Πόσο ασφαλείς είναι οι συγκεντρώσεις του φθορίου στο νερό; Μια αμφιλεγόμενη νέα μελέτη φαίνεται πως αμφισβητεί την ασφάλειά του, επαναφέροντας τη συζήτηση σχετικά με το πώς θα μπορούσε να επηρεάσει τη νοημοσύνη των παιδιών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας που δημοσιεύτηκε στο JAMA Pediatrics, τα υψηλά επίπεδα έκθεσης φθορίου σχετίζονται με χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης στα παιδιά.
Όπως ήταν αναμενόμενο, τα αποτελέσματα προκάλεσαν την αντίδραση ορισμένων επιστημόνων που επικρίνουν τις μεθόδους της μελέτης, επισημαίνοντας τα αποδεδειγμένα οδοντιατρικά οφέλη του φθορίου. Εν συνεχεία, προειδοποιούν ότι τα ευρήματα ενδεχομένως να μην ισχύουν άμεσα για τα τυπικά επίπεδα φθορίωσης του νερού στις ΗΠΑ.
Οι ερευνητές από το Εθνικό Ινστιτούτο Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας (NIEHS) εξέτασαν 74 μελέτες σχετικά με την έκθεση στο φθόριο και το IQ των παιδιών που διεξήχθησαν σε 10 χώρες, μεταξύ των οποίων ο Καναδάς, η Κίνα και η Ινδία. Η ίδια επιστημονική ομάδα συνέβαλε στη διαμόρφωση μιας επίσημης κυβερνητικής σύστασης τον Αύγουστο, σύμφωνα με την οποία υπάρχει «συγκρατημένη εμπιστοσύνη» στο ότι τα υψηλότερα επίπεδα φθορίου συνδέονται με χαμηλότερα σκορ IQ.
Τώρα, η ομάδα με επικεφαλής την Δρα Kyla Taylor δήλωσε ότι η νέα ανάλυση διαπίστωσε μια «στατιστικά σημαντική συσχέτιση» μεταξύ της έκθεσης σε φθόριο και των μειωμένων βαθμολογιών IQ. Συγκεκριμένα, η μελέτη εκτιμά ότι για κάθε 1 χιλιοστόγραμμο ανά λίτρο αύξησης του φθορίου στα ούρα -δείκτης της συνολικής έκθεσης- το IQ των παιδιών μειώνεται κατά 1,63 μονάδες.
Οι περιορισμοί της μελέτης
Η νευροτοξικότητα του φθορίου σε υψηλές δόσεις είναι γνωστή. Εντούτοις, η αμφισβήτηση έγκειται στην υπόδειξη της μελέτης ότι η έκθεση κάτω από 1,5 χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο -που αποτελεί σήμερα το όριο ασφαλείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας- θα μπορούσε εξίσου να επηρεάσει το IQ των παιδιών. Επί της ουσίας, η μελέτη δεν διευκρινίζει πόσο χαμηλότερα από τα 1,5 mg/L θα μπορούσαν να είναι επικίνδυνα, αφήνοντας ερωτήματα σχετικά με το αν η κατευθυντήρια γραμμή των ΗΠΑ των 0,7 mg/L χρειάζεται προσαρμογή. Οι συγγραφείς αναγνώρισαν ότι «δεν υπήρχαν αρκετά δεδομένα για να προσδιοριστεί αν η έκθεση σε φθόριο 0,7 mg/L στο πόσιμο νερό επηρεάζει το IQ των παιδιών».
Ο Δρ. Steven Levy, μέλος της εθνικής επιτροπής φθορίου της Αμερικανικής Οδοντιατρικής Ένωσης, βρίσκεται ανάμεσα στους επιστήμονες που εξέφρασαν σημαντικές ανησυχίες σχετικά με τη μεθοδολογία της μελέτης. Όπως επισημαίνει, 52 από τις 74 μελέτες που εξετάστηκαν αξιολογήθηκαν ως «χαμηλής ποιότητας» από τους ίδιους τους συγγραφείς, αλλά παρόλα αυτά συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση. «Σχεδόν όλες οι μελέτες έχουν γίνει σε περιβάλλοντα όπου υπάρχουν άλλοι ρύποι, δηλαδή άλλες παράμετροι, που τους αποκαλούμε συγχυτικούς παράγοντες», δήλωσε, αναφέροντας ως παράδειγμα τη ρύπανση από τον άνθρακα στην Κίνα.
Ο Δρ. Levy εξέφρασε αμφιβολίες για το ότι στη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν μεμονωμένα δείγματα ούρων αντί για συλλογή ούρων 24 ωρών, που είναι πιο ακριβής μέθοδος. Επίσης, ανέφερε ότι είναι δύσκολο να αξιολογηθεί αξιόπιστα το IQ σε μικρά παιδιά. Με τόσες πολλές ασάφειες, ο Δρ. Levy υποστήριξε σε ένα κύριο άρθρο που συνοδεύει τη μελέτη ότι οι τρέχουσες πολιτικές «δεν θα πρέπει να επηρεάζονται από τα ευρήματα της μελέτης».
Τα πλεονεκτήματα του φθορίου
Από την άλλη πλευρά της συζήτησης, τα οφέλη της φθορίωσης του νερού είναι καλά τεκμηριωμένα. Το 1945 εισήχθη για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες και μείωσε γρήγορα την τερηδόνα στα παιδιά και την απώλεια δοντιών στους ενήλικες, κερδίζοντας την αναγνώριση από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της δημόσιας υγείας του 20ού αιώνα.
Το φθόριο, το οποίο επίσης υπάρχει στη φύση σε διαφορετικά επίπεδα, βοηθά στην αποκατάσταση των μετάλλων που χάνονται από την όξινη διάσπαση των δοντιών, μειώνει την παραγωγή οξέων από τα βακτήρια που προκαλούν κοιλότητες και δυσκολεύει τα βακτήρια αυτά να προσκολληθούν στα δόντια. Παρόλα αυτά, με τις οδοντόκρεμες φθορίου να είναι ευρέως διαθέσιμες από τη δεκαετία του 1960, ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν μειωμένες αποδόσεις.
Εν ολίγοις, οι υπέρμαχοι υποστηρίζουν ότι η φθορίωση μειώνει τις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες στην οδοντιατρική περίθαλψη, ενώ οι επικριτές προειδοποιούν ότι μπορεί να ενέχει μεγαλύτερους κινδύνους νευρολογικής βλάβης σε ευάλωτες κοινότητες, όπως στα παιδιά.
Χιλιάδες «αόρατα» νανοπλαστικά στο εμφιαλωμένο νερό – Έρευνα αποκαλύπτει
Εγκυμοσύνη: Ο παράγοντας που μπορεί να μειώσει τη νοημοσύνη του παιδιού
