Πρωινό Παρασκευής. Ανεβαίνω την Κηφισίας, προσπερνώ το φανάρι που οδηγεί στο γραφείο μου και μπαίνω στην Αττική Οδό. Ακολουθώ τις ταμπέλες με την ένδειξη «Ελευθέριος Βενιζέλος». Τρέχω. Φτάνω. Παρκάρω. Στέκομαι χωρίς αποσκευές και κινητό στο πρώτο γκισέ που βρίσκω μπροστά μου. Βγάζω εισιτήριο με προορισμό «όποιο αεροπλάνο φεύγει πρώτο!» Επιβιβάζομαι, πετάω, προσγειώνομαι. Δεν ξέρω σε ποια χώρα βρίσκομαι, δεν με νοιάζει. Βολτάρω στα σοκάκια της, χαζεύω βιτρίνες, κάθομαι για ώρα σε κάποιο παγκάκι, πίνω ζεστή σοκολάτα κι ύστερα ένα ποτήρι κόκκινο ζεστό κρασί με μια φλούδα πορτοκάλι. Δεν ακούω «Μαμά, πεινάω», «Μαμά, βαριέμαι», «Μαμά, τι να φορέσω;», «Μαμά, πες μου ένα παραμύθι», «Μαμά, έλα να διαβάσουμε», «Μαμά, έλα να χορέψουμε», «Μαμά, έλα να παίξουμε..». Δεν με περιμένουν ρούχα για άπλωμα, ούτε φαγητά για μαγείρεμα, ούτε σύζυγος μετά της φράσεως «μην αργήσεις πάλι!». Αργότερα, αγοράζω εκείνο το κόκκινο φουστάνι που είδα σε μια βιτρίνα. Και το φοράω. Και τρώω μόνη μου σ’ εκείνο το υπέροχο restaurant υπό τους ήχους της τζαζ. Κι όταν τα μάτια μου γλαρώσουν, ξαπλώνω πάλι μόνη μου, χωρίς ξυπνητήρι, στο υπέρδιπλο κρεβάτι του πιο απόμερου ξενοδοχείου της πόλης. Και ονειρεύομαι… Λίγα λεπτά αργότερα το όνειρο “σπάει”: Το ξυπνητήρι χτυπάει δαιμονισμένα, το ίδιο και το τηλέφωνο, το ίδιο και η πόρτα του δωματίου: «Άντε βρε μαμά! Ξύπνα επιτέλους! Πάλι σε πήρε ο ύπνος! «Πλύνε μου τα δόντια», «βράσε μου ένα αυγό», «δέσε μου τα κορδόνια», «βάλε μου το κοκαλάκι», «πάρε μου την τσάντα! Είναι βαριά…» “Όνειρο ήταν”, ψελλίζω, και μεταμορφώνομαι ξανά στη σούπερ μαμά που όλα τα προλαβαίνει κι όλα τα μπορεί, όσο κουρασμένη κι αν είναι. Αλήθεια, υπάρχει άραγε αυτή η σούπερ μαμά;
Η άποψη της ειδικού: «Η γυναίκα του σήμερα αγωνίζεται καθημερινά να ανταποκριθεί στους πολλαπλούς ρόλους που κατέχει: είναι σύζυγος, μητέρα και εργαζόμενη. Συνεχώς έρχεται αντιμέτωπη με διλήμματα που πρέπει να διαχειριστεί («Να παίξω με τα παιδιά μου ή να μαζέψω το σπίτι που είναι ακατάστατο;», «Μετά από 10 ώρες δουλειάς να μαγειρέψω ένα υγιεινό γεύμα ή να παραγγείλω έτοιμο φαγητό;», «Να κανονίσουμε να βγούμε έξω με το σύζυγο μόνοι μας ή να περάσω χρόνο με τα παιδιά;»), ενώ οι τύψεις και οι ενοχές καραδοκούν. Και ενώ υπάρχουν πολλές γυναίκες που στην προσπάθειά τους να μην παραδεχτούν ότι δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν στην καθημερινότητά τους, υποστηρίζουν ότι όλα είναι καλά, η αλήθεια είναι πως δυσκολεύονται. Και αυτό είναι απολύτως λογικό καθώς δεν είμαστε φτιαγμένες για να τα προλαβαίνουμε όλα 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Άρα σούπερ μαμά δεν υπάρχει. Και επειδή η συναισθηματική ευεξία της μητέρας επηρεάζει άμεσα την ψυχική υγεία όχι μόνο των παιδιών αλλά και ολόκληρης της οικογένειας χρειάζεται να αφήσετε χρόνο και για τη φροντίδα του δικού σας του εαυτού. Με τόσους ρόλους που