Το 5ο Συνέδριο Υγείας που διοργάνωσε στις 15 Μαΐου 2024 το Πρώτο ΘΕΜΑ και το ygeiamou.gr, ολοκληρώθηκε ύστερα από μια διαδοχή κύκλων συζητήσεων, με έντονο, ποικίλο και επίκαιρο ενδιαφέρον, σχεδόν για κάθε πτυχή της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, οι υπουργοί Υγείας και Παιδείας, κ.κ. Άδωνις Γεωργιάδης και Κυριάκος Πιερρακάκης, η αναπληρώτρια Υγείας κα Ειρήνη Αγαπηδάκη εκ μέρους της κυβέρνησης, συζήτησαν σε διαφορετικά θεματικά πάνελ με κορυφαίους εκπροσώπους της ακαδημαΐκής κοινότητας, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και μια μακρά σειρά από διαπρεπείς ειδικούς.
Στη θεματολογία του συνεδρίου περιελήφθηκαν πάνελ με κύριο άξονα συζήτησης την Τεχνητή Νοημοσύνη και την επίδρασή της στην ιατρική, ενώ ακολούθησαν πάνελ γύρω από τη βιοτεχνολογία, την ψυχική υγεία των νέων, την κλιματική αλλαγή κ.α.
Ακολουθεί μια περίληψη των κυριότερων σημείων από κάθε πάνελ ξεχωριστά, μέσα από χαρακτηριστικές δηλώσεις των συμμετεχόντων.
«Τεχνητή Νοημοσύνη: Η επανάσταση που αλλάζει το πρόσωπο της Υγείας»
Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης: «Να μην συγχέουμε τη σταθερότητα με τη στασιμότητα. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας προχωρά σε μεγάλες επενδύσεις στη δημόσια υγεία, για να θεραπεύσουμε παθογένειες του παρελθόντος στο ΕΣΥ. Σε συνδυασμό όμως και με την Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά και δίνοντας έμφαση στην πρόληψη, με προγράμματα όπως το ‘Φώφη Γεννηματά’ για τον καρκίνο του μαστού. Υποχρέωση του καθενός μας, όμως, είναι να προσέχουμε τον εαυτό μας. Με βάση πέντε κανόνες: 1. Δεν καπνίζουμε, 2. Πίνουμε λίγο -και μόνο ελληνικό κρασί, 3. Αθλούμαστε, 4. Προσέχουμε το βάρος μας και 5. Τρώμε υγιεινά. Ετσι αυξάνουμε το προσδόκιμο του βίου μας κατά 15-18 χρόνια, αλλά και την ποιότητα της ζωής μας».
Κωνσταντίνος Δασκαλάκης: «Η Ελλάδα έχει μια μεγάλη ευκαιρία, ειδικά στη συλλογή δεδομένων και ειδικά στην υγεία. Μπορούμε να καταρτίσουμε σωστά τον Ηλεκτρονικό Φάκελο του Ασθενούς, για να εκπαιδεύσουμε εναρμονισμένα τους αλγόριθμους της Τεχνητής Νοημοσύνης και να αναπτύξουμε πιο αποτελεσματικά τα αντίστοιχα εργαλεία. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει υπόδειγμα σε ό,τι αφορά στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Μιχάλης Μπλέτσας: «Όταν με ρώτησαν, ήδη από το 2019, από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ποια είναι η προτεραιότητα για την εφαρμογή σύγχρονων εργαλείων στο ελληνικό δημόσιο, είπα, χωρίς δισταγμό: Η κατάρτιση του Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας για κάθε Έλληνα. Είναι το Α και το Ω».
«Βιοτεχνολογία: Το παρόν και το μέλλον στην Ελλάδα»
Νεκτάριος Ταβερναράκης, Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης και Πρόεδρος του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ): «Η Ελλάδα μπορεί να είναι αξιόπιστος και ανταγωνιστικός παίκτης στο πεδίο της βιοτεχνολογίας. Οι ερευνητές με τις μελέτες τους έχουν βάλει την Ελλάδα στον χάρτη του κλάδου. Χρειάζεται όμως ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια και θεσμική στήριξη».
