Μελέτη που πρόκειται να παρουσιαστεί προσεχώς στο Διεθνές Συνέδριο για την Παχυσαρκία στη Μελβούρνη διαπίστωσε πως τα παιδιά με ανεπαρκή ύπνο είναι πιο επιρρεπή στην κατανάλωση πρόχειρου φαγητού, σνακ, γλυκών και αναψυκτικών. Τα ευρήματα στέλνουν ένα ακόμα ηχηρό μήνυμα για την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας.
Η έλλειψη ύπνου έχει ήδη συνδεθεί επιστημονικά με την παχυσαρκία στα παιδιά, κυρίως μέσω της αυξημένης όρεξης και κατανάλωσης φαγητού. Αυτό όμως που παρέμενε ασαφές και αποφάσισαν να διαλευκάνουν εν προκειμένω οι ερευνητές, είναι αν η σωματική δραστηριότητα ή η καθιστική ζωή σε συνδυασμό με τον ανεπαρκή ύπνο εμπλέκονται στην αυξημένη πρόσληψη θερμίδων. Όπως εξηγούν, ο λιγότερος ύπνος αφήνει περισσότερες ελεύθερες ώρες στη διάρκεια της ημέρας και το τι κάνει το παιδί κατά τον χρόνο αυτό αποτέλεσε το βασικό ζητούμενο.
Για να βρουν απάντηση στο ερώτημα, οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Οτάγκο ανέλυσαν δεδομένα 105 παιδιών ηλικίας 8-12 ετών από την τυχαιοποιημένη μελέτη DREAM, με το 61% φυσιολογικού βάρους και το 39% υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Στο πλαίσιο του πειράματος, τα παιδιά έπρεπε να πηγαίνουν για ύπνο μία ώρα νωρίτερα για μία εβδομάδα και και μία ώρα αργότερα (ήπια στέρηση ύπνου) για μια ακόμα εβδομάδα. Παράλληλα, τα επιταχυνσιόμετρα που τους δόθηκαν να φορέσουν επέτρεψαν την καταγραφή του χρόνου ύπνου, καθιστικής ζωής, μικρής και αυξημένης σωματικής δραστηριότητας.
Τα παιδιά συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο ανάκλησης 24ωρου με τα τρόφιμα και ποτά που κατανάλωσαν πριν την ημέρα ελέγχου και στις δύο εβδομάδες, ώστε να γίνουν εκτιμήσεις για την ενέργεια, τα μακροθρεπτικά συστατικά, τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα καθώς και την πρόσληψη τροφών αναγκαίων για μια υγιεινή διατροφή και μη απαραίτητων υψηλής θερμιδικής αξίας, χαμηλής περιεκτικότητας σε βασικά θρεπτικά συστατικά (π.χ. αναψυκτικά, πατατάκια, μπισκότα).
Λιγότερος ύπνος, περισσότερα σνακ
Τα αποτελέσματα για τα 82 εν τέλει παιδιά που συμπλήρωσαν όλα τα αναγκαία δεδομένα, έδειξαν ότι η μικρή στέρηση ύπνου το βράδυ αύξησε κατά 31 λεπτά το καθισιό στη διάρκεια της ημέρας, 21 λεπτά τη σωματική δραστηριότητα μικρής έντασης και 4 μόλις λεπτά την έντονη σωματική δραστηριότητα. Άρα τα παιδιά δεν κάθονται μόνο ως αποτέλεσμα της κούρασης από την αϋπνία, όπως προτάσσει η επικρατούσα αντίληψη.
Τα παιδιά που κοιμόντουσαν λιγότερο προσλάμβαναν 74 επιπλέον θερμίδες την ημέρα κατά μέσο όρο συνολικά και 96 θερμίδες περισσότερες από σνακ, αναψυκτικά και γλυκά. Διαπιστώθηκε ακόμα ότι η απώλεια ύπνου σχετίστηκε ισχυρότερα με το βραδινό τσιμπολόγημα, άρα όσο λιγότερο κοιμήθηκαν τα παιδιά, τόσο μεγαλύτερη ήταν η ανάγκη για ανθυγιεινά τρόφιμα τις βραδινές ώρες.
Ωστόσο, παρατηρήθηκαν συγκεκριμένες διατροφικές συμπεριφορές αναλόγως με το πώς φερόταν σωματικά το παιδί ως αποτέλεσμα του λιγότερου ύπνου. Έτσι:
- περισσότερος χρόνος καθισιού σχετίστηκε με μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού το βράδυ και κυρίως σνακ κ.ο.κ.
- περισσότερη μέτρια έως έντονη σωματική δραστηριότητα συνδέθηκε με περισσότερο φαγητό αλλά από βασικά τρόφιμα
- οι διαφορές αυτές ήταν πολύ μικρότερες συγκριτικά με εκείνες που προκάλεσαν οι αλλαγές στον ύπνο.
«Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και όχι η μείωση της σωματικής δραστηριότητας εξηγούν γιατί η ανεπάρκεια ύπνου αυξάνει τον κίνδυνο υπερβαρότητας και παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία» σχολίασε η καθηγήτρια Rachael Taylor, επικεφαλής ερευνήτρια της μελέτης DREAM από το Πανεπιστήμιο του Οτάγκο. «Παρόλο που η βελτίωση του ύπνου δεν μας έρχεται πρώτη στο μυαλό όταν σκεφτόμαστε τη διαχείριση του βάρους μας, μπορεί να είναι μια καλή επιλογή» κατέληξε.
Διαβάστε επίσης
Αυτά είναι τα πιο επικίνδυνα ποτά για την υγεία – Ο παράγοντας που πολλαπλασιάζει την απειλή
