Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, τα πρώτα 24ωρα που εφαρμόστηκε η άρση της καραντίνας και η σταδιακή μερική αποκατάσταση της κοινωνικής και οικονομικής ζωής στη χώρα, ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας που μελετά και προτείνει τον σχεδιασμό για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ο Σωτήρης Τσιόδρας, είχε δηλώσει ότι «πολλές φορές στην ιατρική, τα οφέλη είναι αυτά που δεν φαίνονται. Φαίνονται μόνο οι θάνατοι». Φυσικά ο καλός επιστήμονας απευθυνόταν στο εσωτερικό κοινό, στους Έλληνες, μία μερίδα των οποίων είχε ήδη ξεκινήσει να ασκεί κριτική, θεωρώντας, προφανώς, υπερβολές τα μέτρα που ελήφθησαν. Εκτός συνόρων, όμως, εκεί που ο καθημερινός απολογισμός ήταν κάποιες εκατοντάδες νεκροί και κάποιες χιλιάδες ασθενείς, η Ελλάδα δεν ήταν απλώς ένα «καλό παράδειγμα», αλλά ένα «φαινόμενο». Ένα «φαινόμενο», κατά το οποίο ο μέσος Έλληνας πολίτης μεταμορφώθηκε στη διεθνή συνείδηση, μέσα σε λίγα 24ωρα, από τον «απείθαρχο και άστατο βαλκάνιο», σε «απόλυτα πειθαρχημένο και συνειδητοποιημένο πολίτη».
Κατ’ αυτόν τον τρόπο αντιμετώπισαν τα μεγάλα ΜΜΕ του κόσμου την Ελλάδα και τους Έλληνες, που κατάφεραν να περιορίσουν το πρώτο κύμα της πανδημίας του νέου κορωνοϊού και να έχουν τις λιγότερες δυνατές απώλειες, με ένα σύστημα Υγείας, που -κακά τα ψέματα- ήταν προβληματικό.
Η γερμανική Bild, στο ρεπορτάζ των Thomas Block, Angelika Hellemann, Albert Link αναφέρει, μεταξύ άλλων:
«Αν ακούσουμε τον ‘Ελληνα υπουργό Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη (49 ετών), τότε το καλοκαίρι 2020 δεν έχει χαθεί ακόμα: “Στόχος μας είναι από την 1η Ιουλίου να επιτρέψουμε να εισέλθουν και πάλι τουρίστες στη χώρα”, δηλώνει ο Θεοχάρης στην Bild am Sonntag.
Και σ’ αυτό ελπίζει ιδιαίτερα να έχει τη στήριξη της χώρας, από την οποία παραδοσιακά έρχονται οι περισσότεροι τουρίστες στην Ελλάδα: “Οι Γερμανοί είναι ο καλύτερος τουριστικός εταίρος μας, τους αγαπάμε!” Για να μπορέσουν και πάλι να εισέλθουν τα κύματα τουριστών, οι Έλληνες επεξεργάζονται εντατικά ένα σχέδιο, το οποίο αναμένεται να οριστικοποιηθεί την ερχόμενη εβφομάδα.
Οι τουρίστες θα κάνουν ένα γρήγορο τεστ για τον κορωνοϊό πριν ταξιδέψουν, τα ξενοδοχεία θα μειώσουν τα διαθέσιμα δωμάτιά τους (υπό συζήτηση είναι κατά 50%) και πριν ανέβουν σε πλοίο θα θερμομετρούνται. Έτσι θα είναι οι διακοπές στην εποχή του κορωνοϊού. Δεν είναι σίγουρο ότι θα λειτουργήσει αυτό το σχέδιο. Ακόμα στη Γερμανία ισχύει μια ταξιδιωτική προειδοποίηση και παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο παράτασης. Αλλά και τα ελληνικά σχέδια συναντούν αντιρρήσεις. Γιατί η Αθήνα ποντάρει (όπως και η Κροατία και η Αυστρία) σε συμφωνίες με επιμέρους χώρες.
