Τις ελπίδες για τη θεραπεία νευρολογικών διαταραχών όπως η νόσος Αλτσχάιμερ και άλλοι τύποι άνοιας, αλλά και την πρόληψή τους, φαίνεται πως θα πρέπει να εναποθέσουμε στην αγάπη ή για την ακρίβεια την ορμόνη της, ωκυτοκίνη.
Σύμφωνα με πρωτοποριακή έρευνα σε πειραματόζωα από το Πανεπιστήμιο του Τόκιο, που δημοσιεύεται στο PLoS ONE, η ωκυτοκίνη δεν περιορίζεται στην ενίσχυση των συναισθηματικών δεσμών και της ψυχικής διάθεσης αλλά διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο σε βασικές λειτουργίες του εγκεφάλου όπως η μάθηση και η μνήμη.
Η αρχή για τη μελέτη της ωκυτοκίνης έγινε με τη διερεύνηση των νευρικών οδών και των μηχανισμών σηματοδότησης που ενεργοποιούνται από την ορμόνη. Η βαθύτερη κατανόησή τους θα μεγιστοποιήσει τις δυνατότητες αξιοποίησής της ως θεραπευτικού παράγοντα.
«Είχαμε προτείνει προηγουμένως ότι η ωκυτοκίνη μπορεί να αποτελεί έναν νέο υποψήφιο θεραπευτικό παράγοντα για την άνοια με βάση μελέτες με μοντέλα ποντικιών για τη νόσο Αλτσχάιμερ. Για να το διερευνήσουμε περαιτέρω, εξετάσαμε εν προκειμένω τον ρόλο της ενδογενούς ωκυτοκίνης στη γνωστική λειτουργία ποντικιών» εξηγεί σε δελτίο τύπου ο Akiyoshi Saitoh, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τόκιο.
«Αυτό έγινε με τη χρήση φαρμακογενετικών τεχνικών για την ειδική ενεργοποίηση των νευρώνων ωκυτοκίνης σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Η γνωστική λειτουργία των ποντικιών αξιολογήθηκε στη συνέχεια με τη χρήση της δοκιμασίας αναγνώρισης νέων αντικειμένων (Novel Object Recognition Task-NORT)» αναφέρει.
Μέσα από συγκεκριμένες νευρικές οδούς
Στο πλαίσιο της νέας μελέτης, οι ερευνητές ενεργοποίησαν νευρώνες της ωκυτοκίνης στον παρακοιλιακό πυρήνα (PVN) του εγκεφάλου και παρατήρησαν τις επιπτώσεις τους στα αποτελέσματα της γνωστικής δοκιμασίας Novel Object Recognition Task (NORT), ένα τεστ που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της λειτουργίας της μνήμης. Ανακάλυψαν έτσι ότι η ενεργοποίηση αυτών των νευρώνων είχε βαθιά επίδραση στη μακροπρόθεσμη μνήμη αναγνώρισης αντικειμένων, δεν έφερε όμως αλλαγές στη βραχυπρόθεσμη χωρική μνήμη στη δοκιμασία λαβυρίνθου σε σχήµα Υ (Y-maze test).
Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα της έρευνας ήταν η ταυτοποίηση του υπερμαστικού πυρήνα (supramammillary nucleus-SuM) ως μιας περιοχής κρίσιμης για να διευκολύνει η ωκυτοκίνη τις διαδικασίες μνήμης. Η ενεργοποίηση των νευρώνων της ωκυτοκίνης στον PVN οδήγησε σε αυξημένη δραστηριότητα στον SuM και στην οδοντωτή έλικα, τμήμα του ιππόκαμπου, περιοχή που εμπλέκεται στη διαμόρφωση των αναμνήσεων. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το εύρημα υποδηλώνει ότι οι επιδράσεις της ωκυτοκίνης στη μνήμη διαμεσολαβούνται μέσω συγκεκριμένων νευρικών οδών που συνδέουν το PVN και το SuM.
Οι κοινωνικές σχέσεις
Η μελέτη φωτίζει έναν μηχανισμό πίσω από παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση και επιδείνωση της άνοιας.
«Είναι ευρέως διαδεδομένη η πεποίθηση ότι η άνοια τείνει να εξελίσσεται ταχύτερα σε περιβάλλοντα όπου τα άτομα βιώνουν μοναξιά ή περιορισμένη κοινωνική συμμετοχή» σημειώνει ο Δρ Saitoh. «Ωστόσο, δεν έχουμε συλλάβει ακόμα τις επιστημονικές βάσεις αυτού του φαινομένου. Η έρευνά μας επιδιώκει να διευκρινίσει τον κρίσιμο ρόλο ενός περιβάλλοντος γεμάτου ερεθίσματα που ενεργοποιεί την ωκυτοκίνη στον εγκέφαλο, μετριάζοντας ενδεχομένως την εξέλιξη της άνοιας».
Διαβάστε επίσης:
Άνοια: Δέκα προειδοποιητικά σημάδια που δεν πρέπει να αγνοήσετε
Νόσος Αλτσχάιμερ: 3 παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο στους άνω των 50
Το ενοχλητικό σύμπτωμα που αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας και εγκεφαλικού επεισοδίου