Αχιλλέας Γραβάνης, καθηγητής Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης: «Παρά τις ελλείψεις που παρατηρούνται στη χώρα μας, υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία στον εγχώριο τομέα της Βιοτεχνολογίας. Όπως, για παράδειγμα, το ενδιαφέρον εκ μέρους πολλών ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών, οι οποίες είναι οικογενειακές επιχειρήσεις. Με φωτισμένους επιχειρηματίες που επενδύουν σε γνώση και υποδομή στη νέα γενιά».
«Κλιματική αλλαγή: Προλαμβάνοντας τον κίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία»
Ειρήνη Αγαπηδάκη: «Η πρόληψη σώζει ζωές, δεν είναι ένα σύνθημα, είναι πραγματικότητα. το βλέπουμε στα συγκινητικά μηνύματα που μας στέλνουν οι πολίτες. Αρχές Ιουνίου ξεκινά και το πρόγραμμα πρόληψη για τον καρκίνο παχέος εντέρου. Η Ελλάδα έχει γυρίσει σελίδα. Το σημαντικό είναι να καλύψουμε τα κενά χρησιμοποιώντας το Ταμείο Ανάκαμψης, με αυτόνομη επιχειρησιακή δυνατότητα του ΕΟΔΥ».
Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, Πρόεδρος ΕΟΔΥ, καθηγητής Επιδημιολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας: «Υπάρχει κίνδυνος με τη μετάδοση λοιμωδών νόσων από τα κουνούπια. Το Υπουργείο Υγείας εκδίδει οδηγίες για τα μέσα μεταφοράς, ειδικά για τα αεροπλάνα που έρχονται από περιοχές κινδύνου».
Joao Breda, Διευθυντής του Γραφείου στην Ελλάδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ): «Η αντιμετώπιση του διαβήτη και της παχυσαρκίας, εμμέσως θωρακίζουν την υγεία του πληθυσμού και τον καθιστούν πιο ανθεκτκό στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης».
«Δημοκρατία στην Υγεία: Η συμμετοχή των ασθενών ως εχέγγυο διαφάνειας, λογοδοσίας και διασφάλισης ποιότητας»
Νίκος Δέδες, Γενικός Γραμματέας Ένωσης Ασθενών Ελλάδος: «Το σύστημα υγείας βρίσκεται σε υπαρξιακή καμπή, χρειάζεται άμεση αναμόρφωση, με σειρά μεταρρυθμίσεων. Η συμμετοχή των ασθενών είναι προϋπόθεση για την ανθρωποκεντρική αναδιαμόρφωση του εθνικού συστήματος υγείας.
«Η Ψυχική Υγεία παιδιών και εφήβων στο επίκεντρο: Αποτελεί η βία ανηλίκων τη νέα πανδημία;»
Γεώργιος Χρούσος, Ομότιμος Καθηγητής Παιδιατρικής – Ενδοκρινολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, διευθυντής στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Υγείας Μητέρας -Παιδιού και Ιατρικής Ακριβείας, επικεφαλής της έδρας Unesco Εφηβικής Υγείας και Ιατρικής ΕΚΠΑ: «Δύο πράγματα επηρεάζουν τον άνθρωπο και τη συμπεριφορά του: Το ένα είναι το στρες, ενώ το δεύτερο η κουλτούρα. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος ετοιμάζεται για τη ζωή στην εμβρυϊκή και την παιδική ηλικία. Γι’ αυτό τα παιδιά πρέπει να μην χρησιμοποιούν, να μην εκτίθενται ως τα 16 τους χρόνια στα social media. Είναι καταστροφικά.
Γιώργος Νικολαΐδης, Ψυχίατρος, MD, MA, MSc, PhD, Διευθυντής της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού: «Τρία στα τέσσερα παιδιά θα έχουν μια εμπειρία θυματοποίησης έως ότου ενηλικιωθούν. Υπάρχει μια πανδημία που σοβεί στην ελληνική κοινωνία και όχι μόνο. Όχι πανδημία παιδικής βίας, αλλά βίας εις βάρος των παιδιών. Αλοίμονο αν οι κοινωνία αρχίσει να φοβάται τα ίδια της τα παιδιά. Μια βασική λύση για το σχολικό εκφοβισμό είναι το συμπεριληπτικό σχολείο. Η καλλιέργεια της αντίληψης ότι όλοι αποτελούμε μια κοινότητα, δεν είμαστε ανταγωνιστές, σαν άλογα κούρσας για τις πανελλήνιες εξετάσεις».