“Θα χρειαστούμε διμερείς συμφωνίες”, λέει ο Θεοχάρης. “Μια ευρωπαϊκή λύση δύσκολα θα μπορέσει να επιτευχθεί, επειδή κάθε χώρα βρίσκεται σε διαφορετικο στάδιο της πανδημίας”.
Στην Ευρωβουλή κυριαρχούν άλλες σκέψεις: “Όταν επανέλθει η καθημερινότητα, όταν υπάρξει χαλάρωση, δεν πρέπει να υπάρξουν διακρίσεις ούτε Ευρωπαίοι πρώτης και δεύτερης κατηγορίας. Όλοι θα πρέπει να έχουν την ίδια αντιμετώπιση”, δηλώνει ο Manfred Weber (47, CSU), αρχηγός της Κ.Ο. του ΕΛΚ, στην Bild am Sonntag.
Έρχεται η “ταξιδιωτική πιστοποίηση”;
“Θέλω να σώσω το ευρωπαϊκό καλοκαίρι 2020. Και γι’ αυτό είναι σημαντικό να καθορίσουμε το ταχύτερο δυνατόν πλέον κοινά ευρωπαϊκά πρότυπα υγιεινής και προστασίας, ένα είδος ‘ταξιδιωτικής πιστοποίησης’ για τις μεταφορές και τη διαμονή. Αυτό πρέπει να γίνει τώρα μέσα σε λίγες εβδομάδες”.
Το σχέδιο του Weber είναι: Να ανοίξουμε μέσα, να κλείσουμε απέξω. “Για να μπορέσουμε να ξανανοίξουμε όλα τα σύνορα εντός της ΕΕ, θα πρέπει να κρατήσουμε κλειστά μέχρι νεοτέρας τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ για τους μη Ευρωπαίους, πιθανόν μάλιστα και για κάποιες χώρες, μέχρι να βρεθεί εμβόλιο”.
Το ότι π.χ. η Ιταλία σταμάτησε την αεροπορική της σύνδεση με την Κίνα, όχι όμως και η Γερμανία και άλλες χώρες, ήταν ένα “μοιραίο λάθος”. Την Τετάρτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την Ursula von der Leyen (CDU) θα τοποθετηθεί για τους αναγκαίους προς τούτο κανόνες και τα πρότυπα προστασίας. Σύμφωνα με πληροφορίες της Bild am Sonntag, με τις προετοιμασίες της απόφασης ασχολούνται έξι ευρωπαίοι Επίτροποι. Η γερμανική κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη του Weber.
„Τα ανοίγματα μπορούν να λειτουργήσουν μόνο ως ευρωπαϊκές λύσεις”, λέει ο Εντεταλμένος της γερμανικής κυβέρνησης για τον Τουρισμό, Thomas Bareiß (45, CDU) και δημιουργεί ελπίδα: “Είμαι αισιόδοξος ότι αν συνεχίσουν να πέφτουν τα νούμερα νεων κρουσμάτων, δεν θα ξεγράψουμε τις θερινές διακοπές και στις γειτονικές μας ευρωπαϊκές χώρες. Σχετικές συνομιλίες διεξάγουμε ήδη με τις κυβερνήσεις”».
Guardian: Επιτυχής αντιμετώπιση κορωνοϊού από την Ελλάδα
Ο βρετανικός Guardian και η Helena Smith μεταδίδει: «Οι Έλληνες απορούν με το χάος της Βρετανίας ως προς τον κορωνοϊό την ώρα που αίρουν τα περιοριστικά μέτρα μετά από 150 νεκρούς»
«Ακόμα ανθεκτική μετά τη λήψη έγκαιρων, αυστηρών μέτρων, η Ελλάδα μπορεί τώρα να αναμένει να αρχίσει η καλοκαιρινή τουριστική περίοδος στις αρχές Ιουλίου», σημειώνεται στον υπότιτλο. Το δημοσίευμα συγκρίνει την αντιμετώπιση του κορωνοϊού από την Ελλάδα με τον χειρισμό του θέματος από τη Βρετανία κυρίως μέσα από την οπτική Ελλήνων.
