Αλήθεια; Γαργαλιέται ο σκύλος; Μπορεί να γελάσει… με την ψυχή του;
Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες/κηδεμόνες το πιστεύουν ακράδαντα, καθώς έχουν δει τον αγαπημένο τους φίλο, ουκ ολίγες φορές, να τους κοιτά με τη γλώσσα κρεμασμένη και με ένα φαρδύ χαμόγελο.
Και όταν τον ξύνουν σε ένα συγκεκριμένο σημείο στην κοιλιά, εκείνος τινάζει τα πόδια του, ή αρχίζει να ξύνεται.
Είναι έτσι, όμως;
Η κυρία Βιβή Τσούγκα, πιστοποιημένη θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, έχει την απάντηση.
«Αρκετές φορές ο άνθρωπος έχει την τάση να αποδίδει στον σκύλο ανθρώπινα χαρακτηριστικά. Και θεωρεί ως δεδομένο ότι ο σκύλος που μένει μαζί του, αντιδρά ακριβώς με τον ίδιο τρόπο με αυτόν σε διάφορα ερεθίσματα. Όπως, για παράδειγμα, στο γαργάλημα.
Ισχύει, όμως, κάτι τέτοιο;
Μπορεί ο σκύλος να αισθανθεί το γαργαλητό όπως οι άνθρωποι, που κάθε φορά που κάποιος τους αγγίζει σε ευαίσθητα σημεία του σώματος… πέφτουν κάτω από τα γέλια;
Αρχικά, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το γαργαλητό χωρίζεται σε δύο φυσικά αντανακλαστικά νευρολογικής διέγερσης.
Το πρώτο αντανακλαστικό είναι το «knismesis». Είναι, δηλαδή, ένα ελαφρύ γαργαλητό το οποίο δεν σε κάνει να ξεκαρδίζεσαι από τα γέλια, αλλά νιώθεις πως κάτι σε ενοχλεί στο δέρμα σου.
Το συγκεκριμένο είναι ευρέως διαδεδομένο στα θηλαστικά.
Το δεύτερο είναι το «gargalesis». Το γαργαλητό, δηλαδή, το οποίο προκαλεί, πολλές φορές, και δυσφορία.
Εδώ χρειάζεται να ξέρουμε πως για τους ανθρώπους αυτή η αίσθηση είναι η απάντηση σε κάτι που συμβαίνει στο μυαλό τους: ένα αστείο, ή ένα χαρούμενο γεγονός.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο οι σκύλοι δεν βιώνουν το «gargalesis».
Σύμφωνα με έρευνες, το «gargalesis» μπορούν να το αισθανθούν οι πίθηκοι, οι γορίλες και οι αρουραίοι -για τους τελευταίους γίνονται πειράματα, μη αποδεδειγμένα ακόμη.
Αρκετές φορές, όταν ο σκύλος νιώσει ότι κάποιος τον ξύνει, τινάζει τα πίσω πόδια του, ή ξύνεται ο ίδιος.
Το έχετε παρατηρήσει αυτό;
Αυτή η κίνηση του ανθρώπου, το να ξύσει τον σκύλο του, ενεργοποιεί τις νευρικές οδούς κάτω από το δέρμα, που στέλνουν μήνυμα στο νωτιαίο μυελό και αναγκάζουν τα πίσω πόδια να κλωτσήσουν.
Πολλοί κτηνίατροι χρησιμοποιούν αυτό το ξύσιμο για να ελέγξουν αν το νευρικό σύστημα του σκύλου είναι υγιές.
Η ίδια κίνηση στα πίσω πόδια των σκύλων παρατηρείται, επίσης, όταν κάτι τους ενοχλεί, ή όταν κάποιο ζωύφιο περπατάει στο δέρμα τους.