έχετε αναλάβει έχετε ξεχάσει να φροντίζετε τον εαυτό σας. Οφείλετε να διαθέτετε χρόνο στον εαυτό σας και να κάνετε αυτό που σας αρέσει. Είναι μία δραστηριότητα; Ένα άθλημα; Μία βόλτα με την καλύτερή σας φίλη; Το διάβασμα ενός αγαπημένου βιβλίου; Η επίσκεψη στο κομμωτήριο; Ότι και αν είναι αυτό, φροντίστε να το κάνετε αρκετά συχνά γιατί μέσα από αυτό όχι μόνο εσείς θα νιώσετε καλά με τον εαυτό σας, αλλά και η οικογένεια θα λειτουργεί καλύτερα. Πέρα όμως από αυτό είναι πολύ σημαντικό να δίνετε χώρο στο παιδάκι σας να πάρει προτεραιότητες από μικρή ηλικία αλλιώς μεγαλώνοντας θα τα περιμένει όλα από εσάς! Ένα παιδί στην ηλικία των 5 ετών μπορεί να ντυθεί μόνο του, να βάζει τα παπούτσια του, να πηγαίνει στην τουαλέτα μόνο του, να βουρτσίζει τα δόντια μόνο του και να τρώει χωρίς να λερώνεται.»
Αφήνω τα παιδιά στο σχολείο, πηγαίνω στο γραφείο, πετάγομαι στο μανάβη, επιστρέφω στο σπίτι, βάζω πλυντήριο, ετοιμάζω το φαγητό, στρώνω κρεβάτια, μαζεύω κάλτσες, τακτοποιώ παιχνίδια, ανοίγω πόρτα! Τα παιδάκια μου επιστρέφουν απ’ το σχολείο! Όχι. Δεν είναι κουρασμένα, δεν θέλουν, λέει, να ξεκουραστούν, ούτε να κάνουν κάτι μόνα τους. Θέλουν, λέει, να παίξουν. Όχι μόνα τους… Μαζί μου! Μονόπολι, Trivial, κοράκι και κρυφτό. Ζαλίζομαι… Δεν μπορώ να παίξω. Δεν αντέχω να παίξω. Δεν θέλω να παίξω. Θέλω να κρυφτώ στην αγκαλιά της μαμάς μου και να της πω ότι είμαι πολύ μικρή, πολύ κουρασμένη. Όχι. Δεν διαπραγματεύομαι κανένα παιχνίδι και τους το λέω όσο πιο απλά μπορώ: «Αγάπες μου, η μαμά είναι πολύ κουρασμένη. Σας υπόσχομαι όμως ότι θα παίξουμε το Σαββατοκύριακο. Όσο θέλετε, όσο αντέχετε. Τώρα αφήστε με λίγο να κάτσω στον καναπέ και να ξεκουραστώ…»
Η άποψη της ειδικού: «Κάθε άνθρωπος έχει όρια σχετικά με τα πόσα πράγματα μπορεί να διαχειριστεί μέσα σε μία ημέρα. Οι μανούλες πολλές φορές ξεπερνάμε τα όρια αυτά. Είναι σημαντικό να επικοινωνούμε στο παιδί την αλήθεια μας και όταν δεν μπορούμε να παίξουμε μαζί του να λέμε «όχι». Σκεφτείτε πως ακόμα και αν πιέσουμε τον εαυτό μας να το κάνει θα είμαστε μέσα στην ένταση και τον εκνευρισμό πολύ απλά γιατί πιέζουμε τον εαυτό μας να κάνει κάτι που δε θέλει. Στο σημείο αυτό είναι πολύ σημαντικό να πούμε πως αν υποσχόμαστε κάτι στα παιδιά μας (π.χ. ότι θα παίξουμε μέσα στο Σαββατοκύριακο μαζί τους) να κρατάμε το λόγο μας και να μην τον αθετούμε. Από τη στιγμή λοιπόν που είμαστε πολύ κουρασμένες για να παίξουμε με το παιδί μας, μπορούμε να το βάλουμε στη διαδικασία να σκεφτεί εναλλακτικές λύσεις σχετικά με το πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το χρόνο του, για παράδειγμα παίζοντας με την αδερφή του ή μόνο του αν δε θέλει κάποιος άλλος να παίξει μαζί του. Να θυμάστε πως τα παιδιά που ξέρουν πώς να παίζουν μόνα τους, χωρίς να αποζητούν συνεχώς παρέα, θα μάθουν να μην εξαρτώνται για κάθε δραστηριότητα από τους γονείς τους κι αυτό είναι πολύ βασικό!»