Στις εβδομάδες πριν τις 23 Μαρτίου, όταν η κεντροδεξιά ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε τη διακοπή των πτήσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο, η ζήτηση αεροπορικών εισιτηρίων για την επιστροφή της μεγάλης ελληνικής κοινότητας της Βρετανίας στην Ελλάδα έφτασε σε άνευ προηγουμένου ύψη.
Οι Έλληνες όπως και πολλοί άλλοι Ευρωπαίοι έχουν μείνει έκπληκτοι και ανήσυχοι από τον χειρισμό της κρίσης στη δημόσια υγεία από την κυβέρνηση Τζόνσον. Η χαοτική στρατηγική της Βρετανίας, η αρχικά χαλαρή της προσέγγιση και ο μεγάλος αριθμός θανάτων, αντιμετωπίζονται με δυσπιστία σε μια χώρα που κατάφερε να κρατήσει τον ιό υπό έλεγχο, παρά την απομύζηση που είχε υποστεί απο τη σχεδόν δεκαετή κρίση χρέους.
«Η αντιμετώπιση της πανδημίας από τον Τζόνσον είναι σχεδόν μεσογειακή σε στυλ, επιπόλαιη και ανέμελη», είπε ο οικονομικός αναλυτής Αντώνης Παπαγιαννίδης. «Δεν μπορεί να μη σκεφτεί κανείς ότι οι άνθρωποι αφέθηκαν να σαπίσουν, ότι δόθηκε προτεραιότητα στα συμφέροντα της οικονομίας έναντι της υγείας». Ελλείψει υπεύθυνης ηγεσίας οι Βρετανοί έγιναν δέκτες αντιφατικών μηνυμάτων. «Στην αρχή τους είπαν ‘δεν υπάρχει πρόβλημα’, μετά ‘υπάρχει πρόβλημα’. Δεν είναι αυτός τρόπος συμπεριφοράς έναντι υπεύθυνων πολιτών. Θα έπρεπε να είχαν ενημερωθεί για τους πραγματικούς κινδύνους και να τους επιτραπεί να τους αντιμετωπίσουν με τη θρυλική ψυχραιμία τους.»
Σε αντίθεση με τη Βρετανία όπου έχουν καταλήξει από την ασθένεια 31.000 άτομα, η Ελλάδα έχει καταγράψει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά θανάτων στην Ευρώπη, σημειώνοντας 150 θανάτους και λιγότερα από 2700 επιβεβαιωμένα κρούσματα κορωνοϊού μετά την έγκαιρη επιβολή αυστηρών μέτρων για τον περιορισμό της επιδημίας. Πρόκειται για μεγάλη αλλαγή για ένα έθνος που συνήθως συνδέεται με την πολιτική ανυπακοή και την ανικανότητα – και τα δύο αποτελέσματα ενός δυσλειτουργικού κράτους. Καθώς η Βρετανία ξεκινά την εβδομάδα αυτή με αβεβαιότητα για το αν τα περιοριστικά μέτρα θα χαλαρώσουν σημαντικά, οι Έλληνες ετοιμάζουν παραλίες και ξενοδοχεία για την τουριστική περίοδο, η οποία ελπίζουν να ξεκινήσει τον Ιούλιο, καθώς οι περιορισμοί θα αίρονται σταδιακά.