Ακριβώς για τον ίδιο λόγο, και σε αυτήν την περίπτωση, νιώθουν ενόχληση. Άρα, ενεργοποιούν το αυτόματο αντανακλαστικό για να ξυθούν, ακόμα και όταν ο κηδεμόνας τούς χαϊδεύει.
Αυτήν την κίνηση οι σκύλοι την κάνουν σε πολλά μέρη τους σώματος τους: στην κοιλία, στον λαιμό, στα αυτιά, στη πλάτη, στα πόδια κ.ά.
Τελικά, είναι αντανακλαστικό, ή ο σκύλος γαργαλιέται;
Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, οι σκύλοι μας δεν βιώνουν το «gargalesis», αλλά το «knismesis».
Νιώθουν μια ελαφριά ενόχληση, ή ένα ήπιο ξύσιμο, στο οποίο ενεργοποιείται το «μηδέν» ως φυσικό
αντανακλαστικό και αντιδρά σε ένα ερέθισμα.
Φανταστείτε τη δική σας αίσθηση στο δέρμα, ενώ περπατάει κάποιο έντομο.
Μήπως, όμως, ο σκύλος αγχώνεται, αντί να το ευχαριστιέται;
Κάθε σκύλος νιώθει το «knismesis» διαφορετικά, διότι κάθε σκύλος είναι διαφορετικός.
Βέβαια από τη “γλώσσα του σώματός” μπορούμε να καταλάβουμε αν ο σκύλος μας νιώθει άβολα, ή «στρεσάρεται».
Συνήθη σημάδια άβολης κατάστασης είναι όταν θέλει να φύγει, όταν σηκώνεται το τρίχωμά του, όταν λαχανιάζει, και, πολλές φορές, όταν έχει σιελόρροια (αυξημένη παραγωγή σάλιου).
Από την άλλη, καταλαβαίνει κανείς ότι ο σκύλος πραγματικά το ευχαριστιέται όταν τεντώνει όλο του το σώμα, λέγοντάς μας «θέλω κι άλλο».
Η “γλώσσα του σώματός του” δείχνει κι άλλα ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά του, όπως το γέλιο του.
Γελάει, άραγε;
Με τον δικό του, σκυλίσιο τρόπο, ναι. Ο σκύλος γελάει!
Μπορούμε να πούμε πως ο σκύλος χαμογελάει, διότι τα ελαφρώς ανοιχτά σαγόνια, που εμφανίζουν τη γλώσσα, και η κεκλιμένη γωνία του στόματος, η οποία εκτείνεται από αυτί σε αυτί, δίνουν μια ακόμη ισχυρότερη εντύπωση πως ο σκύλος γελάει.
Η ερευνήτρια Patricia Simone ηχογράφησε, με ένα παραβολικό μικρόφωνο, σκύλους που παίζουν σε πάρκα και ανακάλυψε τον ήχο που δηλώνει πως οι σκύλοι γελούν.
Είναι ένα αναπνευστικό λαχάνιασμα με αναγκαστική εκπνοή.
Μάλιστα, το περιέγραψε ως σκυλο–γέλιο, επειδή οι σκύλοι το κάνουν μόνον όταν παίζουν, και διαφέρει από τον κανονικό ήχο λαχανιάσματος.
Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό ότι οι σκύλοι μας γαργαλιούνται και γελούν ή χαμογελούν μ’ έναν δικό τους, μοναδικό τρόπο».
▪ Η κυρία Βιβή Τσούγκα είναι πιστοποιημένη θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, απόφοιτος της σχολής Dogfully. Η αγάπη της για τα ζώα την ώθησε να ασχοληθεί επαγγελματικά με την εκπαίδευση των σκύλων και, όπως υποστηρίζει: «είναι σκόπιμο να διδάσκεται σε όλους τους κηδεμόνες η “γλώσσα σώματος” του σκύλου. Για να κατανοήσουν πραγματικά τον σκύλο τους και να επικοινωνήσουν μαζί του, έτσι ώστε να έχουν μία αρμονική συμβίωση».