Κάνατε ένα λάθος στη δουλειά που σας εξέθεσε; Χωρίσατε με τον/την σύντροφό σας; Αντιμετωπίσατε μια δύσκολη στιγμή, που σας στενοχωρεί και θα θέλατε να «κατεβάσετε τον διακόπτη» του μυαλού για να μη θυμάστε; Όποια κι αν είναι η ανάμνηση που θα προτιμούσατε να ξεχάσετε, υπάρχει τρόπος, επισημαίνουν οι ειδικοί.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του York αποκάλυψε ότι μια αποτελεσματική μέθοδος για να ξεχάσουμε τις κακές αναμνήσεις είναι… η αναπαραγωγή ήχων κατά τη διάρκεια του ύπνου! Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στο Learning & Memory.

Για να καταλήξουν σε αυτό το συμπέρασμα, οι μελετητές στρατολόγησαν 29 συμμετέχοντες, στους οποίους δόθηκαν δύο ζεύγη λέξεων: Το ένα ζεύγος ήταν ο David Beckham και το ποδήλατο, ενώ το άλλο ήταν το ποδήλατο και το κάστρο. Κατά τη διάρκεια απομνημόνευσης των δύο ζευγών λέξεων, οι συμμετέχοντες άκουγαν επίσης τη λέξη «ποδήλατο» να αναπαράγεται δυνατά. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες πήγαν για ύπνο και, όταν πλέον κοιμούνταν βαθιά, άρχισε και πάλι να αναπαράγεται η λέξη «ποδήλατο».

Όταν ξύπνησαν, οι ερευνητές εξέτασαν τη μνήμη τους. Συγκρίνοντας την απόδοση της μνήμης με μια συνθήκη ελέγχου, κατά την οποία οι σχετικοί ήχοι δεν αναπαράγονταν κατά τη διάρκεια του ύπνου, διαπιστώθηκε ότι η μνήμη για ένα ζεύγος ενισχύθηκε, ενώ αντίθετα οι συμμετέχοντες φάνηκε να ξεχνούν τη συσχέτιση του άλλου ζεύγους.

Στο παρελθόν, άλλη έρευνα είχε διαπιστώσει ότι η εκμάθηση ενός ζεύγους λέξεων και η αναπαραγωγή ενός σχετικού ήχου κατά τη διάρκεια του ύπνου βελτίωσε τη μνήμη των συμμετεχόντων για αυτές τις λέξεις, όταν ξυπνούσαν το πρωί. Αυτή, ωστόσο, είναι η πρώτη μελέτη που κατέδειξε μείωση της μνήμης για ένα ζεύγος λέξεων, υποδηλώνοντας ότι είναι δυνατό να προκληθεί επιλεκτική λήθη, μέσω της αναπαραγωγής σχετικών ήχων κατά τον ύπνο.

«Τα άτομα που έχουν βιώσει μια τραυματική εμπειρία μπορεί να υποφέρουν από ένα ευρύ φάσμα οδυνηρών συμπτωμάτων, λόγω των αναμνήσεών τους από αυτή», σχολιάζει ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης, δρ. Bardur Joensen. «Αν και βρισκόμαστε σε πειραματικό στάδιο, τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι ίσως μπορούμε να αυξομειώνουμε την ικανότητα ανάκλησης συγκεκριμένων αναμνήσεων, αναπαράγοντας ηχητικά μηνύματα κατά τον ύπνο. Υπάρχει ακόμη μακρύς ερευνητικός δρόμος, ωστόσο αυτά τα επιστημονικά συμπεράσματα θέτουν πιθανώς τα θεμέλια για την ανάπτυξη νέων τεχνικών αποδυνάμωσης των αναμνήσεων, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν παράλληλα με τις υπάρχουσες θεραπείες».

Ο κύριος συγγραφέας της μελέτης, δρ. Aidan Horner σχολίασε από την πλευρά του: «Η σχέση μεταξύ ύπνου και μνήμης είναι συναρπαστική. Γνωρίζουμε ότι ο ύπνος είναι κρίσιμος για την επεξεργασία της μνήμης και οι αναμνήσεις είναι συνήθως καλύτερες μετά από μια περίοδο ύπνου. Οι ακριβείς μηχανισμοί παραμένουν ασαφείς, αλλά κατά τη διάρκεια του ύπνου φαίνεται ότι οι σημαντικές συνδέσεις ενισχύονται και οι ασήμαντες απορρίπτονται». Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό ενδεχομένως οφείλεται σε κάποια μορφή «ανταγωνισμού» μεταξύ αναμνήσεων.

«Ίσως μπορούμε να πάρουμε μια πτυχή προηγούμενης μνήμης και να τη συσχετίσουμε με ένα νέο γεγονός. Εάν μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τα ηχητικά σημάδια κατά τη διάρκεια του ύπνου για να ενισχύσουμε επιλεκτικά τη μνήμη γι’ αυτό το πρόσφατα συσχετισμένο συμβάν, τότε αυτό ίσως μπορεί να μειώσει την ανάμνηση του αρχικού συμβάντος», κατέληξε.

Διαβάστε ακόμη:

Μνήμη: Θα εκπλαγείτε αν μάθετε τι μπορεί να σβήσει τις αναμνήσεις σας

Ο εγκέφαλός μας «πειράζει» τις αναμνήσεις μας

Πονοκέφαλος: Η δραστηριότητα που αποτελεί αναπάντεχο φυσικό αναλγητικό