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μέχρι στιγμής έχει αντισταθεί στον πειρασμό της καυχησιολογίας. Αλλά καθώς οι επιδημιολόγοι εξακολουθούν να μιλούν για ομαλοποίηση της καμπύλης, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η υποστήριξη προς την κυβέρνησή του έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Η περηφάνια έχει αντικαταστήσει τον θυμό και τη ντροπή – συναισθήματα που είχαν επικρατήσει κατά την τρομαχτική εμπειρία της προσέγγισης στην χρεοκοπία. Η εμπιστοσύνη στην ικανότητα των κρατικών θεσμών φέρεται επίσης να έχει επιστρέψει. Η ανθεκτικότητα που απέκτησαν οι Έλληνες κατά τη διάρκεια της κρίσης ίσως να τους προετοίμασε να αντιμετωπίσουν την πανδημία, επισημαίνουν αναλυτές. Αλλά ο Μητσοτάκης, πρώην τραπεζίτης που ανέβηκε στην εξουσία πριν από λιγότερο από έναν χρόνο, έχει πιστωθεί την αποφασιστική ηγεσία, το κλείσιμο της οικονομίας – μεγάλο πλήγμα την ώρα που είχε αρχίσει μόλις να ανακάμπτει – και τη συμμόρφωση με ιατρικές συμβουλές από την αρχή. Ο έλληνας ηγέτης κατάλαβε ότι το σύστημα υγείας της χώρας που είχε πληγεί από τη λιτότητα θα κατέρρεε γρήγορα, αν ο ιός δεν περιοριζόταν. Ειδικοί στις μεταδοτικές ασθένειες κλήθηκαν να συμβουλεύσουν την κυβέρνηση, λαμβάνοντας κεντρική θέση στις καθημερινές ενημερώσεις. «Είναι άνθρωπος της λεπτομέρειας, που διαβάζει κάθε μελέτη, κάθε νέα έρευνα για την πρόοδο έναντι του ιού», δήλωσε ένας συνεργάτης του. «Μαθαίνει για Έλληνες που έχουν υψηλές θέσεις σε φαρμακευτικές εταιρείες στο εξωτερικό και απευθύνεται σε αυτούς.» Δεν υπήρχε περιθώριο για εξωραϊσμό, θεατρινισμούς και ύβρη ή «για αισθήματα ότι είναι κανείς άτρωτος» που συχνά περιορίζουν έθνη με ιμπεριαλιστικό παρελθόν. «Είχαμε επίγνωση των ορίων της Ελλάδας».
Η ασθένεια του Johnson, η δραματική νοσηλεία του και το γεγονός ότι έφτασε τόσο κοντά στον θάνατο έγιναν γνωστά στην Ελλάδα, όπου πολλοί κάνουν παραλληλισμούς με τραγωδίες αρχαίων συγγραφέων, τόσο αγαπητών στον κλασικιστή βρετανό πρωθυπουργό. «Κάτα κάποιο τρόπο αυτό που του έγινε θυμίζει αρχαίο δράμα», είπε ο Παπαγιαννίδης. «Υπάρχει ένα στοιχείο κάθαρσης, εξιλέωσης, που είναι δύσκολο να μην προσέξει κανείς, αλλά αυτό που συμβαίνει στη Βρετανία εμάς τους Έλληνες μας γεμίζει με αισθήματα πόνου και λύπης.»
New York Times: Οι λόγοι που πέτυχαν να περιορίσουν την πανδημία οι Έλληνες
Στην επιτυχημένη ελληνική συνταγή απέναντι στην υγειονομική κρίση αλλά και στον μικρό αριθμό των νεκρών από κορωνοϊό στη χώρα μας αναφέρονται οι New York Times, οι οποίοι με τη σειρά τους εξηγούν πώς η Ελλάδα μετά την δημοσιονομική κρίση τα κατάφερε.
