Πολλά από τα άτομα που νόσησαν με κορωνοϊό βλέπουν το αποτύπωμα του ιού αρκετό καιρό μετά την ανάρρωσή τους. Μια ακόμα διαπίστωση συμπληρώνει τις αρνητικές επιπτώσεις του και αφορά στην υγεία του εγκεφάλου και στο προδόκιμο ζωής.
Όπως σημειώνουν ο Adam Hampshire, Καθηγητής Νευροεπιστημόνων στο Imperial College του Λονδίνου και ο David Menon, Καθηγητής και Επικεφαλής στον Τομέα Αναισθησιολογίας του Πανεπιστημίου του Cambridge, με άρθρο τους στο The Conversation, η σοβαρή νόσηση με COVID-19 επιφέρει και γνωστική εξασθένιση παρόμοια με εκείνη που παρατηρείται μεταξύ 50 και 70 ετών και ισοδυναμεί με απώλεια δέκα βαθμών στην κλίμακα του IQ και 20 ετών από το προσδόκιμο ζωής.
Αυτά ήταν τα αποτελέσματα της τελευταίας τους έρευνας, με τις συγκεκριμένες επιπτώσεις να ανιχνεύονται ακόμα και περισσότερο από έξι μήνες μετά τη νόσηση. Tα συμπτώματα της μακράς COVID εξακολουθούν να ταλαιπωρούν τους ασθενείς. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι περίπου ένας στους επτά ερωτηθέντες είχε συμπτώματα γνωστικών δυσλειτουργιών 12 εβδομάδες μετά τη νόσηση.
Όμως, και η ήπια νόσηση επηρεάζει τη γνωστική λειτουργία. Μια πρόσφατη μελέτη απεικόνισης του εγκεφάλου διαπίστωσε ότι ακόμη και η ήπια νόσηση μπορεί να συρρικνώσει τον εγκέφαλο. Σε αντίστοιχη πλεύση και τα ευρήματα ενός μεγάλου ερευνητικού εγχειρήματος, σύμφωνα με το οποίο τα άτομα που νόσησαν ήπια, παρουσίασαν γνωστικές διαταραχές. Ωστόσο, αυτά τα προβλήματα φαίνεται ότι αυξάνονται με τη σοβαρότητα της ασθένειας.
Η μελέτη των ερευνητών
Με στόχο την αναγνώριση του μεγέθους αυτού του γνωστικού ελλείματος των ασθενών αλλά και την περαιτέρω κατανόηση της σχέσης του με τη σοβαρή νόσηση και τις ψυχολογικές επιπτώσεις σε μεταγενέστερη φάση, οι ερευνητές εστίασαν σε 46 πρώην νοσηλευομένους ασθενείς σε απλές κλίνες ή σε ΜΕΘ στο Νοσοκομείο Addenbrooke στο Cambridge της Αγγλίας.
Έχοντας ως οδηγό μια πλατφόρμα αξιολόγησης που μετράει με ακρίβεια διαφορετικές πτυχές των νοητικών ικανοτήτων, όπως τη μνήμη και την προσοχή, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε αντίστοιχα γνωστικά τεστ περίπου έξι μήνες μετά τη νόσηση. Συνεκτίμησαν επίσης τα επίπεδα τους άγχους, της κατάθλιψης αλλά και των συμπτωμάτων μετατραυματικού στρες των ασθενών.
Διαπίστωσαν ότι το μέγεθος της γνωστικής εξασθένισης ήταν κατά μέσο όρο παρόμοιο με αυτό που παρατηρείται με τη γήρανση 20 ετών, μεταξύ 50 και 70 ετών. Αυτό ισοδυναμεί με απώλεια δέκα πόντων IQ.
Αναφορικά με τα αποτελέσματα, οι πρώην ασθενείς ήταν λιγότερο ακριβείς και λιγότερο γρήγοροι στην επεξεργασία των δεδομένων, σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου που δεν είχε νοσήσει. Αν και οι συγκεκριμένες δυσλειτουργίες υποχώρησαν σταδιακά, εξακολουθούσαν να είναι εμφανείς έως και δέκα μήνες μετά την εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, τα άτομα μετά την ανάρρωση παρουσιάζουν ένα ευρύ φάσμα διαταραχών της ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη, άγχος, μετατραυματικό στρες, κόπωση, μειωμένη διάθεση και ασταθή ύπνο, που όμως δεν σχετίζονταν με τις γνωστικές δυσλειτουργίες.
Ποιοι μηχανισμοί τελικά ευθύνονται;
Οι αιτίες της γνωστικής εξασθένισης μετά από τη νόσηση με COVID-19 είναι μάλλον πολυπαραγοντικές: η ανεπαρκής παροχή οξυγόνου ή αίματωση του εγκεφάλου, η απόφραξη μεγάλων ή μικρών αιμοφόρων αγγείων λόγω της θρόμβωσης και μικροσκοπικές αιμορραγίες. Ωστόσο, υπάρχουν και ενδείξεις που υποδεικνύουν ότι ο ένοχος για τις βλάβες του εγκεφάλου είναι η φλεγμονώδη απόκριση και η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Διαβάστε επίσης
Κορωνοϊός: Ο ένας στους δέκα ταλαιπωρείται ακόμη οκτώ μήνες μετά – Τα επίμονα συμπτώματα
Κορωνοϊός: Πέντε συμπτώματα επίμονης νόσου που διαρκούν μήνες