Επιπρόσθετα δεδομένα από το πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης του φαρμάκου nusinersen καταδεικνύουν τη διατηρούμενη αποτελεσματικότητα και τη μακροχρόνια ασφάλεια του σε ένα ευρύ φάσμα ασθενών με νωτιαία μυϊκή ατροφία (SMA).
Τα νέα αυτά δεδομένα επιλέχθηκαν για να παρουσιαστούν στην 72η ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας (American Academy of Neurology – AAN) και θα είναι διαθέσιμα διαδικτυακά στην πλατφόρμα 2020 AAN Science Highlights.
Στην ανοιχτής επισήμανσης μελέτη επέκτασης SHINE (NCT02594124) εντάχθηκαν 292 ασθενείς (βρέφη έως και έφηβοι) από πέντε προηγούμενες κλινικές μελέτες του nusinersen, συμπεριλαμβανομένης της μελέτης ENDEAR. Νέα ευρήματα από τη μελέτη SHINE καταδεικνύουν ότι, η θεραπεία με nusinersen είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της κινητικής λειτουργίας ή τη σταθεροποίηση της νόσου σε νήπια, παιδιά και νεαρούς ενήλικες που λάμβαναν συνεχή θεραπεία, κάποιοι εξ αυτών για έως και εξίμισι έτη.
Τα κύρια σημεία περιλαμβάνουν:
• Οι ασθενείς με SMA βρεφικής έναρξης που εντάχθηκαν στη μελέτη ENDEAR-SHINE (n=105) οι οποίοι είχαν πρώιμη έναρξη θεραπείας με το nusinersen εμφάνισαν το μεγαλύτερο όφελος και εκείνοι με πιο όψιμη έναρξη της θεραπείας είχαν ενδείξεις σταθεροποίησης ή βελτίωσης της κινητικής λειτουργίας.
• Μία ξεχωριστή ανάλυση αξιολόγησε μία ομάδα επτά νεαρών ενηλίκων (Τύπου 2 ή 3) που ξεκίνησαν να λαμβάνουν θεραπεία με nusinersen ως έφηβοι (ηλικίας 13 έως σχεδόν 16 ετών) και από τότε έχουν ήδη λάβει θεραπεία για έως και εξίμισι έτη (από 5,3 έως 6,8 έτη). Οι περισσότεροι από αυτούς τους ασθενείς επέδειξαν εν γένει σταθερή ή βελτιωμένη κινητική λειτουργία σε ολόκληρη τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης, όπως αυτή εκτιμήθηκε με την κλίμακα λειτουργικής αξιολόγησης HFMSE (Hammersmith Functional Motor Scale Expanded), την κλίμακα λειτουργικής αξιολόγησης των άνω άκρων RULM/ULM (Revised Upper Limb Module/Upper Limb Module) και τη Δοκιμασία Βάδισης Έξι Λεπτών (6MWT, Six Minute Walk Test).
Τα αποτελέσματα μέτρησαν επίσης τον αντίκτυπο στους φροντιστές των συμμετεχόντων μέσω της Αξιολόγησης Εμπειριών Φροντιστών Ατόμων με Νευρομυϊκή Νόσο (Assessment of Caregiver Experience with Neuromuscular Disease – ACEND), με την πλειονότητα των φροντιστών να αναφέρει σταθερό ή μειωμένο αντίκτυπο στην ίδια χρονική περίοδο. Η ACEND είναι ένα εργαλείο αποτίμησης της έκβασης που είναι ειδικά σχεδιασμένο για την αξιολόγηση του αντίκτυπου που έχει στους φροντιστές η ανατροφή παιδιών που έχουν προσβληθεί από νευρομυϊκή νόσο, συμπεριλαμβανομένων των σωματικών, συναισθηματικών και οικονομικών παραμέτρων.
• Η διατηρήσιμη αποτελεσματικότητα του nusinersen καταδείχθηκε επίσης σε άτομα με SMA όψιμης έναρξης (n=126), καθώς οι βαθμολογίες στις κλίμακες HFMSE και RULM ήταν σταθερές.
