*Γράφει η Ισμήνη Χαραλαμποπούλου

Η νέα κανονικότητα στα σχολεία θα περιλαμβάνει κλείσιμο τμημάτων ή σχολικών μονάδων, καθώς αναμένουμε κρούσματα, όπως ακριβώς και στην ευρύτερη κοινωνία αυτή την περίοδο, δηλώνει σε συνέντευξή της στο «ΘΕΜΑ» η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως.

Η ίδια υπεραμύνεται της χρήσης μάσκας ως προϋπόθεσης για την είσοδο οποιουδήποτε στους εσωτερικούς χώρους του σχολείου, ενώ ο διευθυντής και ο σύλλογος διδασκόντων είναι αρμόδιοι για τον έλεγχο της τήρησης των μέτρων. Στις περιπτώσεις όπου θα παρέχεται τηλεκπαίδευση θα καλύπτεται κανονικά νέα ύλη και δεν θα γίνεται επανάληψη, όπως είχε γίνει πέρυσι τον Μάιο και τον Ιούνιο.

Για τη μικρή μερίδα γονέων που αντιδρά η κυρία Κεραμέως λέει: «Δυσκολεύομαι να αντιληφθώ ότι ένας γονέας δεν θα ήθελε να προστατεύσει το παιδί του, τους συμμαθητές και τους εκπαιδευτικούς του παιδιού του».

Η υπουργός περιγράφει το νέο σύστημα Πανελλαδικών Εξετάσεων που θα ισχύσει από φέτος, με ορισμό από την κάθε σχολή της βάσης εισαγωγής σε τουλάχιστον ένα βασικό μάθημα, ενώ αναφέρει ότι θα συνδεθεί η αξιολόγηση με τη χρηματοδότηση των πανεπιστημίων. Η αξιολόγηση σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικού έργου θα ξεκινήσει άμεσα και θα ακολουθήσει η αξιολόγηση δασκάλων και καθηγητών.

– Ανοίγουν τα σχολεία με αυξημένα μέτρα προστασίας αλλά και με όλους τους μαθητές. Πόσο ανησυχείτε για το αν θα πάνε όλα καλά και τι θα γίνει αν κάπου υπάρξει πρόβλημα; Υπάρχει περίπτωση να κλείσουν όλα τα σχολεία;

Η χώρα μας, κατά κοινή ομολογία, ανταποκρίθηκε πολύ καλά στο πρώτο κύμα της πανδημίας, γεγονός που αναγνωρίστηκε διεθνώς. Και στο δεύτερο κύμα βέβαια τα πήγαμε καλύτερα από πολλές άλλες χώρες. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, ήμασταν στην 63η θέση σε θανάτους, ενώ τώρα είμαστε στην 111η. Εχουμε, λοιπόν, κάθε λόγο να αισιοδοξούμε, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν καταβάλλουμε τη μέγιστη προσπάθεια να διατηρήσουμε τον χαμηλό επιπολασμό. Πρέπει όμως να είμαστε ρεαλιστές: αναμένουμε κρούσματα σε σχολεία, όπως ακριβώς έχουμε κρούσματα στην ευρύτερη κοινωνία την περίοδο αυτή. Σε μια τέτοια περίπτωση θα ακολουθείται το πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ, που μπορεί να περιλαμβάνει και κλείσιμο τμημάτων ή σχολικών μονάδων. Θα είναι κι αυτό μέρος της νέας κανονικότητας.

– Υπάρχουν γονείς που αντιδρούν στη χρήση μάσκας. Πώς θα διασφαλίσετε ότι θα τη φορούν όλοι οι μαθητές και πώς θα προστατευτεί η πλειονότητα των παιδιών από τυχόν αυθαιρεσίες μιας μικρής μερίδας;

Η μάσκα συνιστά και ασφαλές και εξαιρετικά πολύτιμο εργαλείο για μαθητές και εκπαιδευτικούς, μια πραγματική ασπίδα προστασίας για τους ίδιους, για όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας και για τους οικείους τους. Η χρήση μάσκας είναι συνεπώς μια αυτονόητη υποχρέωση προστασίας της δημόσιας υγείας, γι’ αυτό και είναι προϋπόθεση για την είσοδο οποιουδήποτε στους εσωτερικούς χώρους του σχολείου. Ο διευθυντής και ο σύλλογος διδασκόντων της σχολικής μονάδας θα ελέγχουν την τήρηση των μέτρων, σύμφωνα με τις αναλυτικές οδηγίες που έχουν δοθεί, ώστε να προστατευτεί ολόκληρη η κοινότητα.