«Ενεργοί για μια ζωή- Η σημασία της μυοσκελετικής υγείας»
Μυρτώ Μαυρολέων, διευθύνουσα σύμβουλος Osteostrong – Η σημασία της μυοσκελετικής υγείας.
«Δεν αφιερώνουμε την πρέπουσα προσοχή στην μυοσκελετική υγεία και ευζωία. Η αμέλεια της μυοσκελετικής υγείας, έχει σοβαρές επιπτώσεις, στη σωματική και την ψυχική μας υγεία, στην ίδια την ποιότητα της ζωής μας. Σαρκοπενία, οστεοπενία, αδυναμία -ακόμη και αυξημένη θνησιμότητα είναι μεταξύ των 150 περίπου νόσων που σχετίζονται με την μυοσκελετική υγεία».
Ιατρική εκπαίδευση – Δημιουργώντας το πλαίσιο της νέας εποχής
Κυριάκος Πιερρακάκης, υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων: «Μετά από τη νομοθέτηση των ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα, ναι, η ιατρική εκπαίδευση θα είναι πιο ανταγωνιστική στην Ελλάδα. Η χώρα μας εξήγαγε γιατρούς στο εξωτερικό. Αυτό θα πρέπει να αναστραφεί, ώστε η Ελλάδα να γίνει πόλος περιφερειακής εκπαίδευσης. Θα συνεχίσουμε τη στενή συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας, ακόμη και με συγχρηματοδότηση προγραμμάτων εκπαίδευσης. Αφαιρούμε εμπόδια και στηρίζουμε τις επενδύσεις, με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης στην ανώτατη εκπαίδευση, στις επιστήμες υγείας, αλλά και την Τεχνητή Νοημοσύνη. Επενδύσεις επίσης στην ψηφιοποίηση των υπηρεσιών υγείας.
Νικόλαος Αρκαδόπουλος, πρόεδρος Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ: «Η Ιατρική σχολή Αθηνών, με ιστορία 200 ετών, είναι ίσως ο μεγαλύτερος πάροχος υγείας στην Αττική. Αυτό που καθορίζει την ιατρική, είναι η διαρκής αλλαγή, η ανάπτυξη νέων ειδικοτήτων. Ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση για τις ιατρικές σχολές. Ετοιμάζουμε πολύ περισσότερο από ένα κοινό μεταπτυχιακό στο ΕΚΠΑ. Είμαστε σε συζητήσεις για προπτυχιακά προγράμματα με κορυφαία πανεπιστήμια του εξωτερικού (Harvard, Yale κ.α.) Για πρώτη χρονιά φέτος η Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ βρέθηκε στις πρώτες 100 θέσεις του κόσμου. Οφείλεται κυρίως στο έργο του ΔΕΠ των σχολών. Χρειαζόμαστε λίγο καλύτερη οργάνωση, το έμψυχο υλικό είναι άριστο. Η μεγάλη πρόκληση, είναι το πώς θα αφομοιώσουμε τη διαρκή αλλαγή αλλά και τις κλινικές δεξιότητες στην ιατρική εκπαίδευση. Και, φυσικά, δεν νοείται ιατρική εκπαίδευση μόνο σε αμφιθέατρο. Χωρίς το πανεπιστημιακό νοσοκομείο, δεν βγάζουμε ικανούς επιστήμονες, όχι μόνο γιατρούς».
Άδωνις Ιωαννίδης, Κοσμήτορας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας: «Η ανανέωση και η προσήλωση στο πλαίσιο του αυστηρού ποιοτικού ελέγχου, αποτελούν κομβικά σημεία στον εκπαιδευτιικό τομέα των ιατρικών προγραμμάτων».
