Ερευνητές της Κλινικής Mayo, με επικεφαλής τον Έλληνα επιστήμονα Γεώργιο Βασματζή, ανακάλυψαν μια ομάδα βιοδεικτών που μπορούν να λειτουργήσουν ως κατευθυντήριες οδηγίες για την διαχείριση του καρκίνου του προστάτη.
Επίσης, διαπίστωσαν ότι η κλασσική βιοψία μπορεί να μην ανιχνεύσει καρκίνους υψηλού κινδύνου, κάτι που αυξάνει με τη σειρά του τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου.
Στην έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στο Mayo Clinic Proceedings, ο Δρ Βασματζής και οι συνεργάτες του παρατήρησαν για πρώτη φορά ότι σε ορισμένες περιπτώσεις γενετικές τροποποιήσεις που σχετίζονται με ενδιάμεσου ή υψηλού κινδύνου καρκίνου του προστάτη μπορεί επίσης να εμφανίζονται σε ορισμένες περιπτώσεις καρκίνου του προστάτη χαμηλής επικινδυνότητας.
Οι άνδρες που διαγιγνώσκονται με χαμηλού κινδύνου καρκίνου του προστάτη θα μπορούσαν λοιπόν να επωφεληθούν από επιπλέον διαγνωστικές εξετάσεις για την αξιολόγηση αυτών των χρωμοσωμικών τροποποιήσεων.
«Ανακαλύψαμε νέους μοριακούς δείκτες που μπορούν να βοηθήσουν γιατρούς και ασθενείς να επιλέξουν πιο εύστοχο θεραπευτικό πλάνο για τον καρκίνο του προστάτη. Η παρουσία γενετικών αλλαγών σε καρκίνους χαμηλής επικινδυνότητας μπορεί να μας βοηθήσει να αποφασίσουμε αν θα υποβάλλουμε τον ασθενή σε θεραπεία ή ένα πλάνο επιτήρησης είναι καλύτερο», εξηγεί ο Δρ. Βασματζής συν-διευθυντής του Κέντρου Εξατομικευμένης Ιατρικής της Κλινικής Mayo.
Η μελέτη
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν αλληλούχιση του DNA σε κατεψυγμένα δείγματα καρκίνου από 126 άνδρες που είχαν υποβληθεί σε προστατεκτομή. Έτσι εντόπισαν πέντε γονίδια που ήταν συχνότερα τροποποιημένα στους ασθενείς με πρότυπο και σκορ Gleason 4 ή 5 (δηλαδή είχαν υποβληθεί σε προστατεκτομή και ακτινοθεραπεία λόγω υψηλής επιθετικότητας καρκίνου του προστάτη). Οι ίδιες τροποποιήσεις ήταν συχνότερες και στους ασθενείς με πρότυπο και σκορ Gleason 3 (δηλαδή χαμηλού κινδύνου νόσο), αλλά όχι όταν εξετάστηκε μεμονωμένα το πρότυπο Gleason.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ασθενείς των οποίων οι όγκοι έχει ξεκάθαρα χαρακτηριστικά του προτύπου 3 κατά Gleason τίθενται υπό στενή ιατρική παρακολούθηση με συχνές αιματολογικές εξετάσεις και βιοψίες. Βέβαια μπορεί να παραπεμφθούν και για θεραπεία, όπως προστατεκτομή και ακτινοθεραπεία, αν έχουν χαρακτηριστικά προτύπου 4 ή 5 κατά Gleason.
Η μελέτη έρχεται λοιπόν να ενισχύσει την επιστημονική γνώση για την κατάλληλη διαχείριση του καρκίνου του προστάτη.
Δοθέντων των ανωτέρω οι ερευνητές προτείνουν σε άνδρες χωρίς τις επίμαχες γενετικές αλλαγές στους καρκινικούς όγκους του προστάτη να μένουν σε ένα θεραπευτικό πλάνο επιτήρησης καθώς η νόσος είναι χαμηλής επικινδυνότητας χωρίς τάσεις επιθετικότητας. Αλλά, αν ένας άνδρας με χαμηλής επικινδυνότητας όγκο έχει κάποιους εκ τους νεο-ανακαλυφθέντες βιοδείκτες τότε έχει αυξημένες πιθανότητες ο καρκίνος να εξελιχθεί και θα πρέπει να υποβληθούν σε θεραπεία.