– Οι εκπαιδευτικοί ζητούν νομική προστασία από ενδεχόμενες νομικές ενέργειες σε βάρος τους από γονείς που αντιδρούν στη χρήση μάσκας. Τι μέτρα έχετε λάβει για να τους προστατεύσετε ώστε να μην τους τρέχουν στα δικαστήρια, όπως είπε ο πρόεδρος της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας;

Το νομικό πλαίσιο υπάρχει και είναι σαφές. Η χρήση μάσκας είναι υποχρεωτική, κάτι που θεσπίζει η πρόσφατη Κοινή Υπουργική Απόφαση. Διαβεβαιώνουμε τους εκπαιδευτικούς ότι δεν πρέπει να πτοούνται από αυτές τις απειλές, καθώς τους προστατεύει πλήρως το υφιστάμενο πλαίσιο. Δυσκολεύομαι, ωστόσο, να αντιληφθώ ότι ένας γονέας δεν θα ήθελε να προστατεύσει το παιδί του, τους συμμαθητές και τους εκπαιδευτικούς του παιδιού του. Οφείλουμε να θωρακίσουμε τη δημόσια υγεία και την εκπαιδευτική διαδικασία, εμπιστευόμενοι τους επιστήμονες.

– Εχουν καλυφθεί όλα τα κενά των εκπαιδευτικών, έχουν σταλεί παντού όλα τα διδακτικά βιβλία και τι οδηγίες έχετε δώσει για τη διδακτέα ύλη σε περίπτωση αναστολής λειτουργίας σχολείων και κάλυψής της μέσω τηλεκπαίδευσης; Δηλαδή θα επαναλαμβάνεται η ύλη, όπως έγινε πέρυσι, ή θα διδαχθούν νέα κεφάλαια με τηλεκπαίδευση;

Δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στη σωστή και έγκαιρη στελέχωση των σχολείων, με προσλήψεις περίπου 25.000 αναπληρωτών εκπαιδευτικών και αναπληρωτών ειδικού εκπαιδευτικού και βοηθητικού προσωπικού νωρίτερα σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές, με 4.500 μόνιμους διορισμούς μέσω ΑΣΕΠ στην Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση, για πρώτη φορά στη χώρα, με προσωρινούς πίνακες για τους 10.500 μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών γενικής εκπαίδευσης, με επιπλέον πιστώσεις για την πρόσληψη πρόσθετων αναπληρωτών που θα χρειαστούν για την κάλυψη όσων κενών προκύψουν από την απουσία εκπαιδευτικών και τη διενέργεια αποκλειστικά εξ αποστάσεως μαθημάτων.

Τα βιβλία είναι στη θέση τους και έχουν σταλεί σχετικές οδηγίες, ενώ από το καλοκαίρι διενεργείται και επιμόρφωση για την τηλεκπαίδευση. Σε περίπτωση αναστολής της λειτουργίας ενός τμήματος ή μιας σχολικής μονάδας καθώς και σε περίπτωση απουσίας μαθητή/εκπαιδευτικού για ειδικό λόγο που συνδέεται με τον κορωνοϊό θα παρέχεται τηλεκπαίδευση, μέσω της οποίας θα καλύπτεται κανονικά νέα ύλη.

– Φέτος, παρά το πρόβλημα της πανδημίας, έχετε και ορισμένες σημαντικές καινοτομίες, όπως τη διδασκαλία των Αγγλικών από το Νηπιαγωγείο, τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων και τις Θεματικές Ενότητες. Πείτε μας περισσότερα γι’ αυτά και για τις υπόλοιπες αλλαγές που περιλαμβάνει το πρόγραμμα.