Δημήτρης Μπούμπας, Πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚεΣΥ): «Πώς θα κάνουμε τις κλινικές πιο φιλικές προς τους φοιτητές, σε μικρότερες ομάδες φοιτητών, για καλύτερη εκπαίδευση, χωρίς συνωστισμό. Η γενική ιατρική και η αναισθησιολογία είναι το κύριο πρόβλημα των ‘άγονων’ ειδικοτήτων. Ως ΕΚΠΑ φέρνουμε τους τελειόφοιτους σε επαφή με τους διευθυντές των κλινικών, για την άμεση ενημέρωσή τους σχετικά με τα υπέρ και τα κατά της εκάστοτε ειδικότητας. Προσπαθούμε να εκθέσουμε τους φοιτητές στην καθαυτό ιατρική άσκηση».
Ιωάννης Μπολέτης, Πρόεδρος Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου: «Πάνω από 80% των αστοχιών του πλαισίου μεταμοσχεύσεων, έχει εκσυγχρονιστεί με την τελευταία νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης. Έτσι ώστε να ενθαρρυνθούν οι δότες οργάνων προς μεταμόσχευση. Γιατί μεταμοσχεύσεις χωρίς δότες, δεν υπάρχει».
«Οικοσύστημα Φαρμάκου: Θωρακίζοντας την παραγωγή και την καινοτομία στην Ευρώπη και την Ελλάδα»
Άδωνις Γεωργιάδης, Υπουργός Υγείας: «Το 2025 θα δημιουργήσουμε ένα ξεχωριστό κανάλι χρηματοδότησης της καινοτομίας, ειδικά για τα φάρμακα, ώστε να βελτιώσουμε την ταχύτητα πρόσβασης σε καινούργια φάρμακα. Το μόνο που δεν κάνει η κυβέρνηση, είναι να παραγγέλνει φάρμακα. Μία από τις δύσκολες αποστολές μου, είναι να περιορίσουμε την φαρμακευτική δαπάνη. Εφέτος, όμως, προσθέσαμε 370 εκατ. ευρώ στη φαρμακευτική δαπάνη, ένα αναλογικά πολύ μεγάλο κονδύλι. Ως εκ τούτου, το συνολο της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης θα ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ για το 2024. Προφανώς θέλουμε να προσελκύσουμε επενδύσεις στον τομέα της ανάπτυξης φαρμάκων. Όπως επίσης, θα πρέπει να εφαρμόσουμε επιτέλους το Πρωτόκολλο Θεραπείας στην Ελλάδα».
Ολύμπιος Παπαδημητρίου, Πρόεδρος Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ): «Θα εστιάσουμε στο κομμάτι των κλινικών ερευνών και εκεί πιστεύουμε ότι χρειάζεται μια τόνωση στα κίνητρα».
Θεόδωρος Τρύφων, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ): «Με επενδύσεις που γίνονται στην Τρίπολη, θα δημιουργηθούν 1.000 θέσεις εργασίας. Από μία μονάδα πρώτων υλών θα μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες της Ευρώπης σε 3 φάρμακα. Είναι πολύ θετική η παρουσία του κ. Άδωνη Γεωργιάδη στο Υπουργείο Υγείας, καθώς είναι γνώστης των ζητημάτων του κλάδου».
Λαμπρίνα Μπαρμπετάκη, Πρόεδρος Pharma Innovation Forum (PIF): «Οι ανάγκες δεν θα μειωθούν, απεναντίας αυξάνονται οι ανάγκες για φάρμακα και γενικότερα για την υγεία. Οραματιζόμαστε να είμαστε πιο κοντά στην Ευρώπη, γι’ αυτό και πρέπει να βρούμε λύσεις για το φάρμακο, καθώς μόνο από μέτρα εξοικονόμησης δεν μπορεί να καλυφθούν οι ανάγκες. Θέλουμε να οραματιζόμαστε ένα πλαίσιο συνεργασίας που θα φέρει καινοτομία, μελέτες στη χώρα και θα μπορούν να αξιοποιηθούν συνεργασίες με ερευνητικά κέντρα και εργαστήρια. Δυστυχώς, η Ελλάδα έχει απορρόφηση κονδυλίων για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων, μόλις 100 εκατ. ευρώ. Εάν πενταπλασιάσουμε αυτό το κονδύλι, μπορούμε να δημιουργήσουμε υπεραξία 5 δισ. ευρώ».
