Σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τη χρήση της μάσκας -στο πλαίσιο της προστασίας από τον κορωνοϊό- στην υγεία των καπνιστών καταλήγει μελέτη που έγινε από επιστημονική ομάδα της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «European Journal of Preventive Cardiology».
Ερευνητές με επικεφαλής τον Αναπληρωτή Καθηγητή Καρδιολογίας στη Β΄Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική του Νοσοκομείου «Αττικόν», Ιγνάτιο Οικονομίδη, διαπίστωσαν ότι η επανεισπνοή του μονοξειδίου του άνθρακα από τους καπνιστές ενώ φορούν μάσκα προάγει την αγγειακή δυσλειτουργία και μπορεί να επιδεινώσει την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος.
«Η μελέτη υποδηλώνει ότι το κάπνισμα οποιουδήποτε προϊόντος καπνού έχει γίνει ακόμη πιο επικίνδυνο κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 λόγω της ανάγκης χρήσης μάσκας για πολλές ώρες», σύμφωνα με σχόλιο του κ. Οικονομίδη σε δελτίο Τύπου που συνοδεύει τη δημοσίευση της πρωτότυπης ελληνικής μελέτης. Και υπενθυμίζει πως «προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι η εξασθενημένη αγγειακή λειτουργία συνδέεται με καρδιακά προβλήματα και πρόωρο θάνατο».
Στους μη καπνιστές, η χρήση μάσκας δεν επηρέασε τους αγγειακούς δείκτες
Ο σχεδιασμός της μελέτης
Για έναν μήνα ο κ. Οικονομίδης και οι συνεργάτες του συνέλεγαν και ανέλυαν στοιχεία για 40 άτομα που έκαναν χρήση συμβατικών τσιγάρων, 40 ατόμων που κάπνιζαν καπνικά προϊόντα χωρίς καύση και 40 μη καπνιστών, παρόμοιας ηλικίας και φύλου. Ολοι οι συμμετέχοντες εργάζονταν ως ιατρικό προσωπικό σε τριτοβάθμιο νοσοκομείο, είχαν ελεύθερο καρδιαγγειακό ιστορικό και η ενδιάμεση ηλικία τους ήταν τα 45 έτη. Το 28% των εθελοντών ήταν άνδρες.
Οι ερευνητές μέτρησαν το εκπνεόμενο μονοξείδιο του άνθρακα σε ppm με ειδική συσκευή, καθώς και την ταχύτητα κύματος παλμού (PWV), τον δείκτη αύξησης προσαρμοσμένο στον καρδιακό ρυθμό και την κεντρική συστολική αρτηριακή πίεση με συσκευή ανάλυσης παλμικού κύματος.
Οι βασικές μετρήσεις πραγματοποιήθηκαν νωρίς το πρωί μετά από τον νυχτερινό ύπνο χωρίς μάσκα. Στη συνέχεια, οι ερευνητές αξιολόγησαν τυχαία τους συμμετέχοντες για δεύτερη φορά στο τέλος μιας πρωινής βάρδιας 8 ωρών φορώντας μάσκα στο νοσοκομείο ή στο τέλος μιας πρωινής περιόδου 8 ωρών χωρίς μάσκα κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων εκτός του νοσοκομείου.
Ακολούθησε μια τρίτη αξιολόγηση είτε στο τέλος μιας περιόδου 8 ωρών χωρίς μάσκα εκτός νοσοκομείου μετά από μια πρωινή βάρδια είτε μετά από μια περίοδο 8 ωρών φορώντας μάσκα κατά τη διάρκεια μιας απογευματινής βάρδιας στο νοσοκομείο.
Οι επιστήμονες είχαν δώσει οδηγίες στους εθελοντές να μην καπνίζουν για τουλάχιστον μία ώρα πριν από τις μετρήσεις για να αποφευχθεί οποιαδήποτε οξεία επίδραση του καπνίσματος.
Συγκριτικά με τους καπνιστές συμβατικών τσιγάρων, οι χρήστες καπνικών προϊόντων χωρίς καύση είχαν μικρότερες αυξήσεις στην αγγειακή βλάβη
Τα ευρήματα
Συγκριτικά με τις βασικές μετρήσεις, η αύξηση του μονοξειδίου του άνθρακα μεταξύ των καπνιστών συμβατικών τσιγάρων ήταν μεγαλύτερη όταν φορούσαν μάσκα έναντι της μη χρήσης μάσκας για 8 ώρες, με απόλυτη διαφορά 9,45 ppm έναντι 4,15 ppm. Μεταξύ των χρηστών καπνικών προϊόντων χωρίς καύση, το εκπνεόμενο μονοξείδιο του άνθρακα αυξήθηκε από 1,15 ppm στην αρχή σε 1,43 ppm χωρίς μάσκα και 2,2 ppm με μάσκα. Μεταξύ των μη καπνιστών, το εκπνεόμενο μονοξείδιο του άνθρακα δεν διέφερε μεταξύ της περιόδου αναφοράς, της περιόδου χρήσης της μάσκας και της περιόδου μη χρήσης της μάσκας.
Επίσης, στους καπνιστές συμβατικών τσιγάρων και στους χρήστες καπνικών προϊόντων χωρίς καύση όλοι οι αγγειακοί δείκτες αυξήθηκαν μετά από 8 ώρες με ή χωρίς μάσκα σε σύγκριση με τις αρχικές μετρήσεις. Στους μη καπνιστές, η χρήση μάσκας δεν επηρέασε τους αγγειακούς δείκτες.
Οι Ελληνες ερευνητές σημειώνουν ότι χρειάζεται περαιτέρω παρακολούθηση των συμμετεχόντων στη μελέτη προκειμένου να διαπιστωθεί αν η παρατηρούμενη αύξηση των προαναφερόμενων δεικτών σχετίζεται με υψηλότερη συχνότητα της καρδιαγγειακής νόσου.
«Σε σύγκριση με τους καπνιστές συμβατικών τσιγάρων, οι χρήστες καπνικών προϊόντων χωρίς καύση είχαν χαμηλότερα επίπεδα μονοξειδίου του άνθρακα και μικρότερες αυξήσεις στην αγγειακή βλάβη ενώ φορούσαν μάσκα», καταλήγει ο Ιγνάτιος Οικονομίδης.
«Παρ’ όλα αυτά, τα ευρήματα δείχνουν ότι το κάπνισμα οποιουδήποτε προϊόντος καπνού ενώ φοράτε μάσκα μπορεί να βλάψει περαιτέρω τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων σε σύγκριση με περιόδους μη χρήσης μάσκας, τουλάχιστον εν μέρει λόγω μεγαλύτερης επανεισπνοής μονοξειδίου του άνθρακα ή/και ατμού πλούσιου σε νικοτίνη. Τα αποτελέσματα παρέχουν ακόμη μεγαλύτερη ώθηση σε όλους τους καπνιστές να σταματήσουν την επιβλαβή αυτή συνήθεια», υπογραμμίζει.
