Πλήθος μελετών εξυμνούν τα θαυματουργά οφέλη και προνόμια στον οργανισμό μιας υγιεινής και ισορροπημένης δίαιτας, με πληθώρα λαχανικών και φρούτων. Ίσως κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι μια αρκετά διαφορετική, «ένοχη» διατροφή θα μπορούσε να αποδειχθεί ωφέλιμη, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στην κατανάλωση θερμίδων.
Αυτό υποστηρίζει νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The Journal of Physiology και υποστηρίζει ότι η περιστασιακή κατανάλωση μιας διατροφής πλούσιας σε θερμίδες και λιπαρά είναι ικανή να μειώσει την ικανότητα του εγκεφάλου να ρυθμίζει την πρόσληψη θερμίδων.
Η πρόσληψη θερμίδων ρυθμίζεται βραχυπρόθεσμα από τα αστροκύτταρα, που είναι υπεύθυνα για πλήθος λειτουργιών των νευρώνων στον εγκέφαλο και ελέγχουν την οδό σηματοδότησης μεταξύ εγκεφάλου και εντέρου. Η κατανάλωση μιας διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και θερμίδες φαίνεται να διαταράσσει αυτό το μονοπάτι σηματοδότησης.
Οι ερευνητές από το Penn State College of Medicine των ΗΠΑ διεξήγαγαν μια μελέτη σε αρουραίους, οι οποίοι κατανάλωναν είτε μια ελεγχόμενη δίαιτα ή μια άλλη με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και θερμίδες για 1, 3, 5 ή 14 ημέρες. Πραγματοποιήθηκαν, παράλληλα, μια σειρά από άλλες φαρμακολογικές και εξειδικευμένες γενετικές προσεγγίσεις για τη στόχευση διακριτών νευρικών κυκλωμάτων, με στόχο οι ερευνητές να αναστείλουν τα αστροκύτταρα σε μια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφαλικού στελέχους, ώστε να αξιολογήσουν τις αντιδράσεις συγκεκριμένων νευρώνων.
Τα αστροκύτταρα αντιδρούν στην πρόσληψη μιας δίαιτας πλούσιας σε λιπαρά και θερμίδες. Η ενεργοποίησή τους πυροδοτεί την απελευθέρωση διαβιβαστών, που επιτρέπουν σε φυσιολογικές οδούς σηματοδότησης να διεγείρουν τους νευρώνες που ελέγχουν τη λειτουργία του στομάχου. Αυτό διασφαλίζει ότι το στομάχι συστέλλεται σωστά για να γεμίσει και να αδειάσει ως απόκριση στην τροφή που διέρχεται από το πεπτικό σύστημα. Όταν τα αστροκύτταρα αναστέλλονται, η ροή διακόπτεται. Η μείωση της σηματοδότησης οδηγεί σε καθυστέρηση στην πέψη, επειδή το στομάχι δεν γεμίζει και δεν αδειάζει σωστά.
Η δρ. Kirsteen Browning σχολίασε σχετικά: «Βρήκαμε ότι μια σύντομη έκθεση -3 έως 5 ημέρες- σε μια πλούσια σε λιπαρά και θερμίδες διατροφή έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στα αστροκύτταρα. Περίπου 10-14 ημέρες μετά την κατανάλωση της υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά/θερμίδες διατροφής, αποτυγχάνουν να αντιδράσουν και η ικανότητα του εγκεφάλου να ρυθμίζει την πρόσληψη θερμίδων δείχνει να εξασθενεί. Αυτό διαταράσσει τη σηματοδότηση στο στομάχι και καθυστερεί τον τρόπο με τον οποίο αδειάζει».
Η κατανόηση του ρόλου του εγκεφάλου και των πολύπλοκων μηχανισμών που οδηγούν στην υπερκατανάλωση τροφής, μια συμπεριφορά που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους και παχυσαρκία, θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάπτυξη θεραπειών για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Η παχυσαρκία, άλλωστε, έχει λάβει «επιδημικές» διαστάσεις, απειλώντας χιλιάδες ανθρώπους ανά τον κόσμο με διάφορα προβλήματα υγείας, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτη τύπου 2.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι ανάλογη έρευνα πρέπει να διεξαχθεί και σε ανθρώπους, με στόχο να διαπιστωθεί εάν τα ευρήματα βρίσκουν εφαρμογή στον ανθρώπινο οργανισμό. Εάν επιβεβαιωθεί αυτός ο συσχετισμός, θα πρέπει επίσης να εκτιμηθεί εάν ο μηχανισμός θα μπορούσε να στοχευτεί με ασφάλεια, χωρίς να διαταραχθούν άλλα νευρικά μονοπάτια.
«Δεν έχουμε, ακόμη, ανακαλύψει εάν η υπολειτουργία των αστροκυττάρων και του μηχανισμού σηματοδότησης είναι η αιτία της υπερκατανάλωσης τροφής ή ότι συμβαίνει ως απόκριση στην υπερκατανάλωση τροφής. Θέλουμε να μάθουμε εάν είναι δυνατή η επανενεργοποίηση της φαινομενικά χαμένης ικανότητας του εγκεφάλου να ρυθμίζει την πρόσληψη θερμίδων. Εάν συμβαίνει αυτό, θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για παρεμβάσεις που θα βοηθήσουν στη ρύθμιση θερμίδων», καταλήγει η δρ. Browning.
Διαβάστε ακόμη:
Τρώτε αργά το βράδυ; Τι αλλάζει στις καύσεις και την αποθήκευση λίπους – Έρευνα απαντά
«Κόψτε» 270 έως και 500 θερμίδες την ημέρα χωρίς κόπο – Αυτό είναι το μυστικό
Το κόλπο που μας ξεγελά και τρώμε παραπάνω