*Γράφει η Αγγελική Γιαννουλοπούλου, Ψυχολόγος, MSc, Ψυχοθεραπεύτρια Οικογένειας Συστημικής Προσέγγισης, συνεργάτις ΕΟΔΥ
Η κα Αγγελική Γιαννουλοπούλου
Από την εμπειρία μας στον ΕΟΔΥ όσον αφορά στην ενημέρωση, πρόληψη και αγωγή υγείας σχετικά με τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα σε εφηβικούς πληθυσμούς έχουμε παρατηρήσει ότι αρκετές φορές υπάρχουν ερωτήματα των παιδιών τα οποία συχνά συγχέουν τον ιό HIV με τον ιό HPV.
Είναι καλό λοιπόν να συζητήσουμε με τους εφήβους ποιες είναι οι διαφορές αλλά και οι ομοιότητές, κυρίως, όσον αφορά στους τρόπους μετάδοσης.
Ιός HIV
Το H ( human) -αναφέρεται στους ανθρώπους
Το I (immunodeficiency) – είναι ιός που προσβάλλει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, την άμυνα του οργανισμού μας.
Το V (virus) – είναι ιός, ρετροϊός (RNA).
Όταν ένας άνθρωπος κολλήσει τον ιό HIV είναι φορέας και ονομάζεται οροθετικός. Μπορεί να μεταδώσει τον ιό από την πρώτη στιγμή που θα τον έχει κολλήσει.
Έχει μια χρόνια ασθένεια για όλη του τη ζωή που αντιμετωπίζεται με την κατάλληλη θεραπεία και τη συστηματική συνεργασία με τον ιατρό του σε κατάλληλες μονάδες ειδικών λοιμώξεων και αυτά βοηθούν στην καλύτερη πρόγνωση της ασθένειας. Δεν υπάρχει εμβόλιο.
Με ποιους τρόπους μπορεί να μεταδοθεί ο ιός HIV;
Μπορεί να μεταδοθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής (στοματικής, κολπικής, πρωκτικής) μέσω των κολπικών υγρών, των προ σπερματικών υγρών και του σπέρματος χωρίς τη σωστή χρήση προφυλακτικού.
Τι σημαίνει σωστή χρήση του προφυλακτικού;
Χρειάζεται ο έφηβος να προσέξει από πού θα έχει αγοράσει το προφυλακτικό ώστε να μην σπάσει, να το φορέσει από την αρχή ως το τέλος της επαφής, να φορέσει σε κάθε επαφή διαφορετικό προφυλακτικό και να προσέξει τη σωστή εφαρμογή του.
Επίσης μπορεί να υπάρξει πιθανότητα μετάδοσης μέσω του αίματος όταν υπάρχει βαθιά πληγή που αιμορραγεί σε ένα οροθετικό άτομο και βαθιά πληγή και αιμορραγία σε ένα άλλο και ενωθούν αυτές οι πληγές. Σε κάθε περίπτωση καλό θα είναι αν χρειαστεί να βοηθήσουμε κάποιον που αιμορραγεί να χρησιμοποιήσουμε κάποιο προστατευτικό ύφασμα ή γάντια, φυσικά, για προληπτικούς λόγους.
Μπορεί να μεταδοθεί μέσω της οροθετικής μητέρας στο παιδί (κάθετη μετάδοση) αλλά και μέσω του μητρικού γάλακτος, όμως καθώς η επιστήμη αξιολογεί τα δεδομένα αυτά έχει ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μετάδοσης μέσω των κατάλληλων μεθόδων.
Πώς δεν μεταδίδεται;
Δεν μεταδίδεται μέσω του σάλιου, των δακρύων, του ιδρώτα. Ούτε μέσω των κοινωνικών μας επαφών, ή αν αγκαλιάσουμε ο ένας τον άλλον, ή αν τυχόν πιούμε από το ποτήρι ενός άλλου ατόμου αναφερόμενοι σε μερικούς από τους τρόπους που δεν μεταδίδεται.
HPV – Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων
Το H (human) – αναφέρεται στους ανθρώπους.
P (papilloma) – προσβάλλει το δέρμα και τις βλεννογόνους μεμβράνες των ανθρώπων
V (virus) – ιός που βασίζεται στο DNA
Οι HPV, είναι τύποι ιών που μολύνουν τις γυναίκες αρκετά συχνά όταν υπάρχει συχνή εναλλαγή ερωτικών συντρόφων χωρίς να έχουν λάβει τις απαραίτητες προφυλάξεις.
Συνήθως δεν δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα και καταστέλλονται από το ανοσοποιητικό μας σύστημα μέσα σε ένα εύλογο διάστημα. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται έγκαιρη πρόληψη και αν χρειαστεί θεραπεία, σε συνεργασία με τον γυναικολόγο. Είναι δηλαδή ιάσιμοι, θεραπεύσιμοι τύποι ιών.
Πιο σπάνια κάποιες μορφές του ιού αυτού μπορεί να προκαλέσουν κονδυλώματα, προ καρκινικές βλάβες ή και καρκίνο όμως είναι εξατομικευμένο και παίζουν ρόλο πολλοί παράγοντες.
Για τον ιό HPV υπάρχει εμβόλιο και για τα αγόρια και για τα κορίτσια 9-18 ετών. Σε συνεργασία με τον παιδίατρο οι γονείς συζητούν και μπορούν να δρομολογήσουν το εμβόλιο αυτό.
Επίσης το ετήσιο τεστ ΠΑΠ στα κορίτσια που έχουν ξεκινήσει σεξουαλικές επαφές λειτουργεί προληπτικά.
Πώς μεταδίδεται;
Μέσω της σεξουαλικής επαφής χωρίς τη σωστή χρήση προφυλακτικού. Μέσω της στοματογεννητικής περιοχής, της κολπικής, της πρωκτικής επαφής, της τριβής με τα δάχτυλα, της χρήσης μολυσμένων αντικειμένων (sex toys) και μέσω της δερματικής επαφής. Μέσω της κάθετης μετάδοσης επίσης όμως είναι μικρό το ποσοστό μόλυνσης.
Σε κάθε περίπτωση καλό είναι να τονίσουμε ότι είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που μπορούν να προληφθούν με τη σωστή χρήση προφυλακτικού, με την καλή υγιεινή των χεριών και του σώματος πριν από τη σεξουαλική επαφή και με τις ειδικές εξετάσεις που μπορεί να κάνει κάποιος προληπτικά, είτε αν υπάρξει λόγος ανησυχίας.
Τέλος τονίζουμε ότι η ενημέρωση του εφήβου σε θέματα σεξουαλικής υγείας και πρόληψης πρέπει να γίνεται από αξιόπιστες και έγκυρες πηγές.
Διαβάστε επίσης:
Ιός HPV: Ποια είναι η εμβολιαστική κάλυψη στη χώρα μας
Ιός HIV – Σχέδιο δράσης: Προγραμματική συμφωνία ΕΚΠΑ – Υπουργείου Υγείας
