Ο λιγοστός και κακός ύπνος κοστίζει πολύ περισσότερα από κακή διάθεση και υπνηλία την επόμενη ημέρα -τις οποίες μάταια θα προσπαθήσουμε να νικήσουμε με μια κούπα καφέ. Πολύ περισσότερο, ο ανεπαρκής ύπνος ενισχύει τη χρόνια φλεγμονή, παράγοντα κινδύνου για σοβαρά προβλήματα υγείας όπως ο καρκίνος, η καρδιαγγειακή νόσος και ο διαβήτης. Φαίνεται πως ερευνητές από το Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess ανακάλυψαν το μυστικό που προφυλάσσει από τις επικίνδυνες συνέπειες.
Μόλις 81 mg ασπιρίνης την επόμενη ημέρα, όσο η παιδική ασπιρίνη δηλαδή, αρκούν για να αποκρούσουν τις επιπτώσεις της φλεγμονώδους απόκρισης λόγω αϋπνίας. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο SLEEP, συστήνουν ένα οικονομικό και απλό μέσο προστασίας για άτομα που εκτίθενται στους κινδύνους του ανεπαρκούς ύπνου, όπως οι εργαζόμενοι σε βάρδιες, οι νέοι γονείς ή οι φοιτητές που ξενυχτούν για να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους.
Η μελέτη
Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (placebo) δοκιμή με συμμετοχή 46 υγιών ενηλίκων. Όλοι οι συμμετέχοντες έλαβαν μέρος σε τρία διαφορετικά πειράματα διάρκειας 25 ημερών, τα οποία περιλάμβαναν μια φάση 14 ημερών στο σπίτι, ακολουθούμενη από μια 11ήμερη παραμονή στο νοσοκομείο, όπου γινόταν καταγραφή και έλεγχος του ύπνου.
Οι συμμετέχοντες έλαβαν είτε χαμηλή δόση ασπιρίνης είτε εικονικό φάρμακο. Στο πλαίσιο της μελέτης, μια ομάδα συμμετεχόντων στερήθηκαν ώρες νυχτερινού ύπνου, περιορίζοντάς τον στις τέσσερις ώρες κατά το πρότυπο μιας εβδομάδας εργασίας με ξενύχτι ή πολύ πρωινό ξύπνημα, ενώ άλλοι διατήρησαν ένα υγιές πρόγραμμα οκτάωρου ύπνου.
Για τη μέτρηση της φλεγμονής, οι ερευνητές συνέλεξαν αιματολογικά δείγματα και εξέτασαν τα επίπεδα της ιντερλευκίνης-6 (IL-6) και της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), βασικών δεικτών φλεγμονής. Έλεγξαν επίσης τις αντιδράσεις των μιας ομάδας ανοσοκυττάρων, τα μονοκύτταρα, στους λιποπολυσακχαρίτες, συστατικό της μεμβράνης βακτηρίων, για να αξιολογήσουν το επίπεδο ετοιμότητας του ανοσοποιητικού συστήματος για έναρξη φλεγμονής.
Εξουδετερώνει τη φλεγμονή
Σε σύγκριση με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου, όσοι έλαβαν ασπιρίνη εμφάνισαν χαμηλότερα επίπεδα IL-6, CRP και υπεραντιδραστικών μονοκυττάρων μετά τον ανεπαρκή ύπνο. Η ασπιρίνη ουσιαστικά παρεμπόδιζε -και με μεγάλη επιτυχία- την προσπάθεια του οργανισμού να ενεργοποιήσει τους συναγερμούς φλεγμονής λόγω απώλειας ύπνου.
«Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι είναι δυνατόν να αμβλυνθούν τα φλεγμονώδη μονοπάτια που ενεργοποιούνται από τη στέρηση ύπνου μέσω της προληπτικής χορήγησης χαμηλής δόσης ασπιρίνης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων θεραπευτικών ουσιών που στοχεύουν ειδικά σε αυτά τα μονοπάτια, χωρίς τις ανεπιθύμητες ενέργειες της ασπιρίνης, όπως η αιμορραγία και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Τέτοιες θεραπείες θα μπορούσαν να συμπληρώσουν τις συμπεριφορικές ψυχοθεραπείες βελτίωσης του ύπνου για την καλύτερη πρόληψη ή τον καλύτερο έλεγχο της φλεγμονής και των συνεπειών της σε όσους περνούν διαστήματα με ανεπαρκή ύπνο» σχολίασε η επικεφαλής συγγραφέας Larissa Engert, διδάκτωρ συμπεριφορικής φυσιολογίας και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Νευρολογίας του Beth Israel Deaconess και στο Τμήμα Ιατρικής Ύπνου της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ στη Βοστώνη.
