Ακόμη και για δέκα συνεχόμενα χρόνια μπορεί να εξελίσσεται σιωπηλά η νόσος Πάρκινσον, πριν εντοπιστούν με ευκρίνεια τα συμπτώματα και τεθεί η διάγνωση. Μελέτη που διεξήχθη από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ και δημοσιεύθηκε στην Nature Communications, εστίασε στα επίπεδα της ντοπαμίνης καθώς η νόσος Πάρκινσον οφείλεται στον εκφυλισμό των κυττάρων του εγκεφάλου που παράγουν ντοπαμίνη και τελικά στην έλλειψη της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο. Η έρευνα έδειξε πως τα επίπεδα ντοπαμίνης μπορεί να μειώνονταν σταθερά κατά το διάστημα της μελέτης, ωστόσο η ικανότητα προσαρμογής του οργανισμού φάνηκε να αντιρροπεί τον κίνδυνο από αυτή τη μείωση.
Η ομάδα των ερευνητών υπό την καθοδήγηση του νευροεπιστήμονα καθηγητή Louis-Éric Trudeau κατέδειξε ότι τα νευρωνικά κυκλώματα ελέγχου της κίνησης στον εγκέφαλο (ποντικιών) δεν ανταποκρίνονται σε μια σχεδόν καθολική απώλεια ενεργής έκκρισης του χημικού αγγελιοφόρου της ντοπαμίνης. Η παρατήρηση αυτή προκαλεί έκπληξη δεδομένου ότι η ντοπαμίνη είναι ένας χημικός αγγελιοφόρος με αναγνωρισμένο κομβικό ρόλο στην κινητικότητα του σώματος. Επιπλέον στη νόσο Πάρκινσον τα επίπεδα της ντοπαμίνης του εγκεφάλου μειώνονται δραστικά.
Οι παρατηρήσεις των ειδικών για τον απροσδόκητο ρόλο της ντοπαμίνης ανατρέπουν τις αρχικές υποθέσεις και βεβαιώσεις για τη δράση της στον εγκέφαλο, «αλλά αυτού του είδους οι ανατροπές συμβαίνουν συχνά στην επιστήμη» σχολιάζει ο Louis-Éric Trudeau καθηγήτης του τμήματος φαρμακολογίας και φυσιολογίας του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ.
Χρησιμοποιώντας γενετικούς χειρισμούς, ο Trudeau και η ερευνητική του ομάδα εξάλειψαν την ικανότητα των νευρώνων που παράγουν ντοπαμίνη να απελευθερώνουν αυτόν τον χημικό αγγελιοφόρο ως απόκριση στη φυσιολογική ηλεκτρική διέγερση αυτών των κυττάρων. Μετά από αυτούς τους γενετικούς χειρισμούς οι ερευνητές ανέμεναν ότι θα παρατηρούσαν μια μείωση της κινητικής ικανότητας των πειραματόζωων, αντίστοιχη με αυτή που παρατηρείται σε ασθενείς με Πάρκινσον. Τουναντίον η κινητική ικανότητα των ποντικών δεν διαταράχθηκε.
Παράλληλα, διαπιστώθηκε με μετρήσεις των επιπέδων της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο ότι τα επίπεδα της ουσίας που απελευθερώνονται στον εξωκυττάριο χώρο του εγκεφάλου των τρωκτικών ήταν φυσιολογικά. Ενδεχομένως αυτές οι παρατηρήσεις να σημαίνουν ότι η δραστηριότητα των νευρωνικών κυκλωμάτων που ελέγχουν την κίνηση στον εγκέφαλο απαιτεί χαμηλές «δόσεις» ντοπαμίνης για να λειτουργήσει.
Επομένως είναι πιθανό κατά τα πρώτα στάδια της εξέλιξης της νόσου Πάρκινσον τα βασικά επίπεδα ντοπαμίνης στον εγκέφαλο να είναι αρκούντως υψηλά για πολλά έτη – να υπάρχει «απόθεμα» παρότι σταδιακά χάνονται οι νευρώνες που παράγουν ντοπαμίνη εξαιτίας της νόσου. Μόνο όταν τα επίπεδα πέφτουν κάτω από το ελάχιστο όριο αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτες διαταραχές της κίνησης.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, αυτή η πρόοδος στην έρευνα των μηχανισμών που εμπλέκονται στην έκκριση ντοπαμίνης στον εγκέφαλο θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες προσεγγίσεις για τη μείωση των συμπτωμάτων της νευροεκφυλιστικής νόσου Πάρκινσον.
Διαβάστε επίσης
Νόσος Πάρκινσον: Η ορμόνη που δαμάζει τη νόσο – Πότε εκκρίνεται
Νόσος Πάρκινσον: Η διάγνωση και η θεραπεία περνούν από το έντερο
Νόσος Πάρκινσον: Πέντε λόγοι που επιτρέπουν στους πάσχοντες να αισιοδοξούν
