιλ φαρμάκων που στοχεύουν πολλούς διαφορετικούς μηχανισμούς της νόσου».