Πράγματι, παρά τις αντιξοότητες, ψηφίστηκε νόμος για την αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου, με γενική προσέγγιση «από κάτω προς τα πάνω», με αλλαγές που αρχίζουν από το Νηπιαγωγείο και φτάνουν μέχρι τις εξετάσεις για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Τα νέα Εργαστήρια Δεξιοτήτων, που εισάγονται πιλοτικά σε 218 σχολεία από φέτος, αποτελούνται από 4 βασικούς θεματικούς κύκλους και τις επιμέρους θεματικές τους: α) το Ευ Ζην, με μαθήματα αγωγής υγείας, όπως η πρόληψη από τις εξαρτήσεις, η οδική ασφάλεια και η σεξουαλική αγωγή, β) το Περιβάλλον, με μαθήματα όπως η Οικολογική Συνείδηση και η Πρόληψη και Προστασία από τις Φυσικές Καταστροφές, γ) την Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη, με προγράμματα εθελοντισμού, αλληλοσεβασμού και διαφορετικότητας, και δ) τη Δημιουργική Σκέψη και Πρωτοβουλία, με θεματικές που αφορούν τις τεχνολογίες αιχμής, τη ρομποτική, την επιχειρηματικότητα και τον επαγγελματικό προσανατολισμό. Στόχος των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων είναι να ενισχυθεί πιο συνεκτικά και πιο συστηματικά η καλλιέργεια ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και αντίστοιχων τεχνολογίας και επιστήμης.

Μεταξύ άλλων αλλαγών, συγκαταλέγονται και η πιλοτική εισαγωγή στο Νηπιαγωγείο της ενασχόλησης των μαθητών με την αγγλική γλώσσα μέσω δημιουργικών δραστηριοτήτων, η ενίσχυση της διδασκαλίας γνωστικών αντικειμένων όπως η πληροφορική, τα κλασικά γράμματα, η φυσική αγωγή και οι ξένες γλώσσες, η διεύρυνση των μεθόδων αποτίμησης προόδου των μαθητών μέσω ερευνητικών εργασιών και η αύξηση των γραπτώς εξεταζόμενων μαθημάτων, η θεσμοθέτηση της Τράπεζας Θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας στο Λύκειο με άμεση εφαρμογή στην Α’ Λυκείου από το τρέχον σχολικό έτος (2020-21).

Τι αλλάζει φέτος στις Πανελλαδικές Εξετάσεις

– Πώς θα αλλάξετε το σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια, μετά και τη φετινή αποτυχία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις, με πολλούς υποψηφίους να εισάγονται σε σχολές με βαθμολογία από 1 μέχρι 3;

Το γεγονός ότι 1 στους 3 επιτυχόντες ΓΕΛ εισήχθη στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση με βαθμολογία χαμηλότερη του 10 είναι άκρως προβληματικό. Ερχεται να επιβεβαιώσει την κατάσταση που έχουμε στηλιτεύσει εδώ και μήνες. Εργαζόμαστε λοιπόν μεθοδικά για:

– Αλλαγή στον τρόπο εισαγωγής. Ανάμεσα στις λύσεις που μελετάμε με τους εμπλεκόμενους φορείς είναι ο ορισμός από κάθε σχολή της βάσης εισαγωγής σε τουλάχιστον ένα βασικό μάθημα (για παράδειγμα, το Μαθηματικό θα ορίζει ελάχιστο βαθμό απόδοσης στα Μαθηματικά για την εισαγωγή).

– Αναδιάταξη του ακαδημαϊκού χάρτη βάσει ακαδημαϊκών κριτηρίων και πραγματικών αναγκών της χώρας – έχουμε ήδη θεσμοθετήσει την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης που εργάζεται σε αυτή την κατεύθυνση.

