Ερευνητές από το Κέντρο Καρκίνου Rogel του Πανεπιστημίου του Michigan κατάφεραν να εξελίξουν ένα τεστ ούρων που όχι μόνο μπορεί να διαγνώσει τον καρκίνο του προστάτη, αλλά και να διαχωρίσει τη νόσο που αναπτύσσεται βραδέως και η οποία σπανίως προκαλεί βλάβη από την πιο επιθετική μορφή του καρκίνου που χρειάζεται άμεση θεραπεία.
Εάν οι εκτιμήσεις της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο JAMA Oncology, είναι πράγματι ακριβείς, τότε θα μιλάμε για μια πραγματική καινοτομία στον έγκαιρο εντοπισμό των όγκων χαμηλής και υψηλής επικινδυνότητας.
Η εξέταση έχει την ονομασία MyProstateScore2.0 ή MPS2 και διερευνά 18 διαφορετικά γονίδια που συνδέονται με τον βαθμό επικινδυνότητας καρκίνου του προστάτη. Ανάμεσα σε διαφορετικές δοκιμές με τη χρήση δειγμάτων ούρων και ιστών από άνδρες με καρκίνο του προστάτη, το τεστ κατάφερε να εντοπίσει με επιτυχία καρκίνους που ταξινομούνται ως Gleason 3+4=7 ή Grade Group 2 (GG2) ή υψηλότερου βαθμού.
Αυτοί οι τύποι καρκίνου είναι πιο πιθανό να αναπτυχθούν και να εξαπλωθούν σε σύγκριση με τους καρκίνους Gleason 6 ή Grade Group 1 του προστάτη, οι οποίοι είναι απίθανο να εξαπλωθούν ή να προκαλέσουν άλλες επιπτώσεις. Περισσότερο από το ένα τρίτο των διαγνώσεων καρκίνου του προστάτη αποτελούν αυτή τη χαμηλού βαθμού μορφή.
Τόσο η Gleason όσο και η Grade Group χρησιμοποιούνται για να ταξινομήσουν πόσο επιθετικός είναι ο καρκίνος του προστάτη. Το λεγόμενο Gleason score είναι το άθροισμα δύο βαθμών κακοήθειας, των πιο επιθετικών μορφών καρκινικών κυττάρων που ανευρίσκονται στις προηγούμενες δύο μεγαλύτερες περιοχές, οι οποίες περιέχουν καρκινικά κύτταρα. Γι’ αυτό, το Gleason score μπορεί να κυμαίνεται από 2 (καθόλου επιθετικά κύτταρα) έως και 10 (πολύ επιθετικά κύτταρα).
«Η τυπική εξέταση υστερεί ως προς την ικανότητά της να ξεχωρίζει με σαφήνεια όσους έχουν καρκίνο υψηλότερου κινδύνου. Πριν από είκοσι χρόνια, ψάχναμε για οποιοδήποτε είδος καρκίνου. Επί του παρόντος, συνειδητοποιούμε ότι ο αργά αναπτυσσόμενος καρκίνος δεν χρειάζεται θεραπεία, αλλάζοντας τα δεδομένα. Αντί λοιπόν να ανιχνεύουμε οποιονδήποτε καρκίνο, εντοπίζουμε την πιο επικίνδυνη μορφή του» εξηγεί ο συν-συγγραφέας της μελέτης John T. Wei, M.D., Καθηγητής Ουρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Michigan.
100% ακρίβεια
Το πρώτης γενιάς τεστ ούρων που δημιουργήθηκε από τους επιστήμονες πριν περίπου μια δεκαετία βελτιώθηκε στην τωρινή εκδοχή του, καθιστώντας το MPS2 ακόμα πιο αποτελεσματικό στην ανίχνευση καρκίνων υψηλού βαθμού. Οι ερευνητές αυτή τη φορά χρησιμοποίησαν την αλληλουχία RNA περισσότερων από 58.000 γονιδίων και το περιόρισαν σε 54 υποψήφια, που υπερεκφράζονται μοναδικά ειδικά σε καρκίνους υψηλότερου βαθμού. Δοκίμασαν τους βιοδείκτες από δείγματα ούρων περίπου 700 ασθενών που προσήλθαν για βιοψία προστάτη λόγω αυξημένων επιπέδων PSA -μέρος μιας παλιότερης μελέτης.
Αυτό το πρώτο βήμα περιόρισε το ερευνητικό πεδίο σε 18 δείκτες που συσχετίζονται σταθερά με υψηλότερου βαθμού νόσο. Η εξέταση εξακολουθεί να περιλαμβάνει τους αρχικούς δείκτες MPS, καθώς και 16 πρόσθετους βιοδείκτες που τους συμπληρώνουν.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές διευρύναν την έρευνα τους, πραγματοποιώντας δοκιμές σε περισσότερα από 800 δείγματα ούρων, που προήλθαν από περισσότερα από 30 εργαστήρια των ΗΠΑ. Όπως διαπίστωσαν, το τεστ MPS2 μπορούσε αποτελεσματικά να εντοπίσει τον καρκίνο υψηλότερου επιπέδου. Το πιο σημαντικό είναι, όμως, ότι ήταν σχεδόν 100% ακριβές στον αποκλεισμό του καρκίνου GG1. Όπως εξηγεί ο Δρ Arul M. Chinnaiyan, διευθυντής του Michigan Center for Translational Pathology και καθηγητής ουρολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Michigan, «εάν είστε αρνητικός σε αυτό το τεστ, είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν έχετε επιθετικό καρκίνο του προστάτη».
Συνεπώς, αρκετοί άντρες ενδεχομένως να μη χρειάζεται να υποβληθούν σε βιοψία, ανάλογα με τα αποτελέσματα του τεστ MPS2.
Καρκίνος Προστάτη: Γιατί αμφισβητείται το PSA για τον προσυμπτωματικό έλεγχο της νόσου
Καρκίνος Προστάτη: Έγκαιρη διάγνωση και νέες θεραπείες διασφαλίζουν 5ετή επιβίωση στο 100%
Καρκίνος Προστάτη: Η εξέταση που εντοπίζει δύσκολα περιστατικά