Η ροζ κοκαΐνη, γνωστή και ως tuci ή tucibi (2C-B: 4 -βρωμο-2,5-διμεθοξυφαινυλαιθυλαμίνη), ένα συνθετικό ναρκωτικό-μείγμα άλλων ουσιών (κεταμίνη, MDMA, μεθαμφεταμίνες, κοκαΐνη, οπιοειδή και νέες ψυχοδραστικές ουσίες), επανέρχεται στην επικαιρότητα και απασχολεί έντονα λόγω της σύνδεσής του με αυξανόμενο αριθμό θανάτων σχετιζόμενων με ναρκωτικά.
Η ροζ κοκαΐνη κυριαρχεί στα club της Λατινικής Αμερικής, της Νέας Υόρκης και της Ίμπιζα, ενώ μαζί με περισσότερα από ένα εκατομμύριο χάπια ecstasy πρωταγωνίστησε στη μεγαλύτερη κατάσχεση συνθετικών ναρκωτικών από τις ισπανικές αρχές, όπως παραθέτει σε άρθρο του στο The Conversation ο Joseph Janes, Λέκτορας Εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Swansea, σημειώνοντας ότι η μη σταθερή σύνθεση και η αυξανόμενη δημοτικότητα του «ναρκωτικού των πλουσίων», όπως έχει χαρακτηριστεί η ροζ κοκαΐνη, έχει θορυβήσει τις ευρωπαϊκές οργανώσεις μείωσης της βλάβης από τα ναρκωτικά, οι οποίες καλούν σε άμεση δράση για να προληφθούν οι επικείμενοι κίνδυνοι.
Απρόβλεπτο ναρκωτικό
Η ροζ κοκαΐνη κυκλοφορεί κυρίως σε μορφή σκόνης ή χαπιών, είναι γνωστή για το έντονο χρώμα της και τη γεύση φράουλας -παρασκευάζεται με χρήση αρωματικών και χρωστικών ουσιών- και δεν περιέχει απαραιτήτως κοκαΐνη. Κάποιες από τις ουσίες της όπως το MDMA μπορεί να έχουν διεγερτικές με ψυχεδελικές ιδιότητες, ενώ άλλες, όπως η αναισθητική ουσία κεταμίνη, ηρεμιστικές και παραισθησιογόνες. Τα ναρκωτικά 2C-B κατατάσσονται στα ψυχεδελικά αλλά μπορούν επίσης να έχουν διεγερτική επίδραση, σημειώνει ο Janes.
Έχουν περάσει 50 χρόνια από την αρχική σύστασή της ως ψυχεδελικό το 1974 από τον Αμερικανό βιοχημικό Alexander Shulgin. Η σημερινή της εκδοχή, που πρωτοεμφανίστηκε το 2010 στην Κολομβία, εγείρει μεγάλες ανησυχίες λόγω της περιεκτικότητάς της τόσο σε διεγερτικές όσο και κατασταλτικές ουσίες, με την επίδρασής της αλλά και τους κινδύνους της απρόβλεπτους.
Ρωσική ρουλέτα
Ο μεγάλος κίνδυνος προκύπτει από την αναλογία των ουσιών στη ροζ κοκαΐνη καθώς και τον συνδυασμό της με φάρμακα ή αλκοόλ. Για παράδειγμα, εάν έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κεταμίνη και συνδυαστεί με αλκοόλ, θα έχει ισχυρότερες κατασταλτικές επιδράσεις και των δύο ουσιών, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε απώλεια αισθήσεων και έντονη βραδύπνοια. Εάν υπερτερεί ποσοτικά το esctasy, η λήψη της μαζί με αλκοόλ προκαλεί εντονότερη αφυδάτωση και αυξάνει τον κίνδυνο θερμοπληξίας.
«Η εμφάνισή της και η ιδιότητά της ως “ναρκωτικό σχεδιαστών” έχουν συντελέσει στη μεγάλη δημοτικότητά της, ιδίως μεταξύ των νέων και όσων κάνουν χρήση για πρώτη φορά. Αυτό αντικατοπτρίζει την ιστορική γοητεία που ασκούν ναρκωτικά όπως η κοκαΐνη και το MDMA. Επισημαίνει μια επίμονη τάση όπου ορισμένες ουσίες αποκτούν αυξημένο γόητρο παρά τους κινδύνους τους» αναφέρει ο Janes και προσθέτει ότι οι ειδικοί συγκρίνουν τη ροζ κοκαΐνη με ρωσική ρουλέτα.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η ροζ κοκαΐνη εμπίπτει στον νόμο περί κατάχρησης ναρκωτικών του 1971. «Ενώ η ίδια η ροζ κοκαΐνη μπορεί να μην περιλαμβάνεται ρητά στον κατάλογο, οι ουσίες που συνήθως βρίσκονται σε αυτήν ελέγχονται από το νόμο» εξηγεί ο Janes. Στην Ελλάδα το 2C-B υπάγεται στον Πίνακα Α των ναρκωτικών ουσιών, στις ουσίες που διακινούνται και διατίθενται αποκλειστικά από το κράτος.
Το φάρμακο πωλείται στην Ισπανία για περίπου 100 δολάρια ΗΠΑ ανά γραμμάριο και συχνά διατίθεται στην αγορά ως προϊόν υψηλής ποιότητας. Στην Κολομβία, η ροζ κοκαΐνη μπορεί να πωληθεί σε έως και εξαπλάσια τιμή από της κανονικής κοκαΐνης. Ενδεικτικά, η τιμής της τελευταίας στην Ελλάδα το 2022, κυμάνθηκε από 50 μέχρι 120 ευρώ ανά γραμμάριο και από 30.000 ευρώ μέχρι 42.000 ευρώ ανά κιλό (στοιχεία της υποδιεύθυνσης Δίωξης Ναρκωτικών της διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής).
Μείωση της βλάβης
Ένα από τα πιο επείγοντα ζητήματα που αναδεικνύονται από την εξάπλωση της ροζ κοκαΐνης είναι η ανάγκη για εύκολα προσβάσιμες υπηρεσίες ελέγχου ναρκωτικών, υπογραμμίζει ο Janes και προσθέτει: «τα κιτ ελέγχου ναρκωτικών αποτελούν σημαντικό εργαλείο μείωσης της βλάβης για ανθρώπους που σκοπεύουν να ελέγξουν τις ουσίες που θα πάρουν. Τους βοηθούν να ταυτοποιήσουν άγνωστα συστατικά, εξασφαλίζοντας έναν προστατευτικό μανδύα σε ένα επικίνδυνο περιβάλλον».
Η αυξανόμενη δημοτικότητα της ροζ κοκαΐνης αποτελεί υπενθύμιση της συνεχώς μεταβαλλόμενης αγοράς παράνομων ναρκωτικών, όπου η αισθητική, τα trends στα social media και η επικίνδυνες συμπεριφορές δρουν συνεργιστικά στην παραγωγή νέων απειλών. «Καθώς το ναρκωτικό συνεχίζει να εξαπλώνεται στην Ευρώπη, είναι κρίσιμο οι αρχές, οι υγειονομικές υπηρεσίες και το κοινό να είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που ενέχει» καταλήγει ο Janes.
ECDC: Έξι παρεμβάσεις για πρόληψη λοιμωδών νοσημάτων σε χρήστες εξαρτησιογόνων ουσιών
Ποιοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς σε χρήση ουσιών
Λοίμωξη HIV: «Ο ιός δεν μπορεί να σκοτώσει, το στίγμα όμως μπορεί» – Μια αποκαλυπτική μαρτυρία