Περίπου το 15% των παιδιών και το 5% των ενηλίκων παρουσιάζουν συμπτώματα, όπως έντονο κνησμό και έκζεμα στο δέρμα ιδίως στους αγκώνες ή τα γόνατα, μια κατάσταση γνωστή ως ατοπική δερματίτιδα. Παρά τις υπάρχουσες θεραπείες, η δυσφορία που αισθάνονται οι ασθενείς εξακολουθεί να είναι μεγάλη. Σε αυτή τη δύσκολη εξίσωση, μια σημαντική ανακάλυψη θα μπορούσε να διευκολύνει την καθημερινότητα των ασθενών.
Σε μια μελέτη από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης, διαπιστώθηκε μια νεότερη αποτελεσματική προσέγγιση: οι βακτηριοφάγοι, οι οποίοι αποικίζουν το δέρμα ως ιικά συστατικά του μικροβιώματος και η σωστή αξιοποίησή τους θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη καινοτόμων θεραπειών για την ατοπική δερματίτιδα. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Science Advances.
Οι βακτηριοφάγοι ή απλά φάγοι είναι ειδική κατηγορία ιών που προσβάλλουν βακτήρια. Στη κυριολεξία βακτηριοφάγος σημαίνει «αυτός που καταλύει βακτήρια». Κάθε βακτηριοφάγος μπορεί να προσβάλλει ένα ή και περισσότερα στελέχη ή είδη βακτηρίων.
Οι βακτηριοφάγοι είναι μια ειδική κατηγορία ιών που έχουν ως μοναδικό στόχο να μολύνουν τα βακτήρια, είτε καταστρέφοντάς τα είτε διεγείροντάς τα να πολλαπλασιαστούν. Ένα από τα χαρακτηριστικά τους είναι ότι αποδεικνύονται εξαιρετικά επιλεκτικοί όσον αφορά την επιλογή του στόχου μόλυνσης. Οι περισσότεροι βακτηριοφάγοι ειδικεύονται σε ένα συγκεκριμένο γένος και σε πολλές περιπτώσεις σε ένα μόνο είδος βακτηρίου.
Μέχρι πρότινος, ο ρόλος των βακτηριοφάγων στο ανθρώπινο σώμα ήταν γνωστός κυρίως από αναλύσεις του εντέρου. Στην αναζήτηση καινοτόμων θεραπευτικών μέτρων για την ατοπική δερματίτιδα, η ερευνητική ομάδα διερεύνησε για πρώτη φορά την αλληλεπίδραση των βακτηριοφάγων και των βακτηρίων στο δέρμα. Άλλωστε, θεωρείται επιστημονικά τεκμηριωμένο το γεγονός ότι η εξέλιξη της ατοπικής δερματίτιδας συνοδεύεται από μαζικές αλλαγές στο μικροβίωμα του δέρματος. Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται το σύνολο όλων των μικροοργανισμών του δέρματος. Παρόλα αυτά, είναι άγνωστο αν οι ιοί συμβάλλουν επίσης στη φύση του βακτηριακού μικροβιώματος στο υγιές και στο πάσχον δέρμα.
«Στη μελέτη μας, ανακαλύψαμε άγνωστους προηγουμένως βακτηριοφάγους στο μικροβίωμα των δειγμάτων δέρματος ασθενών με ατοπική δερματίτιδα, οι οποίοι βοηθούν ορισμένα βακτήρια να αναπτυχθούν ταχύτερα με διαφορετικούς τρόπους», σημειώνουν οι πρώτοι συγγραφείς Karin Pfisterer και Matthias Wielscher από το Τμήμα Δερματολογίας του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Βιέννης.
Η μετατόπιση αυτή στην ισορροπία μεταξύ βακτηριοφάγων και βακτηρίων δεν εντοπίστηκε στα συγκριτικά δείγματα από υγιή άτομα και θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτελέσει μια εξήγηση για την πληθώρα των βακτηρίων Staphylococcus aureus και εντοπίζονται σε ασθενείς με ατοπική δερματίτιδα. Ο εντοπισμός και η καλλιέργεια των βακτηριοφάγων εξειδικευμένων για τον Staphylococcus aureus θα μπορούσαν να ανοίξουν το δρόμο για την ανάπτυξη νέων στοχευμένων θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Αν και η ιδιόρρυθμη λειτουργία των βακτηριοφάγων αποτελεί μια πρόκληση για τους επιστήμονες, τους δίνει επίσης την ευκαιρία να τους χρησιμοποιούν στοχευμένα. Οι βακτηριακοί ιοί δεν κάνουν διάκριση μεταξύ ανθεκτικών στα αντιβιοτικά και άλλων βακτηρίων- έτσι, ερευνώνται ως πιθανό όπλο στην καταπολέμηση των πολυανθεκτικών παθογόνων. Περαιτέρω μελέτες σχεδιάζονται τώρα για την επιβεβαίωση της θεραπείας με φάγους για τοπική χρήση στην ατοπική δερματίτιδα.
Διαβάστε επίσης:
Έκζεμα: Είναι πιο επικίνδυνο από όσο φανταζόμαστε για την υγεία
Έκζεμα: Το νέο ιατροτεχνολογικό προϊόν που ανακουφίζει από τα συμπτώματα
Ατοπική δερματίτιδα: Μήπως να «κόβατε» το πολύ αλάτι;
