Μείωση 22% στα αναφερόμενα κρούσματα τον Σεπτέμβριο (108 κρούσματα) σε σύγκριση με τα 138 κρούσματα του Αυγούστου, παρατηρεί ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), με τα τελευταία στοιχεία από το διάστημα 6 Σεπτεμβρίου 2024 – 8 Οκτωβρίου 2024 να δείχνουν 108 κρούσματα mpox από 13 χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ και συγκεκριμένα: Ισπανία (25), Γαλλία (23), Γερμανία (21), Ολλανδία (19), Βέλγιο (6), Αυστρία (3), Ιρλανδία (3), Τσεχία (2), Ελλάδα (2), Δανία (1), Ιταλία (1), Λιθουανία (1) και Πορτογαλία (1). Από τις 6 Σεπτεμβρίου 2024, καμία νέα χώρα δεν ανέφερε επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Το 2024, μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου, έχουν αναφερθεί συνολικά 1.046 κρούσματα mpox στην ΕΕ/ΕΟΧ, ενώ από την αρχή της επιδημίας mpox και έως τις 8 Οκτωβρίου 2024, έχουν αναφερθεί 23.028 επιβεβαιωμένα κρούσματα από 29 χώρες: Ελλάδα (102), Ισπανία (8.272), Γαλλία (4.334), Γερμανία (3.923), Ολλανδία (1.349), Πορτογαλία (1.203), Ιταλία (1.062), Βέλγιο (822), Αυστρία (353), Σουηδία (302), Ιρλανδία (253), Πολωνία (225), Δανία (209), Νορβηγία (109), Τσεχία (87), Ουγγαρία (85), Λουξεμβούργο (61), Ρουμανία (48), Σλοβενία (47), Φινλανδία (43), Μάλτα (37), Κροατία (34), Ισλανδία (17), Σλοβακία (16), Εσθονία (11), Βουλγαρία (7), Λετονία (6), Λιθουανία (6) και Κύπρος (5).
Έχουν αναφερθεί θάνατοι στην Ισπανία (3), το Βέλγιο (2), την Πορτογαλία (2), την Αυστρία (1) και την Τσεχία (1).
Για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που έχουν αναφέρει επιβεβαιωμένα κρούσματα mpox είναι η Σερβία (40), η Βοσνία-Ερζεγοβίνη (9) και το Μαυροβούνιο (2). Επιπλέον, 12 κρούσματα έχουν αναφερθεί από την Τουρκία.
Μόνο ένα κρούσμα mpox λόγω του στελέχους Ib του ιού MPXV έχει αναφερθεί στην ΕΕ/ΕΟΧ, από τη Σουηδία τον Αύγουστο του 2024. Το κρούσμα αυτό αφορούσε άτομο που είχε ταξιδέψει σε αφρικανική χώρα όπου αναφέρεται το στέλεχος Ib. Όλα τα άλλα κρούσματα mpox με διαθέσιμες πληροφορίες για το στέλεχος που έχουν αναφερθεί στην ΕΕ/ΕΟΧ οφείλονται στο στέλεχος IIb του MPXV.
Τα κρούσματα που αναφέρθηκαν το 2024 έχουν το ίδιο επιδημιολογικό προφίλ με αυτά που αναφέρθηκαν από την αρχή της επιδημίας, με την πλειονότητα των κρουσμάτων να αφορούν άνδρες, ενώ η σεξουαλική επαφή ανδρών με άνδρες (MSM) παραμένει η κύρια οδός μετάδοσης.
Καθησυχαστικό το ECDC
Ο αριθμός των νέων λοιμώξεων παραμένει σχετικά χαμηλός στην Ευρώπη, καθησυχάζει το ECDC. Ενθαρρυντική χαρακτηρίζει τη μείωση των αναφερόμενων κρουσμάτων τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2024, καθώς τα 138 κρούσματα που αναφέρθηκαν τον Αύγουστο αντιπροσώπευαν αύξηση σε σχέση με τον Ιούλιο, όταν είχαν αναφερθεί 85 κρούσματα.
Το ECDC συστήνει μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση μεταξύ των επαγγελματιών υγείας, υποστήριξη των υπηρεσιών σεξουαλικής υγείας για την ανίχνευση περιστατικών, την ιχνηλάτηση επαφών και τη διαχείριση των κρουσμάτων, ενημέρωση του κοινού και εμβολιασμούς τόσο προληπτικά όσο και μετά την έκθεση στον ιό.
