Ιδιαιτέρως προσεκτικοί με την τακτική λήψη ασπιρίνης θα πρέπει να είναι οι ηλικιωμένοι, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη στο Annals of Internal Medicine που διαπίστωσε ότι η προληπτική κίνηση για τον κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία.
Τα τελευταία χρόνια επισημαίνεται από τους ειδικούς ότι η πρακτική «μια ασπιρίνη την ημέρα» ενέχει κίνδυνο σοβαρής αιμορραγίας -κυρίως από το γαστρεντερικό-, με τις συστάσεις επίσημων φορέων όπως η Ευρωπαϊκή και η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία να τη συστήνουν μόνο σε άτομα συγκεκριμένων ηλικιών με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο αλλά μικρές πιθανότητες αιμορραγίας.
Έχοντας ως δεδομένο ότι το γνωστό παυσίπονο ενοχοποιείται για μείζονες αιμορραγίες όπως ρήξη ανευρύσματος, οι επιστήμονες θέλησαν να εξετάσουν αν η ασπιρίνη σχετίζεται και με μικρότερη απώλεια αίματος, αυτή την «αδιόρατη» αιμορραγία που μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία ή ανεπάρκεια οξυγόνου στο αίμα.
Αν και η σοβαρότητα της αναιμίας υποτιμάται συγκριτικά με τα εμφράγματα και τα εγκεφαλικά επεισόδια, υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα που δείχνουν ότι αφορά παγκοσμίως το 30% των ατόμων 75 ετών και άνω, μειώνοντας την ποιότητα ζωής και υγείας μέσα από την κόπωση, τα προβλήματα μνήμης και σκέψης, την κατάθλιψη και τον αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Αναιμία για έναν στους τέσσερις
Οι ερευνητές εξέτασαν τα στοιχεία περισσότερων από 18.000 ατόμων 65 ετών και άνω από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία. Οι μισοί λάμβαναν μια χαμηλή δόση ασπιρίνης καθημερινά (100 χιλιοστόγραμμα) και οι υπόλοιποι ένα εικονικό χάπι. Κατά την πενταετή παρακολούθηση, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε ετήσιους ιατρικούς ελέγχους και αιματολογικές εξετάσεις για τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης και φερριτίνης, μιας πρωτεΐνης στα κύτταρα του αίματος που είναι υπεύθυνη για την αποθήκευση του σιδήρου.
Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν μια μικρή αλλά σαφή διαφορά:
- οι ενήλικες που λάμβαναν ασπιρίνη είχαν 20% περισσότερες πιθανότητες να έχουν αναιμία συγκριτικά με την ομάδα του εικονικού φαρμάκου
- σύμφωνα με το παραπάνω, οι ερευνητές εκτίμησαν ότι το 24% των ηλικιωμένων από την ομάδα της ασπιρίνης θα εμφάνιζε αναιμία μέσα σε πέντε χρόνια, συγκριτικά με το 20% εκείνων στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου.
- η λήψη ασπιρίνης σχετίστηκε με ελαφρώς χαμηλότερα επίπεδα αιμοσφαιρίνης και φερριτίνης, οι οποίες βοηθούν τα κύτταρα του αίματος να μεταφέρουν οξυγόνο.
Οι παραπάνω σχέσεις διατηρήθηκαν ακόμη και μετά την προσαρμογή των ευρημάτων σε μεταβλητές που μπορούν να επηρεάσουν τα ευρήματα, όπως ο καρκίνος και τα μείζονα αιμορραγικά συμβάντα κατά τη διάρκεια της μελέτης ή άλλες διαφορές στο πληθυσμιακό δείγμα όπως η ηλικία, το φύλο, ο διαβήτης, η νεφρική νόσος και η χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ).
Οι πιθανοί μηχανισμοί
Αν και η μελέτη δεν αναζήτησε τους υπαίτιους μηχανισμούς πίσω από τη σύνδεση ασπιρίνης και αναιμίας, δύο δράσεις του φαρμάκου θα μπορούσαν να εξηγήσουν τον συσχετισμό, σύμφωνα με την υπόθεση των ερευνητών.
Αφενός, η ασπιρίνη παρεμποδίζει τη διαδικασία πήξης του αίματος με τις αντιαιμοπεταλιακές της ιδιότητες. Αφετέρου, μπλοκάρει την παραγωγή του ενζύμου COX-1 (κυκλοοξυγενάση 1), το οποίο εμπλέκεται στην παραγωγή των προστατευτικών για τον βλεννογόνο του εντέρου και του στομάχου προσταγλανδινών. Με τον τρόπο αυτό, αυτός ο προστατευτικός φραγμός εξασθενεί και επιτρέπει σε μικρές ποσότητες αίματος να διαρρέουν από το έντερο που θα οδηγήσουν εν τέλει σε αναιμία.
Σύμφωνα με την επιστημονική ομάδα, το γεγονός ότι οι επιπτώσεις της συχνής λήψης ασπιρίνης ήταν εμφανείς σε πολλές διαφορετικές ομάδες ανεξαρτήτως της υποκείμενης υγείας, θα πρέπει μάλλον να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε άτομα με προδιαθεσικούς παράγοντες για αναιμία όπως αρθρίτιδα ή χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και άλλες φλεγμονώδοι νόσοι. Αντίστοιχα, οι γιατροί θα πρέπει να σκεφτούν τη στενότερη παρακολούθηση των ασθενών για τα επίπεδα αιμοσφαιρίνης σε περίπτωση πολλαπλών παραγόντων κινδύνου, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ασπιρίνης.
Διαβάστε επίσης:
Αυτοί οι άνδρες κάτω των 40 πρέπει να ανησυχούν πολύ για την καρδιά τους
Καρκίνος Παχέος Εντέρου: Το χάπι που προφυλάσσει
Έμφραγμα: Τα επικίνδυνα συμπτώματα που δεν μας υποψιάζουν – Οι περισσότεροι τα αγνοούν