Η ομάδα των ερευνητών θέλησε να δοκιμάσει τις αυστηρές απαιτήσεις διατήρησης της ινσουλίνης οι οποίες μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολο να ακολουθηθούν σε τροπικές περιοχές, και ακόμη πιο δύσκολο σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Ο μύθος της ψύξης
Ο διαβήτης είναι μια χρόνια ασθένεια που εμφανίζεται όταν το σώμα δεν μπορεί να παράγει αρκετή ινσουλίνη – μια ορμόνη που ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης (σάκχαρο) στο αίμα μας.
Η αντιμετώπισή του μπορεί να απαιτεί μια εξαιρετικά ακριβή μορφή καθημερινής θεραπείας, όπου οι ασθενείς πρέπει να κάνουν ένεση αρκετών δόσεων ινσουλίνης ανάλογα με τη διατροφή και τη σωματική τους δραστηριότητα.
Εάν αυτή η θεραπεία δεν γίνει σωστά, μπορεί να έχει εξαιρετικά σοβαρές συνέπειες.
Ωστόσο, οι οδηγίες για τις περισσότερες μορφές ινσουλίνης υπαγορεύουν ότι το φάρμακο πρέπει να φυλάσσεται μόνο σε ψυγείο και, μόλις ανοιχτεί, να διατηρείται κάτω από τους 25°C για έως και 42 ημέρες. Διαφορετικά, υποστηρίζεται ότι η «θερμοσταθερότητα» της ινσουλίνης μπορεί να καταστραφεί στη ζέστη και δεν θα λειτουργεί πλέον.
Αυτοί οι περιορισμοί σημαίνουν ότι σε μέρη χωρίς αξιόπιστη πρόσβαση σε ηλεκτρικό ρεύμα ή όπου οι θερμοκρασίες δωματίου υπερβαίνουν συχνά τους 25 ° C, οι διαβητικοί ασθενείς δεν μπορούν να διατηρήσουν την ινσουλίνη τους στο σπίτι.
Έτσι, πολλοί αναγκάζονται να ταξιδέψουν μέχρι να φτάσουν σε ένα κέντρο υγείας – μερικές φορές κάτω από επικίνδυνες συνθήκες – για να κάνουν τις ενέσεις τους, δύο φορές την ημέρα, για μια ζωή.
Εφόδιο για την υγεία των προσφύγων
Η κοινή μελέτη των Γιατρών Χωρίς Σύνορα και του Πανεπιστημίου της Γενεύης (UNIGE) έχει πλέον δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό PLOS ONE.
Η ομάδα θέλησε να δοκιμάσει την διατήρηση της ινσουλίνης σε πραγματικές συνθήκες, αντικατοπτρίζοντας τη θερμοκρασία ενός καταλύματος στον καταυλισμό προσφύγων Dagahaley στη βόρεια Κένυα, που κυμαίνεται μεταξύ 25°C τη νύχτα και 37°C κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές αναπαρήγαγαν σχολαστικά τις ίδιες συνθήκες σε εργαστηριακό περιβάλλον, στις οποίες διατήρησαν ινσουλίνη για τέσσερις εβδομάδες, διάρκεια που αντιστοιχεί στον χρόνο που χρειάζεται συνήθως για ένα διαβητικό άτομο να ολοκληρώσει ένα φιαλίδιο ινσουλίνης. Στη συνέχεια σύγκριναν αυτά τα φιαλίδια με τα φιαλίδια που διατηρήθηκαν σε συνθήκες ψύξης. Η μελέτη διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε διαφορά μεταξύ των δύο μεθόδων αποθήκευσης. Η ομάδα μπόρεσε να αποδείξει ότι δεν επηρεάστηκε ούτε η σταθερότητα ούτε η αποτελεσματικότητα της ινσουλίνης που αποθηκεύτηκε χωρίς ψύξη.
«Το τρέχον φαρμακευτικό πρωτόκολλο απαιτεί τα φιαλίδια ινσουλίνης να φυλάσσονται μεταξύ 2°C και 8°C έως ότου ανοίξουν, και μετά το άνοιγμα να φυλάσσονται στους 25°C», εξηγεί η Δρ Philippa Boulle, σύμβουλος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα για μη μεταδοτικές ασθένειες.
«Αυτό είναι προφανώς ένα πρόβλημα για έναν καταυλισμό προσφύγων όπου επικρατούν πιο ζεστές θερμοκρασίες και οι οικογένειες δεν διαθέτουν ψυγεία. Τα άτομα με διαβήτη συχνά πρέπει να μετακινούνται σε νοσοκομείο κάθε μέρα για να κάνουν τις ενέσεις ινσουλίνης, κάτι που μπορεί να τους αποτρέψει από το να εργαστούν ή να τους αναγκάσει να ταξιδεύουν σε μεγάλες αποστάσεις».
Έκκληση για αλλαγή
«Αυτά τα αποτελέσματα μπορούν να χρησιμεύσουν ως βάση για την αλλαγή των πρακτικών διαχείρισης του διαβήτη σε περιβάλλοντα με περιορισμένους πόρους, καθώς οι ασθενείς δεν θα πρέπει να πηγαίνουν στο νοσοκομείο κάθε μέρα για τις ενέσεις ινσουλίνης τους», εξηγεί η Δρ Boulle.
«Φυσικά, αυτό θα πρέπει να συμβαδίζει με την εκπαίδευση των ασθενών, καθώς και την παροχή υποστήριξης και παρακολούθησης, ώστε τα άτομα με διαβήτη να μπορούν να μετρήσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους και να κάνουν ένεση με τη σωστή δόση ινσουλίνης. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να διαχειριστούν σωστά και πιο ανεξάρτητα την ασθένειά τους.
«Η ικανότητα να κάνεις μόνος σου ένεση ινσουλίνης είναι μια θεμελιώδης πτυχή της αυτοδιαχείρισης του διαβήτη και δίνει τη δυνατότητα στους ασθενείς να ενδυναμώνονται για να διαχειρίζονται τα θέματα της υγείας τους».
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα ζητούν άμεσα μια δήλωση συναίνεσης εγκεκριμένη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) που να υποστηρίζει τη χρήση τοπικά παραγόμενων συσκευών ψύξης για την οικιακή αποθήκευση ινσουλίνης, προκειμένου να εξαλειφθεί η ιδέα ότι απαιτείται ψύξη σε κάθε περίπτωση.
Ελπίζουν, επίσης, ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες θα ενημερώσουν άμεσα τους κανονισμούς τους σχετικά με τα πιο διευρυμένα όρια θερμοκρασιών. Είναι καιρός να διασφαλιστεί ότι όλοι όσοι χρειάζονται ινσουλίνη, ανεξάρτητα από το πού ζουν, μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτήν.