Με τίτλο «Τα σκληραγωγημένα ευρωπαϊκά κράτη επιδεικνύουν αντοχή και προσαρμοστικότητα στη μάχη με τον ιό» και υπότιτλο «Χώρες όπως η Κροατία και η Ελλάδα, που έλαβαν νωρίς μέτρα αναχαίτισης της εξάπλωσης, έχουν γενικά βοηθηθεί από τη συνεργασία των πολιτών, ατσαλωμένων από πρόσφατες σκληρές εμπειρίες, του πολέμου ή της οικονομικής καταστροφής», το άρθρο του αμερικανικού μέσου ενημέρωσης αναφέρεται στους λόγους που υπήρξε επιτυχής αντιμετώπιση της πανδημίας στη χώρα μας, αλλά και στην Κροατία.
Εκτενές άρθρο/ανταπόκριση της Ματίνας Στεβή-Gridneff από τις Βρυξέλλες προβάλλει πώς η Ελλάδα (όπως και η Κροατία) κατόρθωσε, παρά το μέγεθός της και την οικονομική κρίση που τη μάστιζε επί σχεδόν μία δεκαετία, να αντιμετωπίσει με επιτυχία την πανδημία, κινητοποιώντας τους πολίτες της.
Η αρθρογράφος παρατηρεί ότι καθώς εξαπλωνόταν ο κορωνοϊός σε όλο τον κόσμο, εμφανίστηκε το παράδοξο, τα πλουσιότερα και με περισσότερους πόρους κράτη να μην καταφέρνουν -σε γενικές γραμμές- να αντιμετωπίσουν επιτυχώς την πανδημία του κορωνοϊού. Στην Ευρώπη για παράδειγμα, η ασθένεια προξένησε καταστροφή σε τρεις από τις μεγαλύτερες οικονομίες της: τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Όμως, φτωχότερα ευρωπαϊκά κράτη υιοθέτησαν και επέβαλαν νωρίς σκληρούς περιορισμούς, επέμειναν σε αυτούς, και έως τώρα τα πήγαν καλύτερα και περιόρισαν τον ιό.
Αυτές οι χώρες, μερικές εκ των οποίων ανοίγουν τώρα προσεκτικά τις οικονομίες και κοινωνίες τους, είναι αυτές που διαθέτουν ισχυρά αποθέματα ανθεκτικότητας-προσαρμοστικότητας, με ρίζες σε σχετικά πρόσφατες κακουχίες.
Σε σύγκριση με όσα υπέστησαν οι λαοί τους όχι πολύ καιρό πριν, τα αυστηρά lockdowns ήταν λιγότερα επίπονα -και προφανώς αυτό συνετέλεσε στην ευρύτερη κοινωνική αποδοχή τους.
Σε αυτά τα κράτη συγκαταλέγονται πολλά από το μπλοκ των πρώην κομμουνιστικών ανατολικών χωρών, αλλά επίσης η Ελλάδα και η Κροατία, όπου οι Αρχές είναι συγκρατημένα αισιόδοξες όσον αφορά στην αντοχή των λαών τους στις αντιξοότητες, γράφει η Ματίνα Στεβή.
Και συνεχίζει λέγοντας ότι το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ανέπτυξε με βάση τις διαφορετικές ανταποκρίσεις στην πανδημία, μια κλίμακα, στην προσπάθεια να ταξινομήσει την αυστηρότητα των ληφθέντων μέτρων από τις κυβερνήσεις.
Η μεγαλύτερη αυστηρότητα παρουσιάζεται στις ανατολικοευρωπαϊκές, παρά στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης.
Ειδικότερα για την Ελλάδα -αφιερώνεται μεγάλο μέρος του δημοσιεύματος: Στην Ελλάδα, με νωπές τις μνήμες από την κρίση χρέους, η προοπτική του να μείνει ένας στους τρεις χωρίς εργασία δεν ήταν κάτι καινούργιο. Η Ελλάδα -λίγο μετά την Κροατία- ήρε το αυστηρό lockdown στις 4 Μαΐου, περνώντας -όπως και άλλα ανατολικοευρωπαϊκά κράτη- σε μια σταδιακή επιστροφή στην κατά μία έννοια κανονικότητα.