Τα στοιχεία του ΕΟΔΥ
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) δίνει την εικόνα από την κατεξοχήν πληγείσα χώρα. Στην τελευταία του ενημέρωση αναφέρει για το 2024, περισσότερα από 36.000 κρούσματα (επιβεβαιωμένα και ύποπτα) mpox (clade I / clade II) και περισσότερους από 850 σχετιζόμενους θανάτους σε χώρες της Αφρικής. Η χώρα που αναφέρει τα περισσότερα κρούσματα είναι η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (27.000) εκ των οποίων τα 5.500 είναι εργαστηριακά επιβεβαιωμένα.
Τις τελευταίες εβδομάδες, επιβεβαιωμένα κρούσματα mpox έχουν αναφερθεί σε γειτονικές χώρες (Μπουρούντι, Ρουάντα, Ουγκάντα, Κένυα, Νότια Αφρική, Γουινέα, Καμερούν, Κονγκό, Γκαμπόν, Γκάνα, Μαρόκο, Λιβερία και Νιγηρία).
Εισαγόμενα κρούσματα (Clade I) εκτός της αφρικανικής ηπείρου έχουν αναφερθεί από τη Σουηδία (1) και από την Ταϊλάνδη (1). Δεν αναφέρεται προς το παρόν δευτερογενής μετάδοση της νόσου.
Οδηγίες προς ταξιδιώτες
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, οι ταξιδιώτες, που επισκέπτονται χώρες στις οποίες αναφέρονται κρούσματα, συστήνεται πριν το ταξίδι να ενημερώνονται για τον τρόπο μετάδοσης της νόσου και να τηρούν τα παρακάτω μέτρα ατομικής προστασίας:
- εφαρμογή της υγιεινής των χεριών – συχνό πλύσιμο με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού εάν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα
- αποφυγή επαφής των χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια
- αποφυγή επαφής με άγρια ζώα, ζωντανά ή νεκρά ή κατανάλωσης μη επαρκώς μαγειρεμένου κρέατος που προέρχεται από αυτά
- αποφυγή χρήσης προϊόντων (κρέμες, λοσιόν, σκόνες) που προέρχονται από άγρια ζώα
- εφαρμογή ασφαλών σεξουαλικών πρακτικών
- αποφυγή επαφής με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα και ιδιαίτερα δερματικές βλάβες ή βλάβες των γεννητικών οργάνων, καθώς και με τα ρούχα και τα κλινοσκεπάσματα τους
- αποφυγή άμεσης επαφής με ασθενείς, σωματικά υγρά ασθενών, σορούς/ σωματικά υγρά θανόντων
- αναβολή του ταξιδιού στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων συμβατών με ευλογιά των πιθήκων
Συστήνεται εμβολιασμός για τα άτομα που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Οι ίδιες οδηγίες ισχύουν και για εργαζόμενους στις χώρες αυτές, καθώς και σε ναυτικούς που τα πλοία τους προσεγγίζουν λιμάνια αυτών των χωρών.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, εάν εμφανιστούν συμπτώματα συμβατά με ευλογιά των πιθήκων, θα πρέπει να αναζητηθεί άμεσα ιατρική φροντίδα και να αποφεύγεται η επαφή με άλλα άτομα. Στην περίπτωση που ο ταξιδιώτης αναπτύξει συμπτώματα κατά τη διάρκεια της επιστροφής του, με όποιο μεταφορικό μέσο, θα πρέπει να αναζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια κατά την άφιξη και να αναφέρει το πρόσφατο ιστορικό ταξιδιού, έτσι ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω διασπορά της νόσου και να διευκολυνθεί η διαδικασία ιχνηλάτησης επαφών.
Μετά την επιστροφή, οι ταξιδιώτες συστήνεται να παρακολουθούν την υγεία τους για 21 ημέρες και στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων να αναζητήσουν άμεσα ιατρική φροντίδα αναφέροντας το πρόσφατο ταξίδι. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δεν υπάρχει κανένας περιορισμός σε ότι αφορά στο εμπόριο και στις διεθνείς μετακινήσεις.
