Έχετε αναρωτηθεί, εάν εσείς του διδάξατε να γαβγίζει γιατί θέλει να του ανοίξετε την μπαλκονόπορτα, ή λαχταρά ένα μπισκοτάκι;
Δηλαδή, «μήπως, τελικά, εμείς τον έχουμε διδάξει να κερδίζει αυτό που θέλει με λάθος τρόπους»; Είναι το ερώτημα που θέτει η κυρία Μαριτίνα Κοζανίτου, διπλωματούχος εκπαιδεύτρια και σύμβουλος συμπεριφοράς σκύλων.
Και απαντά:
«Πολλές φορές, για να φτάσουμε στο σημείο να αντιληφθούμε μια συμπεριφορά και να τη χαρακτηρίσουμε ως ενοχλητική ή ανεπιθύμητη, θα πρέπει να έχει γίνει πολύ έντονη, ή να δυσκολεύει την καθημερινότητά μας.
Τα σημάδια μας δίνονται, συνήθως, από νωρίς. Επειδή, όμως, ό,τι κάνει ένας σκύλος όσο είναι κουτάβι μας φαίνεται χαριτωμένο και γλυκό -λόγω μεγέθους-, έχουμε την τάση να τα αγνοούμε. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να χτίζονται συμπεριφορές που στην ενήλικη ζωή του μας ενοχλούν.
Μήπως, τελικά, εμείς τον έχουμε διδάξει να κερδίζει αυτό που θέλει, με λάθος τρόπους;
Οι σκύλοι μαθαίνουν από τις συνέπειες των πράξεών τους. Όσο εμείς ενισχύουμε μια συμπεριφορά, τόσο αυτή μεγαλώνει και εδραιώνεται.
Η ενίσχυση της συμπεριφοράς δεν αφορά μόνο το φαγητό ως επιβράβευση, αλλά κάθε τι που επιθυμεί να προσεγγίσει, ή να αποκτήσει.
Ένα συνηθισμένο παράδειγμα είναι η προετοιμασία της βόλτας. Η οπτική επαφή με το λουρί μπορεί να κάνει έναν σκύλο ανήσυχο, νευρικό και ανυπόμονο. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι μπορεί να γαυγίζει, να τραβάει το λουρί, να χοροπηδά πάνω μας κ.τ.λ. Αν εμείς αποφασίσουμε να βγούμε έξω σε αυτήν την κατάσταση, τότε μαθαίνουμε στον σκύλο μας ότι αυτό πρέπει να κάνει για να βγει βόλτα.
Αν, όμως, περιμένουμε να ηρεμήσει πριν από κάθε βήμα, δηλαδή να καθίσει μέχρι να βάλουμε τον οδηγό, να παραμείνει ψύχραιμος ενώ ανοίγουμε την πόρτα, χωρίς να φωνάζει και να τραβάει, και μόνο αν γίνονται αυτά τα βήματα με αυτόν τον τρόπο πάμε εκεί που θέλει, τότε του έχουμε δείξει ότι αυτή είναι μια αποδεκτή συμπεριφορά. Και η επιβράβευσή του γίνεται, αυτόματα, η βόλτα.
Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για πολλά άλλα πράγματα, όπως το έντονο κλαψούρισμα προκειμένου να του ανοίξουμε τη μπαλκονόπορτα, η έντονη αναζήτηση της προσοχής με συνεχόμενο γαύγισμα, η ανησυχία στο κουδούνι, η διεκδίκηση του φαγητού, ακόμα και η επιμονή για παιχνίδι.
Αν σε όλα τα παραπάνω έχουμε ανταποκριθεί τη στιγμή που ο σκύλος μας το ζητάει, τότε σίγουρα θα ξέρει ότι με αυτή τη συμπεριφορά θα έχει γρήγορα το αποτέλεσμα που περιμένει.
Ο χρόνος που θα χρειαστεί για να του μάθουμε μία απ τις δύο συμπεριφορές, είναι ακριβώς ο ίδιος. Είναι σημαντικό, ή και αναγκαίο, να ”εκμεταλλευτούμε” τους πρώτους μήνες της ζωής ενός σκύλου για να κατοχυρώσουμε εύκολα συμπεριφορές που, τελικά, θα βοηθήσουν και τους δυό μας.
Είναι σημαντικό να αφιερώσουμε χρόνο στον σκύλο μας και να του εξηγήσουμε τι είναι αυτό που του ζητάμε. Εξάλλου, αν το καλοσκεφτούμε, σε φυσικό περιβάλλον έτσι θα έπρεπε να λειτουργεί ένας σκύλος, διαφορετικά από τα δικά μας “θέλω”, γιατί είναι άλλη η φύση του.
Οι σκύλοι έχουν την τάση να θέλουν να μας ευχαριστούν και να βρίσκονται μαζί μας όσο το δυνατόν περισσότερο. Ας βρούμε κι εμείς την υπομονή που χρειάζεται, και ας τους συγχωρήσουμε, τυχόν, λάθη μέχρι να καταλάβουν τι θέλουμε από εκείνους.
Η συμπεριφορά διδάσκεται με τον καιρό και με αγάπη».
Μαριτίνα Κοζανίτου, διπλωματούχος εκπαιδεύτρια και σύμβουλος συμπεριφοράς σκύλων
*Η κυρία Μαριτίνα Κοζανίτου είναι διπλωματούχος εκπαιδεύτρια και σύμβουλος συμπεριφοράς σκύλων, απόφοιτη της Σχολής PetsProAcademy. Εφαρμόζει τη μέθοδο της θετικής ενίσχυσης στις εκπαιδεύσεις της και δεν χρησιμοποιεί καθόλου τιμωρία.