– Ενίσχυση των εναλλακτικών που προσφέρονται στους νέους μας μέσω επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Δεν είναι λύση απλώς να περιορίσεις τον αριθμό των εισακτέων αν δεν έχεις ως Πολιτεία φροντίσει για τις εναλλακτικές που προσφέρονται στους νέους μας. Δύο επόμενα βασικά νομοσχέδια του υπουργείου Παιδείας είναι αυτά της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τα οποία αναβαθμίζουν συνολικά τις εν λόγω δομές.

– Πότε και πώς θα γίνει η αξιολόγηση των σχολικών δομών και των εκπαιδευτικών και πώς θα κάμψετε τις αντιδράσεις τους;

Η αξιολόγηση συνιστά μια κεντρική πολιτική μας δέσμευση που υλοποιείται με βάση τον αρχικό μας προγραμματισμό και προ των εκλογών. Ξεκινάμε με την έναρξη της νέας χρονιάς με την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και του εκπαιδευτικού έργου (εσωτερική και εξωτερική, από στελέχη εκπαίδευσης, την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής), και ακολουθεί στη συνέχεια η αξιολόγηση δασκάλων και καθηγητών. Στην πλειονότητά τους οι εκπαιδευτικοί επιθυμούν την αξιολόγηση – είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την επιβράβευση της προσπάθειας και τη βελτίωση όπου εντοπίζεται αδυναμία.

– Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα εξέδωσε μια γνωμοδότηση για την τηλεκπαίδευση. Τι υποστηρίζει;

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έκρινε τη σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως απολύτως συμβατή µε τη βασική αποστολή του κράτους για παροχή εκπαίδευσης και σύμφωνη με τη νομοθεσία για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Εκρινε, επίσης, ότι είναι πρόσφορο μέτρο για τη διατήρηση της σχέσης εκπαιδευτικού – µαθητή και αναγκαίο εν µέσω υγειονομικής κρίσης, καθώς η χρήση ηπιότερων µέσων, όπως η ασύγχρονη τηλεκπαίδευση, δεν είναι δυνατόν εκ της φύσεώς της να έχει τα ίδια αποτελέσματα. Τέλος, η Αρχή έκρινε ότι είναι νόμιμη η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση και ότι επιτρέπεται στις σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, υπό τις προϋποθέσεις του νόμου.

– Ποιες αλλαγές θα κάνετε στα ΑΕΙ ώστε να γίνουν πιο σύγχρονα, λειτουργικά και ασφαλή;

Οι βασικοί άξονες του επικείμενου νομοσχεδίου για την Ανώτατη Εκπαίδευση θα αφορούν: α) θέματα οργάνωσης, διάρθρωσης και διοίκησης των ΑΕΙ, β) τη διοργάνωση και λειτουργία προγραμμάτων σπουδών πρώτου, δεύτερου και τρίτου κύκλου, γ) θέματα φοιτητικής μέριμνας, δ) την ανάπτυξη και οικονομική διαχείριση – προσέλκυση νέων πόρων – ενίσχυση της έρευνας, και ε) τη διαδικασία στελέχωσης των ΑΕΙ.

Μετά και την ψήφιση σειράς ρυθμίσεων, όπως η ίδρυση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, η σύνδεση αξιολόγησης και χρηματοδότησης, η κατάργηση του ασύλου ανομίας, η δυνατότητα ίδρυσης ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων αυτόνομα από κάθε ίδρυμα, ο εξορθολογισμός της διαδικασίας μετεγγραφών με θέσπιση απαραίτητης ελάχιστης βαθμολογίας, η απλοποίηση λειτουργίας των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Ερευνας, συνεχίζουμε με τη θεσμοθέτηση του συνολικού πλαισίου διοίκησης των ΑΕΙ.

Βασικοί πυλώνες της πολιτικής μας παραμένουν πάντοτε η περαιτέρω ενίσχυση του αυτοδιοίκητου, της αυτονομίας, της ευελιξίας και της ελευθερίας δράσης των ιδρυμάτων. Πάντοτε βέβαια διασφαλίζοντας τα απαραίτητα εχέγγυα λογοδοσίας και διαφάνειας των οργάνων διοίκησής τους, με τη δημιουργία θεσμικών αντίβαρων.