Το δημοσίευμα επικαλείται την καθηγήτρια Ψυχολογίας του ΕΚΠΑ Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη, με ειδικότητα στην αντοχή και προσαρμοστικότητα των κοινωνιών σε περιόδους και καταστάσεις έντονου στρες και παρατεταμένων αντιξοοτήτων.
Η εν λόγω επιστήμονας τονίζει ότι στην περίπτωση της πανδημίας του κορωνοϊού, η αντοχή και μόνο (του πληθυσμού) δεν εξηγεί γιατί ορισμένα κράτη διαχειρίστηκαν καλύτερα την κρίση αυτή: η θετική αντιμετώπιση (της κρίσης) πηγάζει στο ότι οι πολίτες πίστεψαν στα κυβερνητικά μέτρα, γεγονός που οδήγησε σε συμμόρφωση-υπακοή και εμπιστοσύνη. Και όπως συμπλήρωσε η ίδια, η αντοχή και η αυστηρότητα πηγαίνουν χέρι-χέρι στην αντιμετώπιση της εξάπλωσης της πανδημίας.
Στην Ελλάδα καταγράφηκε ο σχετικά μικροσκοπικός αριθμός των 151 θανάτων έως τώρα, μόλις 1,4/100 χιλιάδες, και η καθηγήτρια του ΕΚΠΑ πιστώνει αυτά τα δεδομένα στην κυβέρνηση, η οποία με ειλικρινή και πειστική προσέγγιση κινητοποίησε τους πολίτες, ούτως ώστε να σεβαστούν τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα (lockdown).
Επέδειξαν αντοχή οι Ελληνες
Αντιμέτωποι με την οικονομική κατάρρευση στην Ευρώπη και αλλού στον κόσμο, πολλοί Έλληνες επέδειξαν μια στωικότητα, παίρνοντας μαθήματα από την προηγούμενη δεκαετία, όταν η χώρα έχασε το ένα τέταρτο της οικονομίας της.
Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά στοιχεία, η οικονομία της Ελλάδας θα συρρικνωθεί φέτος κατά 9,7%, η χειρότερη ύφεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στη συνέχεια, το άρθρο επικαλείται τη μαρτυρία μιας εργαζόμενης στον χώρο της περιποίησης σώματος, η οποία βίωσε την κρίση μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008, όταν χρειάστηκε τρία χρόνια να ξαναφτιάξει την επιχείρησή της, αλλά και στη μετέπειτα κρίση που χτύπησε την Ελλάδα, όταν και αναγκάστηκε να μείνει εκτός εργασίας για ακόμη τρία χρόνια. Η κυρία Ελ. Αποστολίδη, που εκτός του 15χρονου γιου της φροντίζει τους γονείς και αρκετούς συγγενείς της, δηλώνει ότι, κατά παράξενο λόγο, ήταν αισιόδοξη όταν εμφανίστηκε και αυτή η νέα αντιξοότητα.
«Περάσαμε πολλά, σκληραγωγηθήκαμε, έτσι πιστεύω θα είμαστε ικανοί να ξαναχτίσουμε… Νομίζαμε ότι ήμασταν κακομαθημένοι πριν από τη δημοσιονομική κρίση, όμως τώρα διαπιστώνουμε ότι προσαρμοζόμαστε», λέει.
Το άρθρο συνοδεύεται στην κορυφή του από μεγάλη φωτογραφία με άποψη της άδειας πλατείας Συντάγματος τον περασμένο Μάρτιο, με τη σημείωση στη λεζάντα: «Η Ελλάδα πρόβαλε σαν πρότυπο παράδειγμα στη μάχη κατά της πανδημίας».
Κορωνοϊός – Υπουργείο Υγείας: Το μήνυμα του Δημήτρη Χατζηγεωργίου προς τους μαθητές της Γ’ Λυκείου
Γερμανία: Σύντομα θα διατεθεί η ρεμντεσιβίρη στη μάχη κατά του κορωνοϊού