Νυχτώνει. Στην τελευταία σελίδα του τρίτου κατά σειρά παραμυθιού τα παίρνει ο ύπνος. Ωστόσο, την στιγμή που κάνω να κλείσω το φως, ξεπετάγονται μέσα από τα ράφια της παιδικής βιβλιοθήκης, δράκοι, μάγισσες και ξωτικά. Έρχονται κατά πάνω μου, έτοιμα να με τιμωρήσουν. Τώρα, μου μιλάνε κιόλας!: «Γιατί δεν έπαιξες με τα παιδιά;» «Γιατί αρνήθηκες ν’ ανοίξεις την μονόπολι και να κρυφτείς έστω και για λίγο μέσα στη μεγάλη ντουλάπα;» «Βάζεις σε πρώτη μοίρα τον εαυτό σου και σε δεύτερη την χαρά των παιδιών!» «Δεν είσαι ικανή!» «Δεν είσαι άξια!» «Δεν είσαι καλή μαμά!» Δακρύζω σαν μικρό παιδί. Κι αναρωτιέμαι σαν μεγάλη μαμά: Αλήθεια, πώς παλεύει μία μαμά με τις τύψεις;”
Η άποψη της ειδικού: «Δεν υπάρχει καμία τέλεια μαμά που να μην κάνει λάθη και όλα στη ζωή της να κυλούν εύκολα. Δε σε ωφελεί σε τίποτα ούτε να κατηγορείς τον εαυτό σου πως δεν είσαι αρκετά καλή μαμά ούτε και να συγκρίνεσαι με άλλες γυναίκες που θεωρείς ότι διαχειρίζονται καλύτερα ορισμένες καταστάσεις. Οι ενοχές απορροφούν όλη σου την ενέργεια και σε ακινητοποιούν. Σίγουρα οι αποφάσεις σου δε θα είναι πάντα σωστές, αλλά ακόμα και σε αυτή την περίπτωση έχεις πολλά να μάθεις. Πολλές φορές οι τύψεις και οι ενοχές δημιουργούνται από την τάση του ανθρώπου να κυνηγά την τελειότητα. Τελειότητα όμως δεν υπήρχε ούτε και θα υπάρξει ποτέ! Καθόρισε λοιπόν τα όριά σου και σταμάτα να κυνηγάς την τελειότητα! Τα όρια αποτελούν την προστατευτική γραμμή που βάζεις γύρω από τον εαυτό σου για να τον προφυλάξεις ακόμα και απέναντι στα παιδιά σου. Χωρίς όρια δεν μπορείς να πεις «όχι». Και το «όχι» είναι απαραίτητο να ειπωθεί, εάν θέλεις να υπάρχει ισορροπία στη ζωή σου. Δεν μπορείς να τους ικανοποιείς όλους συνεχώς!»
Ξαπλώνω. Λίγο αργότερα, ανεβαίνω ξανά την λεωφόρο Κηφισίας, προσπερνώ πάλι το φανάρι που οδηγεί στο γραφείο μου και μπαίνω στην Αττική Οδό. Ακολουθώ τις ταμπέλες με την ένδειξη «Ελευθέριος Βενιζέλος». Τρέχω. Φτάνω. Παρκάρω. Στέκομαι χωρίς αποσκευές και κινητό στο πρώτο γκισέ που βρίσκω μπροστά μου. Βγάζω εισιτήριο με προορισμό «όποιο αεροπλάνο φεύγει πρώτο!». Όχι ένα. Τέσσερα! Όσα ακριβώς είναι και τα μέλη της λατρεμένης μου οικογένειας…
Ευχαριστούμε την κ. Ελευθερία Μελ. Μουστάκα, MSc Κλινικό Ψυχολόγο, Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια – Κλινική Βιοθυμική Υπνοθεραπεύτρια.
