*Γράφει η Πέγκυ Μπαμπάθα
Σήμερα περίπου 285 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν προβλήματα όρασης, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ενώ 39 εκατομμύρια από αυτούς ζουν με τύφλωση και τα υπόλοιπα 246 εκατομμύρια έχουν περιορισμένη όραση. Ακριβώς λόγω των μεγάλων αυτών ποσοστών, η οπτική αναπηρία έχει συχνά αποτελέσει αντικείμενο πολλών ιατρικών ερευνών. Ωστόσο, οι πιο αξιοσημείωτες από αυτές είναι εκείνες που χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη (AI), τόσο για να προβλέψουν, όσο και να διερευνήσουν πιθανές οφθαλμικές ανωμαλίες.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει γίνει ευρέως γνωστή ως η τεχνολογία πίσω από τα συστήματα υπολογιστών που μπορούν να εκτελέσουν μια εργασία, είτε μέσω ειδικού προγραμματισμού, είτε μέσω εκμάθησης από δεδομένα. Ωστόσο, η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες σε διάφορους τομείς, όπως η επιστήμη των υπολογιστών, η μηχανική και η βιοϊατρική έρευνα.
Μια από τις πιο συνηθισμένες εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης είναι η αναγνώριση και ο εντοπισμός αντικειμένων και ανθρώπων σε εικόνες και βίντεο. Εξ αιτίας αυτού οι οθόνες είναι πλέον σε θέση να ελέγχουν τα φώτα που προκαλούν καταπόνηση των ματιών, ή έλλειψη συγκέντρωσης. Έτσι, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η τεχνητή νοημοσύνη έχει ήδη σημειώσει τεράστια πρόοδο στον τομέα της πρόληψης των οφθαλμικών προβλημάτων. Ωστόσο οι πρακτικές επεκτείνονται πέρα από την αυτό-ρύθμιση της φωτεινότητας μιας οθόνης.
Τεχνητή νοημοσύνη για τη φροντίδα των ματιών
Ειδικότερα, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει τους οφθαλμιάτρους στην ακριβή διάγνωση μιας πάθησης, ή εκφύλισης, με την ενσωμάτωση πρόσφατα αναπτυγμένων τεχνολογιών, ώστε να επιτυγχάνονται άμεσες ανιχνεύσεις ανωμαλιών του κερατοειδούς και του αμφιβληστροειδούς.
Μεταξύ των ηλικιών 18 και 65 ετών, η κύρια αιτία τύφλωσης είναι η διαβητική οφθαλμική νόσος. Ωστόσο, όσο ο πληθυσμός γερνάει, βλέπουμε επίσης να αυξάνεται και η επικράτηση ασθενειών, όπως η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD), η οποία αποτελεί την πιο συχνή αιτία τύφλωσης. Μια πρόσφατη μελέτη στο British Journal of Ophthalmology εκτίμησε ότι το 25,3% των ατόμων στην Ευρώπη που είναι άνω των 60 ετών έχουν πρώιμα σημάδια AMD. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περίπου 200 άτομα την ημέρα αναπτύσσουν επίσης μια σοβαρή μορφή AMD, που ονομάζεται υγρή AMD, η οποία προκαλεί τύφλωση ως αποτέλεσμα αιμορραγίας στο πίσω μέρος του ματιού.
Αν και οι οφθαλμίατροι αγωνίζονται να δουν και να θεραπεύσουν όλους αυτούς τους ασθενείς, δυστυχώς πολλοί τυφλώνονται, λόγω καθυστερήσεων στη διάγνωση και τη θεραπεία. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ουσιαστικά ότι η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία ισοδυναμεί με ασφαλή όραση. Εδώ η τεχνολογία φαίνεται να μπορεί να μετριάσει αυτές τις προκλήσεις. Για παράδειγμα οι αναλύσεις σάρωσης οφθαλμών που γίνονται με τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσαν, σύμφωνα με τους ειδικούς, να εντοπίσουν πιο γρήγορα τα προειδοποιητικά σημάδια και να προσεγγίσουν τους ασθενείς σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει ήδη αρχίσει να χρησιμοποιείται από γιατρούς για την ανίχνευση και διάγνωση οφθαλμικών παθήσεων. Το AI Eye Test είναι ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιήσει μια εικόνα του ματιού για να ανιχνεύσει παθήσεις όπως το γλαύκωμα, ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και ο καταρράκτης.
Επιπλέον, η τεχνητή νοημοσύνη εφαρμόζεται στον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης για να βοηθήσει τους επαγγελματίες του ιατρικού κλάδου να κάνουν ταχύτερα τις διαγνώσεις των ασθενών. Παράδειγμα αποτελούν οι οθόνες AI, οι οποίες είναι σε θέση να αναλύουν και να επεξεργάζονται πληροφορίες με ταχύτερο τρόπο.
Για πολλούς επιστήμονες η καινοτομία της ιατρικής τεχνητής νοημοσύνης είναι ανάλογη με την εφεύρεση του ηλεκτρικού λαμπτήρα από τον Τόμας Έντισον. Πιστεύουν ότι μόλις αρχίσουν να συνδυάζονται όλες αυτές οι καινοτομίες, αυτό το δίκτυο τεχνολογίας θα επιτρέψει την τελική ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.
Αυτό μπορεί να είναι η μεγαλύτερη απόδειξη ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να έχει τεράστιο όφελος για την κοινωνία, παρά τις μεγάλες ανησυχίες που εγείρονται συνεχώς για το κατά πόσο θα αποτελέσει κίνδυνο για το μέλλον της ανθρωπότητας. Ας μην ξεχνάμε ότι η τεχνολογία είναι ένα εργαλείο, που στα χέρια των ειδικών, μπορεί να διευκολύνει και να σώσει τις ζωές μας.