Η διαδικτυακή σεξουαλική κακοποίηση καθιστά το παιδί ανίκανο να αναγνωρίσει τον κίνδυνο, όχι μόνο λόγω του απρόσωπου του ίντερνετ, αλλά και εξαιτίας της «ενοχικής» παιδικής φαντασίας. Ειδικότερα, το παιδί που έχει παγιδευτεί σε εξαναγκαστικές συμπεριφορές, νομίζει ότι αν μιλήσει θα κατηγορηθεί ως ανήθικο, αλλά και ότι θα διαγραφεί ο λογαριασμός του, λόγω παραβίασης διαδικτυακών κανόνων ασφαλείας.
Σύμφωνα με την αμερικανική μη κερδοσκοπική οργάνωση για την καταπολέμηση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης και της παιδικής πορνογραφίας, Stop it now!, της οποίας ιδρύτρια είναι η επιζήσασα παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, Fran Henry, οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν πως πρέπει να κινηθούν σε περίπτωση που ανακύψει τέτοιο συμβάν στο παιδί τους αλλά και να αποκωδικοποιούν τη συμπεριφορά του.
Τι να κάνετε αν ανησυχείτε για πιθανή θυματοποίηση του παιδιού σας;
- υπενθυμίστε στο παιδί ότι το αγαπάτε και είστε κοντά του: εάν σας τρομοκρατεί και μόνο η σκέψη παρενόχλησης του παιδιού σας, ευθύς αμέσως επικοινωνήστε τις ανησυχίες σας, ανακοινώνοντάς του ότι αν συμβεί κάτι, δεν πρέπει να νιώθει άβολα να το πει.
- κάντε μια ειλικρινή και καθησυχαστική συζήτηση μαζί του: δεδομένης της ντροπής που νιώθει η παιδική ψυχή, πρέπει να ξεκαθαρίσετε ότι η καταπιεστική συμμετοχή σε άσεμνες πράξεις, δεν είναι ευθύνη του παιδιού/εφήβου και τονίστε ότι θα επιβαρύνονταν ψυχικά όσο δεν μιλούσε.
- δημιουργήστε ένα οικογενειακό πλάνο ασφαλείας: θέστε όρια, μέτρα προστασίας στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, παρακολουθείστε μαζί διαδικτυακά σεμινάρια για την προστασία στον κυβερνοχώρο, αφού έχετε αναφερθεί στα επικίνδυνα και «τυφλά» σημεία του.
Θα αντιληφθείτε τη διαδικτυακή αποπλάνηση αν παρατηρήσετε στο παιδί:
- Απομόνωση. Μπορεί η ανάπτυξη της ανάγκης για ιδιωτικότητα να χαρακτηρίζει κάθε έφηβο, όμως αν συνοδεύεται από έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις είναι προειδοποιητικό σημάδι και κυριότερα αν συνδυάζεται με:
- κλείσιμο της πόρτας του δωματίου, ή απόκρυψη της ψηφιακής οθόνης τη στιγμή της εισβολής σας στον ίδιο χώρο
- πολύωρη ενασχόληση με τα social media
- μυστικοπάθεια και αποφυγή αναφοράς στις διαδικτυακές επαφές (λ.χ. ποιους ακολουθεί)
- κτητικότητα με το κινητό/tablet/laptop και ταραχή με τη χρήση τους από εσάς
2. Αλλαγμένο κοινωνικό προφίλ. Για παράδειγμα, παιδιά που «χτίζουν τοίχους» γύρω από τη ζωή τους, τα οποία τείνουν να:
- μιλούν αόριστα για κάποιο νέο «φίλο»
- λείπουν πολλές ώρες από το σπίτι, χωρίς να εξηγούν γιατί
- δεν προτιμούν την παλιά τους παρέα, λόγω αφοσίωσης στον διαδικτυακό «φίλο»
- δεν απολαμβάνουν πλέον τις αγαπημένες τους δραστηριότητες
- λαμβάνουν δώρα, χωρίς να αποκαλύπτουν τον πομπό
3. Ασυνήθιστες διαθέσεις και συναισθήματα. Όσο πιο πολλά από τα παρακάτω παρατηρείτε συνδυαστικά, τόσο πιο πιθανή η αποπλάνηση:
- ξεσπάσματα θυμού ή εκνευρισμού
- συμπεριφορές αυτοτραυματισμού ή άλλες συμπεριφορές ανάληψης κινδύνου (ναρκωτικά ή αλκοόλ), τα οποία λειτουργούν ως «μοχλοί» αντιμετώπισης του συναισθηματικού πόνου
- ανεξήγητη θλίψη, φόβος ή άγχος και χαμηλή αυτοεκτίμηση
- αισθητές αλλαγές στις συνήθειες διατροφής ή ύπνου
- συμπεριφορές, όπως το πιπίλισμα του αντίχειρα ή ούρηση κατά τη διάρκεια του ύπνου
Το παιδί είναι πιθανότερο να προσεγγιστεί από επιτήδειους, αν φαίνεται πιο ευάλωτο, δυσκολεύεται να κάνει φίλους είτε βιώνει απώλεια ή άλλο τραύμα στη ζωή του, γεγονός που το ωθεί να «ανοιχτεί» και να αναζητήσει την παρηγοριά σε άγνωστους. Ειδικότεροι παράγοντες κινδύνου είναι:
- αποδιοργανωμένες οικογένειες ή η εμπλοκή στο σύστημα αναδοχής
- αναπτυξιακή, διανοητική ή σωματική αναπηρία
- παρελθοντική κακοποίηση
- ασάφεια σχετικά με τη σεξουαλική του ταυτότητα
- έλλειψη πληροφοριών σχετικά με την υγιή ανάπτυξη της σεξουαλικότητας και τις σχέσεις
Εφαρμογές ασφαλείας και γονικού ελέγχου
Για προληπτικούς λόγους και πριν χρειαστεί να απευθυνθείτε σε αρμόδιους, μπορείτε να εγκαταστήσετε τα:
- Qustodio- προσφέρει αναλυτική αναφορά των δραστηριοτήτων των παιδιών στο internet
- Panda Internet Security- παρέχει προστασία στο υπολογιστή από ιούς, spam, απειλές και απάτες
- FamilyKeeper- δίνει, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα ελέγχου ακριβούς τοποθεσίας του παιδιού σε συγκεκριμένη ημερομηνία
- Kids Place- επιτρέπει στους γονείς να ελέγχουν τη δραστηριότητα των παιδιών τους και τον έλεγχο του χρόνου χρήσης σε τηλέφωνα και tablet
- Family GPS Tracker– παρέχει έναν εξατομικευμένο οικογενειακό χάρτη με ενδείξεις των τοποθεσιών του κάθε μέλους της οικογένειας
Πρόκειται για εφαρμογές που μπορούν να θωρακίσουν την διαδικτυακή ασφάλεια του παιδιού.
Παιδιά: Ποια είναι η καθοριστική κίνηση που θα μειώσει τον χρόνο έκθεσης στις οθόνες
Διαδικτυακό στοίχημα: Πόσο σίγουροι είναι οι γονείς ότι το παιδί δεν τζογάρει online
