Σοκάρουν τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο διεθνές συνέδριο με τίτλο: «Σεξουαλική Κακοποίηση Παιδιών: Τα Επόμενα Βήματα για την Ολιστική Στήριξη των Παιδιών» που διοργάνωσε «Το Χαμόγελο του Παιδιού» την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου στη Μεγάλη Αίθουσα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Το φαινόμενο της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις σε παγκόσμιο, αλλά και εθνικό επίπεδο. Ενδεικτικά, μόνο στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έρευνα BECAN για την έκθεση των παιδιών στη βία, 1 στα 6 παιδιά κατά τη διάρκεια της ζωής του θα υποστούν κάποια μορφή σεξουαλικής βίας, 1 στα 13 παιδιά θα υποστούν και σωματική επαφή από τους δράστες, ενώ 1 στα 30 παιδιά θα βιώσει την εμπειρία βιασμού ή απόπειρας βιασμού. Την ίδια στιγμή σε διεθνές επίπεδο σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας 1 στους 4 ενήλικες έχουν κακοποιηθεί ως παιδιά, ενώ σε ποσοστό 80% η σεξουαλική κακοποίηση προέρχεται από άτομα στο οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον του παιδιού, «υπεράνω κάθε υποψίας».
Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών δεν καταγγέλλεται
Δυστυχώς η σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών δεν καταγγέλλεται. Μόνο στην Ελλάδα τα καταγγελλόμενα περιστατικά σε όλων των ειδών τις υπηρεσίες δε φτάνουν ούτε το 1 τοις χιλίοις, ενώ το 2018 «Το Χαμόγελο του Παιδιού» από τις περίπου 729 κλήσεις που έλαβε στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056 μόνο τέσσερις αφορούσαν καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση.
Ο κ. Γιώργος Νικολαΐδης, Ψυχίατρος, Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κέντρου Ημέρας που λειτουργεί ο Οργανισμός «Το Χαμόγελο του Παιδιού», Διευθυντής της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού και Πρόεδρος της Επιτροπής Λανζαρότε του Συμβουλίου της Ευρώπης τόνισε πως τα διαθέσιμα στοιχεία για την έκταση και τη σοβαρότητα του φαινομένου στην Ελλάδα είναι συνταρακτικά. Σε αυτή την κατεύθυνση η Συνθήκη του Λανζαρότε που έχει κυρωθεί με νόμο από την Ελληνική Βουλή το 2007 περιλαμβάνει σειρά μέτρων για την αποτελεσματική πρόληψη του φαινομένου, την παροχή των κατάλληλων υπηρεσιών θεραπείας και υποστήριξης στα θύματα, τη δίωξη των δραστών αλλά και τη συμμετοχή των παιδιών σε όλα τα επίπεδα για την εξάλειψη της θυματοποίησής τους.
Αναλύοντας τον ρόλο του παιδιού ως μάρτυρα κατά τη δικαστική διαδικασία ο Καθηγητής Ιατροδικαστικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Νόττινχαμ κ. Kevin Browne τόνισε ότι η φαινομενική αναξιοπιστία ενός παιδιού μάρτυρα τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα της σύγχυσης που έχει επέλθει στο παιδί λόγω της επαναλαμβανόμενης, παρατεταμένης κακοποίησης. Εντούτοις, όχι μόνο δεν ακυρώνει την αξιοπιστία της μαρτυρίας του αλλά κρίνεται ως αναγκαία για την αποφυγή επαναθυματοποίησης.
Εστιάζοντας στη θεματική της δικανικής εξέτασης των παιδιών θυμάτων ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Συνηγορίας των Παιδιών στις ΗΠΑ, κ. Chris Newlin ανέλυσε τη σημασία της διεπιστημονικής σύμπραξης και πολύ-επιστημονικής προσέγγισης αναλύοντας την εμπειρία των ΗΠΑ μέσα από τη λειτουργία των Κέντρων Συνηγορίας για τα Παιδιά (Child Advocacy Centers), ενώ έκανε ιδιαίτερη μνεία στην πρωτοβουλία του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» να δημιουργήσει το 2014 σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο των ΗΠΑ και την υποστήριξη της Πρεσβείας των ΗΠΑ το πρώτο παρόμοιο Κέντρο στην Ελλάδα θέτοντάς το στη διάθεση του Υπουργείου Δικαιοσύνης και των συναρμόδιων Αρχών.
Να σημειωθεί ότι στη διάρκεια του Συνεδρίου αναλύθηκαν οι κοινωνικές πολιτικές για την αντιμετώπιση και πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης. Ο πρωτοπόρος στην επιστημονική έρευνα του φαινομένου για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, Καθηγητής Κοινωνιολογίας κ. David Finkelhor παρουσίασε την πρόοδο στον τομέα της πρόληψης του φαινομένου, την οποία και έκρινε ικανοποιητική σε σύγκριση με τις προηγούμενες δεκαετίες. Ωστόσο, στάθηκε ιδιαίτερα στην αναποτελεσματικότητα των προγραμμάτων που αφορούν στο σκέλος της θεραπείας των δραστών. «Οι πολιτικές αυτές έχουν αποδειχτεί ιδιαίτερα δαπανηρές για τα κράτη, ενώ η θεραπεία των δραστών δεν φαίνεται να μειώνει την πιθανότητα επανάληψης του εγκλήματος στο μέλλον», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Finkelhor.
Ο Πρόεδρος του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού», κ. Κώστας Γιαννόπουλος, ανακοίνωσε ότι τα βασικά συμπεράσματα του Συνεδρίου θα αποτελέσουν τη Διακήρυξη της Αθήνας, προωθώντας την άμεση ανάγκη λήψης μέτρων σε διεθνές επίπεδο για την ολιστική υποστήριξη και προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και βία. Το κείμενο της Διακήρυξης της Αθήνας θα ανακοινωθεί σύντομα από «Το Χαμόγελο του Παιδιού».