Mέτα τον εντοπισμό μικροπλαστικών σε καρδιά, ήπαρ, πλακούντα και σπέρμα, νεότερη μελέτη διαπιστώνει ακόμα μια ανησυχητική πτυχή. Για πρώτη φορά, ερευνητές από τη Γερμανία και τη Βραζιλία ισχυρίζονται ότι εντόπισαν μικροπλαστικά μέσα στα κέντρα όσφρησης του εγκεφάλου, και συγκεκριμένα στον οσφρητικό βολβό.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, τα σωματίδια πιθανώς εισπνέονταν κατά τη διάρκεια της ζωής, καθώς τα μικροσκοπικά αιωρούμενα μικροπλαστικά είναι πανταχού παρόντα στον αέρα. Η διαπίστωση αυτή έρχεται σε αντίθεση με τη θεωρία που επικρατούσε μέχρι στιγμής, ότι δηλαδή ο προστατευτικός αιματοεγκεφαλικός φραγμός του σώματος μπορεί να κρατήσει τα σωματίδια μακριά από τον εγκέφαλο.
Συνεπώς, η νέα μελέτη αποδεικνύει ότι υπάρχει «μια πιθανή οδός για τη μετατόπιση των μικροπλαστικών στον εγκέφαλο» μέσω του οσφρητικού βολβού, υποστηρίζει η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Δρ Luis Fernando Amato-Lourenco από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και την Δρ Thais Mauad, αναπληρώτρια καθηγήτρια παθολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο στη Βραζιλία.
«Με πολύ μικρότερα νανοπλαστικά να εισέρχονται στο σώμα με μεγαλύτερη ευκολία, το συνολικό επίπεδο των πλαστικών σωματιδίων μπορεί να είναι πολύ υψηλότερο», προειδοποίησε η Δρ Mauad. «Ανησυχητική είναι η ικανότητα αυτών των σωματιδίων να εσωτερικεύονται από τα κύτταρα και να μεταβάλλουν τον τρόπο λειτουργίας του σώματός μας», πρόσθεσε.
Ανάλυση σε εγκεφαλικό ιστό
Στην έρευνα διερευνήθηκαν εγκεφαλικοί ιστοί από 15 συνήθεις αυτοψίες που διενεργήθηκαν σε αποβιώσαντες κατοίκους του Σάο Πάολο της Βραζιλίας. Η ηλικία των ατόμων κατά το θάνατο κυμαινόταν από 33 έως 100 έτη, με μέση ηλικία τα 69,5 έτη. «Συνολικά 16 σωματίδια και ίνες συνθετικού πολυμερούς (πλαστικού) εντοπίστηκαν στους οσφρητικούς βολβούς του εγκεφάλου 8 από τους 15 θανόντες», αναφέρουν οι ερευνητές.
Σε σχεδόν το 44% των περιπτώσεων, το πλαστικό ήταν πολυπροπυλένιο, που χρησιμοποιείται σε διαφορετικά καθημερινά αντικείμενα, από συσκευασίες μέχρι ρούχα και οικιακά αξεσουάρ ή έπιπλα. Αυτό υποδηλώνει ότι «τα περιβάλλοντα εσωτερικών χώρων αποτελούν σημαντική πηγή εισπνεόμενων μικροπλαστικών», δήλωσε η ερευνητική ομάδα.
Πώς εισβάλλουν στον εγκέφαλο;
Ο Δρ Amato-Lourenco και οι συνεργάτες της επισημαίνουν ότι ο ρινικός βλεννογόνος που βρίσκεται έξω από τον εγκέφαλο μπορεί να αλληλεπιδρά με το εγκεφαλονωτιαίο υγρό για να επιτρέψει την είσοδο των μικροπλαστικών στον οσφρητικό βολβό μέσω μικροσκοπικών «διατρήσεων» στις δομές των οστών που βρίσκονται σε αυτή την περιοχή.
«Όταν αναπνέετε από τη μύτη, το οσφρητικό νεύρο παίρνει απευθείας δείγματα σωματιδίων και αντιδρά στα σωματίδια που εισπνέετε ως άμεσος αισθητηριακός μηχανισμός. Το γεγονός ότι εκεί δεν υπάρχει αιματοεγκεφαλικός φραγμός οδηγεί σε άμεση πρόσβαση στον εγκέφαλο και, το σημαντικότερο, ακριβώς πάνω από το οσφρητικό νεύρο βρίσκονται οι μετωπιαίοι και προμετωπιαίοι λοβοί, όπου πιστεύουμε ότι βρίσκεται η έδρα της συνείδησης», δήλωσε ο δρ Wells Brambl, βασικός καθηγητής ιατρικής τοξικολογίας στο Εβραϊκό Ιατρικό Κέντρο του Λονγκ Άιλαντ στη Νέα Υόρκη, οποίος δε συμμετείχε στη μελέτη.
Άλλες μελέτες έχουν ήδη δείξει ότι «περιβαλλοντικά σωματίδια μαύρου άνθρακα» από την ατμοσφαιρική ρύπανση μπορούν να βρεθούν στον οσφρητικό βολβό, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις ανιχνεύονται εκεί και μικροσκοπικές αμοιβάδες που μπορούν να προκαλέσουν μια θανατηφόρα μορφή εγκεφαλίτιδας, σημείωσαν οι Βραζιλιάνοι ερευνητές.
Όσο για την επίδραση που θα μπορούσαν τελικά να έχουν τα μικροπλαστικά στον εγκέφαλο, σημειώνουν ότι ακόμα δεν έχει καταστεί σαφής: «Λαμβάνοντας υπόψη τις πιθανές νευροτοξικές επιδράσεις που προκαλούν τα μικροπλαστικά στον εγκέφαλο και την ευρεία περιβαλλοντική μόλυνση με πλαστικά, τα αποτελέσματά μας θα πρέπει να προκαλέσουν ανησυχία στο πλαίσιο της αυξανόμενης επικράτησης των νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως η νόσος Πάρκινσον, η αμυατροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS) και άλλες ασθένειες» δήλωσαν οι ερευνητές.
«Η διαίσθησή μου θα έλεγε ότι δεν είναι καλό να υπάρχει πλαστικό στον εγκέφαλο», δήλωσε ο Δρ Brambl. «Ωστόσο, τα δεδομένα σε μακροχρόνιες προοπτικές μελέτες δεν έχουν ακόμη πραγματοποιηθεί. Έτσι, είναι αδύνατο να βγάλουμε οριστικά συμπεράσματα» κατέληξε.
Επιστήμονες βρήκαν μικροπλαστικά στην ανθρώπινη καρδιά για πρώτη φορά
Χιλιάδες «αόρατα» νανοπλαστικά στο εμφιαλωμένο νερό – Έρευνα αποκαλύπτει
Πόσο μπορεί να μας παχύνει ένα πλαστικό μπουκάλι; Έρευνα απαντά