• Σε όλες τις παρουσιάσεις της μελέτης SHINE, το προφίλ ασφάλειας του nusinersen συνάδει με τα ευρήματα που έχουν ήδη καταγραφεί.
Το nusinersen είναι η πρώτη εγκεκριμένη θεραπεία για την αντιμετώπιση της νωτιαίας μυϊκής ατροφίας (SMA) σε βρέφη, παιδιά και ενήλικες και είναι διαθέσιμο σε περισσότερες από 50 χώρες, περιλαμβανομένης της Ελλάδας. Έως τις 31 Μαρτίου 2020, περισσότεροι από 10.000 ασθενείς είχαν λάβει θεραπεία με nusinersen. Είναι η μοναδική θεραπεία για την SMA που συνδυάζει μεγάλη εμπειρία στην καθημερινή κλινική πρακτική και το υψηλότερο επίπεδο κλινικής τεκμηρίωσης σε ένα ευρύ φάσμα πληθυσμού ασθενών.
Η SMA είναι μία σπάνια, γενετική, νευρομυϊκή νόσος που χαρακτηρίζεται από απώλεια κινητικών νευρώνων στον νωτιαίο μυελό και το κατώτερο εγκεφαλικό στέλεχος, η οποία μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα σοβαρή, επιδεινούμενη μυϊκή ατροφία και αδυναμία. Περίπου 1 στα 10.000 νεογνά θα διαγνωστούν με SMA, ενώ η νόσος εμφανίζεται σε άτομα όλων των ηλικιών. Είναι μία από τις κύριες γενετικές αιτίες βρεφικής θνησιμότητας.
Το nusinersen, το οποίο αποτελεί ήδη θεμελιώδη θεραπεία για την SMA, είναι ένα αντινοηματικό ολιγονουκλεοτίδιο (ASO) και έχει σχεδιαστεί για να στοχεύει σε ένα από τα βασικά αίτια της SMA, αυξάνοντας την ποσότητα της πλήρους μήκους πρωτεΐνης επιβίωσης του κινητικού νευρώνα (SMN), η οποία διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στη συντήρηση των κινητικών νευρώνων. Χορηγείται με ενδορραχιαία ένεση στο υγρό που περιβάλλει τον νωτιαίο μυελό όπου εντοπίζονται οι κινητικοί νευρώνες, παρέχοντας τη θεραπεία στο σημείο όπου ξεκινά η νόσος.
Το nusinersen διατηρεί σήμερα τον μεγαλύτερο όγκο κλινικών δεδομένων στην SMA, με βάση δεδομένα από περίπου 300 ασθενείς σε ένα ευρύ φάσμα πληθυσμού ασθενών, επιδεικνύοντας ένα ευνοϊκό προφίλ οφέλους/κινδύνου. Το nusinersen αξιολογήθηκε σε δύο τυχαιοποιημένες, διπλά τυφλές, ελεγχόμενες με εικονική θεραπεία μελέτες στην SMA βρεφικής έναρξης και όψιμης έναρξης (μελέτες ENDEAR και CHERISH, αντίστοιχα) και υποστηρίχθηκε από μελέτες ανοιχτής επισήμανσης στις οποίες εντάχθηκαν προσυμπτωματικά βρέφη (μελέτη NURTURE), άτομα με SMA όψιμης έναρξης (μελέτη CS2/CS12) και από μία μελέτη επέκτασης σε άτομα που είχαν συμμετάσχει προηγουμένως στο πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης (μελέτη SHINE).
Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν αναπνευστική λοίμωξη, πυρετός, δυσκοιλιότητα, κεφαλαλγία, έμετος και οσφυαλγία. Υπερευαισθησία, μηνιγγίτιδα και υδροκεφαλία έχουν παρατηρηθεί μετά την κυκλοφορία του προϊόντος. Νεφρική τοξικότητα και διαταραχές της πήξης του αίματος, συμπεριλαμβανομένης της οξείας σοβαρής θρομβοπενίας (χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων), έχουν παρατηρηθεί μετά τη χορήγηση κάποιων ASO. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν εργαστηριακές εξετάσεις για την παρακολούθηση αυτών των σημείων.