Το εκχύλισμα των σπόρων από το δέντρο Τζίνγκο Μπιλόμπα (σαλιβουρία ή γίνκο το δίλοβο) έχει αντιβακτηριδιακές ιδιότητες έναντι των παθογόνων μικροοργανισμών που μπορούν να προκαλέσουν ακμή, ψωρίαση, δερματίτιδα και έκζεμα.
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει μελέτη του αμερικανικού Πανεπιστημίου Emory που δημοσιεύεται στο Frontiers in Microbiology και βασίζεται σε εργαστηριακά πειράματα που έδειξαν ότι το εκχύλισμα αναστέλλει την ανάπτυξη του χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου, του πυογόνου στρεπτόκοκκου και του βακτηρίου της ακμής.
Ο «οδηγός» των ερευνητών για τα εργαστηριακά πειράματα ήταν ένα χειρόγραφο ηλικίας 200 ετών περίπου του εγχειριδίου κινεζικής παραδοσιακής ιατρικής Ben Cao Gang Mu.
Η Xinyi (Xena) Huang, κινεζικής καταγωγής, και μέλος της συντακτικής ομάδας της μελέτης, ήταν αυτή που εμπνεύστηκε την ιδέα των πειραμάτων όταν σπούδαζε Βιολογία στο Πανεπιστήμιο Emory. Τώρα είναι φοιτήτρια Φαρμακευτικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ.
«Πρόκειται για την πρώτη μελέτη που αποδεικνύει ότι το Τζίνγκο Μπιλόμπα έχει αντιβακτηριαδιακές ιδιότητες στους παθογόνους οργανισμούς του δέρματος. Και είναι ένα ακόμα παράδειγμα του πόσα έχουμε ακόμα να μάθουμε για τις φαρμακολογικές δυνατότητες της περίπλοκης χημείας των φυτών», εξηγεί η Cassandra Quave, συγγραφέας της μελέτης και καθηγήτρια στο Κέντρο Μελέτης της Ανθρώπινης Υγείας και του Τμήματος Δερματολογίας της Ιατρικής Σχολής του Emory.
Η Δρ. Quave, που είναι Εθνοβοτανολόγος, μελετά πως οι αυτόχθονες πληθυσμοί χρησιμοποιούν τα φυτά για να επουλώσουν πληγές ή να αντιμετωπίσουν διάφορα σωματικά συμπτώματα ώστε να εντοπίσει τα υποψήφια φυτά για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων.
«Και τα προκαταρκτικά μας συμπεράσματα δείχνουν ότι οι σπόροι του Τζίνγκο πράγματι έχουν τοπικές αντιμικροβιακές ιδιότητες, όπως περιγράφεται και στο εγχειρίδιο του 16ου αιώνα», συμπληρώνει ο Francois Chassagne, μέλος της επιστημονικής ομάδας και φαρμακοποιός στο εργαστήριο της Δρ. Quave.
Σπεύδει πάντως να σημειώσει ότι, «όσο κι αν είναι ενθαρρυντικά τα πρώτα αποτελέσματα, απέχουμε πολύ από τη χρήση του εκχυλίσματος σε ανθρώπους. Εξάλλου στην συμπυκνωμένη μορφή του, το κύριο συστατικό που εντοπίσαμε ως αυτό με την αντιβακτηριδιακή δράση, το γινκολικό οξύ C15:1, έχει αποδειχθεί ότι είναι τοξικό για το δέρμα. Στόχος μας λοιπόν είναι να βρούμε νέα αντιβιοτικά ώστε να τροποποιήσουμε το συγκεκριμένο γινκολικό οξύ που έχει αντιβακτηριδιακή ιδιότητα ώστε να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητά του και επίσης να μειώσουμε την τοξικότητά του για τα κύτταρα του ανθρωπίνου δέρματος».
Το δέντρο Τζίνγκο Μπιλόμπα, που ενδημεί στην Κίνα, είναι ένα από τα παλαιότερα είδη δέντρων, χρονολογούμενο έως και 270 εκατομμύρια χρόνια πριν. Είναι γνωστό για την ισχυρή θέση του στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, ενώ στη σύγχρονη εποχή έχει μελετηθεί εκτενώς ως προς τα οφέλη του από την ενίσχυση της μνήμης έως και κατά της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, χωρίς όμως προς το παρόν καταληκτικά συμπεράσματα για όλα αυτά τα οφέλη.
Η Xinyi (Xena) Huang αποφάσισε να μελετήσει την επίδραση του εκχυλίσματος από τους σπόρους του δέντρου καθώς γνώριζε ότι το Πανεπιστήμιο Emory όπου τότε φοιτούσε είχε μια έκδοση του βιβλίου Ben Cao Gang Mu του 1826, στην οποία υπήρχε και ένα κεφάλαιο όπου περιγράφονταν 17 χρήσης των σπόρων, περιλαμβανομένων και οκτώ για δερματικές διαταραχές, όπως τα σκασμένα χέρια και πόδια, η ροδόχρους ακμή, ο κνησμός και τα αποστήματα τραυμάτων από σκύλους και οι φλύκταινες.
Με τη βοήθεια της υπόλοιπης επιστημονικής ομάδας ετοίμασε ένα παρασκεύασμα που έμοιαζε με κρέμα και είχε σπόρους Τζίνγκο, κρασί από ρύζι ή άλλο αλκοόλ ή θρυμματισμένους σπόρους μέσα σε ελαιοκράμβη. Η κρέμα αυτή στη συνέχεια θα μπορούσε να εφαρμοστεί επάνω στις περιοχές του δέρματος με βλάβες.
Αλλά τελευταία στιγμή αποφάσισε να πάει λίγο παραπέρα την έρευνα της και να πάρει εκχύλισμα από τους σπόρους σε συγκεντρώσεις όσο το δυνατόν πιο κοντινές με αυτές που περιγράφονταν στον εγχειρίδιο, χρησιμοποιώντας νερό, ή αιθανόλη ή ελαιοκράμβη. Το εκχύλισμα αυτό δοκιμάστηκε σε 12 διαφορετικά στελέχη βακτηρίων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι σπόροι του Τζίνγκο είχαν αντιβακτηριδιακή ικανότητα σε τρία στελέχη: στον χρυσίζοντα σταφυλόκοκκο, τον πυογόνο στρεπτόκοκκο και το βακτήριο της ακμής.
Σε στατιστικές αναλύσεις που ακολούθησαν τεκμηριώθηκε ο θετικός συσχετισμός της αντιμικροβιακής ιδιότητας των δειγμάτων του Τζίνγκο και των συγκεντρώσεων του γινκολικού οξέος C15:1.