Είναι πλέον κοινό μυστικό ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να λειτουργήσουν αρνητικά στον ανθρώπινο οργανισμό, βλάποντας την ψυχική υγεία των χρηστών. Μία νέα έρευνα που ήρθε στο φως αποκάλυψε ότι ακόμη και ένα μικρό διάλειμμα από εφαρμογές όπως το TikTok, το Facebook, το Instagram και το Twitter μπορεί να μειώσει αισθητά τα συμπτώματα της κατάθλιψης και του άγχους.
Οι Βρετανοί μελετητές που διεξήγαγαν την έρευνα διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες που παρέμειναν μακριά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για μία εβδομάδα απέκτησαν περίπου 9 ώρες ελεύθερου χρόνου, κάτι που φαίνεται ότι βελτίωσε την ευημερία τους.
«Αν νιώθετε ότι χρησιμοποιείτε υπερβολικά πολλά μέσα κοινωνικής δικτύωσης και αυτό επηρεάζει αρνητικά την ψυχική σας υγεία, τότε αξίζει να κάνετε ένα διάλειμμα, καθώς αυτό μπορεί να σας προσφέρει τουλάχιστον κάποια βραχυπρόθεσμα οφέλη», δήλωσε ο εισηγητής της έρευνας και επίκουρος καθηγητής ψυχικής υγείας στο Πανεπιστήμιο του Bath, Jeff Lambert.
Τα ευρήματα της μελέτης θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να διαχειρίζονται καλύτερα την ψυχική τους υγεία, προτείνοντάς τους έναν αποτελεσματικό τρόπο βελτίωσης, ισχυρίστηκε ο Lambert. «Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα, με στόχο να εξεταστούν οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις και εάν τα ευρήματα αυτά έχουν αξία σε κλινικό πλαίσιο», πρόσθεσε.
Σημειώνεται ότι στη μελέτη συμμετείχαν με τυχαία επιλογή 154 άτομα ηλικίας 18 έως 72 ετών που χρησιμοποιούσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάθε μέρα, κατά μέσο όρο για 8 ώρες την εβδομάδα. Οι μελετητές έδωσαν στους συμμετέχοντες την οδηγία είτε να σταματήσουν να χρησιμοποιούν όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για μια εβδομάδα, είτε να συνεχίσουν να τα χρησιμοποιούν ως συνήθως.
Σημειώνεται ότι αυτοί που έκαναν το διάλειμμα της μίας εβδομάδας, χρησιμοποίησαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά μέσο όρο 21 λεπτά συνολικά, έναντι των υπολοίπων που έκαναν χρήση των κοινωνικών δικτύων γιοα περίπου 7 ώρες.
Από την έρευνα προέκυψε ότι όσοι έκαναν ένα διάλειμμα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατέγραψαν σημαντική βελτίωση στην ευεξία τους, ταυτόχρονα με ισχυρή μείωση των συμπτωμάτων κατάθλιψης και άγχους. Στον αντίποδα βρέθηκαν όσοι συνέχισαν να χρησιμοποιούν κανονικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, των οποίων οι ίδιοι δείκτες παρέμειναν σταθεροί.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Cyberpsychology, Behavior and Social Networking.
Ο Δρ. Scott Krakower, ψυχίατρος στο Zucker Hillside Hospital της Νέας Υόρκης, πιστεύει ότι ο λόγος που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προκαλούν σε ορισμένους ανθρώπους τα συναισθήματα της κατάθλιψης και του άγχους είναι καθώς στις πλατφόρμες αυτές μπαίνουν στην διαδικασία να συγκρίνονται με άλλους.
«Ίσως αισθάνονται ανεπαρκείς, επειδή δεν είναι σαν τους ανθρώπους με τους οποίους αλληλεπιδρούν», εξήγησε. «Δεν ξέρετε τίποτα γι’ αυτούς, ταυτόχρονα όμως μαθαίνετε πολλές πληροφορίες και μπορεί να αισθάνεσθε αποκλεισμένοι από ορισμένα πράγματα εξαιτίας αυτών, με αποτέλεσμα να προκαλούνται συναισθήματα ανεπάρκειας και μειωμένης αυτοεκτίμησης».
Ο Krakower, ωστόσο, δεν πιστεύει ότι η λύση για τα άτομα που βιώνουν αρνητικά συναισθήματα είναι η πλήρης εγκατάλειψη των social media. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι θα ήταν ενδεχομένως καλύτερο να αναπτυχθεί ένα σχέδιο για την διαχείριση της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το οποίο θα μπορούσε, για παράδειγμα, να προβλέπει λιγότερο χρόνο παραμονής σε αυτούς τους ιστοτόπους ή να συστήνει μικρά, τακτικά διαλείμματα.
«Πιστεύω ότι αν κάποιος υποψιάζεται ότι η κατάθλιψη και το άγχος που νιώθει προέρχονται από την επαφή του με το διαδίκτυο ή ότι αναστατώνεται από πράγματα που βλέπει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τότε πρέπει να σκεφτεί το ενδεχόμενο ενός μικρού διαλείμματος, ακόμη και αν πρόκειται για μία ή δύο ημέρες και να παρατηρήσει πώς θα νιώσει με αυτό», πρότεινε ο Krakower, προσθέτοντας «Δεν νομίζω ότι θα πρέπει να αποκοπεί εντελώς από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εάν δεν νιώθει εντελώς εξαρτημένος από αυτά, θα πρέπει ωστόσο να παρακολουθεί τη συμπεριφορά του».
Σε αυτό κατέληξε και η Melissa Hunt, αναπληρώτρια διευθύντρια κλινικής εκπαίδευσης στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, η οποία δεν πιστεύει ότι η λύση δεν είναι η πλήρης αποκοπή από τα social media, αλλά να μάθει κανείς πώς να χρησιμοποιεί αυτές τις πλατφόρμες με υγιείς τρόπους.
«Αν και η αποχή μπορεί πράγματι να βελτιώσει την ευημερία, μπορεί να μην είναι ρεαλιστική, εφικτή ή ακόμη και ενδεδειγμένη μακροπρόθεσμα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
«Τελικά, η προσπάθειά μας θα πρέπει να επικεντρωθεί στη μείωση της βλάβης που προκαλούν αυτές οι πλατφόρμες και όχι στην αποχή», συνεχίζει η ίδια. «Τα social media έχουν γίνει σημαντικό μέρος της καθημερινής ζωής των περισσότερων ανθρώπων κάτω των 30 ετών. Η πραγματική πρόκληση είναι να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν τις πλατφόρμες με προσοχή και προσαρμοστικότητα».
Διαβάστε ακόμη:
Είναι άνοια ή κατάθλιψη; 5 τρόποι να τα ξεχωρίσουμε στους 70ρηδες
Fake news: Ποιοι μπορεί να ξεγελαστούν ευκολότερα – Ο ρόλος της ηλικίας
Έρευνα: Ένα διάλειμμα μίας εβδομάδας από τα social media βελτιώνει την ψυχική υγεία των χρηστών