Αντιβιοτικά και αντιψυχωσικά φάρμακα δίνουν ανακούφιση σε διαφορετικά σωματικά και ψυχικά νοσήματα, θα μπορούσαν ωστόσο να θέσουν σε κίνδυνο την καρδιαγγειακή υγεία των ατόμων με διαβήτη τύπου 2. Πιο συγκεκριμένα, η χρήση αυτών των τύπων φαρμάκων αυξάνει τον κίνδυνο αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής σε άτομα χωρίς ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου σύμφωνα με νεότερα στοιχεία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, που παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μελέτη του Διαβήτη (EASD) 2023, τα συγκεκριμένα άτομα διατρέχουν έως και σχεδόν τριπλάσιο κίνδυνο εάν λαμβάνουν αντιψυχωσικά φάρμακα και σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο εάν λαμβάνουν ορισμένα αντιβιοτικά που παρατείνουν το διάστημα QT (το διάστημα QT του ηλεκτροκαρδιογραφήματος αντικατοπτρίζει τη διάρκεια του δυναμικού ενεργείας των κυττάρων του κοιλιακού μυοκαρδίου), ιδίως τα μακρολίδια και τις φθοριοκινολόνες. Μια σχετική αύξηση του κινδύνου παρατηρήθηκε και από τη χρήση της δομπεριδόνης, ένα αντιεμετικό φάρμακο.
«Τα αντιψυχωσικά φάρμακα χρησιμοποιούνται από το 3% περίπου των ατόμων με διαβήτη τύπου 2, ενώ τα αντιβιοτικά λαμβάνονται από το 5% έως 10%. Ίσως αυτά τα φάρμακα θα μπορούσαν να αποφεύγονται σε ορισμένες περιπτώσεις και οι γενικοί γιατροί θα πρέπει να είναι περισσότερο ενήμεροι για τις πιθανές συνέπειες της χρήσης τους», επισημαίνει ο δρ Peter Harms, ερευνητής της μελέτης, επιδημιολόγος από τα Ιατρικά Κέντρα του Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ. «Εάν ο ασθενής έχει διαβήτη τύπου 2, τότε ίσως είναι καλύτερα να αποφύγει κάποια από αυτά τα φάρμακα και να προσπαθήσει να τα αντιμετωπίσει χωρίς αυτά, ή τουλάχιστον να βρει ένα εναλλακτικό αντιβιοτικό» συμπληρώνει.
Ο ίδιος τόνισε πως τα στοιχεία αυτά ήταν μοναδικά, επειδή οι ερευνητές βασίστηκαν σε δεδομένα πρωτοβάθμιας περίθαλψης και επομένως οι συσχετίσεις θα μπορούσαν να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Οι ερευνητές εστίασαν στους διαβητικούς για τη διεκπεραίωση της συγκεκριμένης μελέτης, διότι ο κίνδυνος εμφάνισης για αιφνίδιο θάνατο είναι περίπου διπλάσιος από εκείνους που δεν πάσχουν από το μεταβολικό νόσημα. Επειδή οι συγκεκριμένοι ασθενείς υποβάλλονται συχνά σε εξετάσεις, η ερευνητική ομάδα στράφηκε σε βάσεις δεδομένων πρωτοβάθμιας περίθαλψης που περιείχαν ολοκληρωμένες και σχετικά συνήθεις πληροφορίες σχετικά με τους δείκτες κινδύνου. Τελικά επιλέχθηκαν 3.919 ασθενείς, εκ των οποίων οι 689 είχαν υποστεί ανακοπή.
Τα συγκεντρωτικά στοιχεία
Αναλύοντας τα δεδομένα, οι ερευνητές κατέληξαν στα φάρμακα που παρεμβαίνουν στην καρδιακή λειτουργία, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων προκινητικών, αντιβιοτικών και αντιψυχωσικών φαρμάκων.
Από τη μελέτη διαπιστώθηκε ότι:
- η χρήση ινσουλίνης αύξανε τον κίνδυνο ανακοπής κατά 2,38 φορές,
- το ιστορικό αρρυθμίας κατά 1,68 φορές, ενώ
- τα προκινητικά κατά 1,66 φορές κατά μέσο όρο, όμως μέχρι 2,31 φορές, ειδικά αν παρατείνουν το QTc – τον χρόνο επαναφόρτισης της καρδιάς.
Στα άτομα που είχαν υποστεί ανακοπή χωρίς καρδιαγγειακό ιστορικό διαπιστώθηκε ότι:
- η χρήση αντιψυχωσικών φαρμάκων που παρατείνει το QTc συσχετίστηκε με αιφνίδια ανακοπή κατά 2,87 φορές περισσότερο
- η λήψη αντιβιοτικών κατά 1,66 φορές παραπάνω
- τα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης νηστείας (<4,5 mmol/mol) συσχετίστηκαν με αιφνίδια ανακοπή κατά 2,5 φορές παραπάνω
- η σοβαρά υψηλή συστολική αρτηριακή πίεση (>180 mm Hg) συσχετίστηκαν με SCA με HR 2,21 συσχετίστηκε με αιφνίδια ανακοπή κατά 2,21 φορές.
- οι χαμηλές τιμές της HDL, με κίνδυνο 1,35 φορές παραπάνω και αντίστοιχα
- οι υψηλές τιμές χοληστερόλης LDL (πάνω από 2,6 mmol/L), με κίνδυνο 1,64 φορές παραπάνω.
Όσον αφορά τα άτομα με ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, οι συσχετίσεις μεταξύ λευκωματουρίας και αιφνίδιας ανακοπής ήταν μέτριες (κίνδυνος κατά 1,54 φορές) και σοβαρές (κίνδυνος κατά 1,55 φορές). Η καρδιακή ανεπάρκεια συσχετίστηκε με αιφνίδια ανακοπή με τον κίνδυνο να αυξάνεται κατά 1,85 φορές (μέχρι 2,29 φορές κατ΄ ανώτατο όριο).
Διαβάστε επίσης:
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος «δεν είναι σπάνιος», λέει η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία
Έμφραγμα: Το πράσινο πιάτο που μειώνει έως και 26% τον κίνδυνο για την καρδιά
Καρδιακή Aνακοπή: Πότε ο κίνδυνος αυξάνεται κατακόρυφα
