Προσοχή σε μικρές ή σημαντικές λεπτομέρειες, που μπορεί να χαλάσουν τις διακοπές ή να θέσουν σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία, θα πρέπει να δώσουν τα άτομα που βρίσκονται υπό φαρμακευτική αγωγή για χρόνιο νόσημα είτε με ανοσοκαταστολή και σκοπεύουν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. Πολύ περισσότερο, εάν ο καλοκαιρινός προορισμός αφορά σε εξωτικά μέρη όπου ενδημούν τροπικές ασθένειες, θα πρέπει να ληφθούν όλα τα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα, όπως αναγράφονται στον Οδηγό Υγείας για ταξιδιώτες στο εξωτερικό από το Γραφείο Ταξιδιωτικής Ιατρικής του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ):
1. Ταξιδιώτες που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή
Αν πάσχετε από χρόνια νοσήματα (π.χ. καρδιοπάθεια, σακχαρώδη διαβήτη, πνευμονοπάθεια, νεφροπάθεια, αρτηριακή υπέρταση, HIV) που απαιτούν λήψη χρόνιας φαρμακευτικής αγωγής συνιστάται:
- Να συμβουλευτείτε τον ιατρό σας έγκαιρα πριν το ταξίδι.
- Να έχετε μαζί σας ένα ιατρικό σημείωμα με τα προσωπικά σας στοιχεία, τα νοσήματα από τα οποία πάσχετε, την απαιτούμενη φαρμακευτική αγωγή, με τη δραστική ουσία και όχι μόνο με την εμπορική ονομασία, το δοσολογικό σχήμα.
- Να διατηρήσετε τα φάρμακα που θα μεταφέρετε στην αρχική τους συσκευασία και να τα αποθηκεύετε στις χειραποσκευές, κατά προτίμηση σε δύο διαφορετικές τσάντες για την περίπτωση κλοπής ή απώλειας. Η ποσότητα συστήνεται να είναι μεγαλύτερη από αυτή που χρειάζεστε για όλη τη διάρκεια του ταξιδιού.
- Να προμηθευτείτε τις αναγκαίες ποσότητες φαρμάκων για τη διάρκεια του ταξιδιού, καθώς και ορισμένα φάρμακα για την αντιμετώπιση πιθανών ανεπιθύμητων ενεργειών από αυτά.
- Να φροντίσετε να έχετε μαζί σας ένα επεξηγηματικό σημείωμα από τον ιατρό, στην περίπτωση που η χορήγηση της φαρμακευτικής σας αγωγής απαιτεί βελόνες και σύριγγες, καθώς και επαρκή ποσότητα για όλη τη διάρκεια του ταξιδιού. Επίσης, ενημερωθείτε σχετικά με τους κανονισμούς της αεροπορικής εταιρείας που αφορούν στη μεταφορά αιχμηρών αντικειμένων στις χειραποσκευές.
- Να έχετε μαζί σας τη συνταγή από τον οφθαλμίατρο, εάν φοράτε γυαλιά ή φακούς επαφής, έτσι ώστε να μπορούν να αντικατασταθούν στην περίπτωση καταστροφής ή απώλειας.
- Να αποφύγετε τη διακοπή της θεραπείας σας ή τη μείωση της δοσολογίας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού (π.χ. μείωση των διουρητικών λόγω συχνουρίας).
Στην περίπτωση που λαμβάνετε συμπληρώματα διατροφής ή άλλα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα ενημερωθείτε πριν το ταξίδι, εάν έχουν άδεια εισαγωγής και χρήσης στη χώρα που θα επισκεφτείτε.
2. Ταξιδιώτες με ανοσοκαταστολή
Η ανοσοκαταστολή μπορεί να είναι αποτέλεσμα νόσου (π.χ. HIV/AIDS, νεοπλασίες, χρόνιες ηπατοπάθειες/νεφροπάθειες, πολλαπλή σκλήρυνση) ή φαρμακευτικής αγωγής (π.χ. στεροειδή, χημειοθεραπευτικά, φάρμακα για αυτοάνοσα νοσήματα). Εάν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία, προσοχή στα εξής:
- Επισκεφθείτε τον γιατρό σας τουλάχιστον ένα μήνα πριν την αναχώρηση έτσι ώστε να ενημερωθείτε για τα απαραίτητα εμβόλια ή/και τα φάρμακα που πρέπει να λάβετε ανάλογα με τον προορισμό και σύμφωνα με το είδος της ανοσοκαταστολής.
- Τα εμβόλια που περιέχουν ζώντες εξασθενημένους ιούς (ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας, ανεμοβλογιάς, κίτρινου πυρετού) δεν χορηγούνται σε ανοσοκατασταλμένα άτομα. Ειδικά σε ότι αφορά το εμβόλιο του κίτρινου πυρετού συστήνεται η αναβολή του ταξιδιού.
- Στην περίπτωση χωρών που απαιτούν πιστοποιητικό εμβολιασμού για τον κίτρινο πυρετό ενημερωθείτε από τον προσωπικό σας γιατρό σχετικά με τη δυνατότητα χορήγησης ιατρικής βεβαίωσης εξαίρεσης από το συγκεκριμένο εμβολιασμό λόγω ανοσοκαταστολής.
- Καθώς η ανοσοκαταστολή καθιστά πιθανότερη τη σοβαρή νόσο από ελονοσία, πρέπει να εφαρμόσετε αυστηρά τα προληπτικά μέτρα (ρούχα με μακριά μανίκια και μακριά παντελόνια, εφαρμογή εντομοαπωθητικών προϊόντων με περμεθρίνη,ακόμα και απευθείας στα ρούχα για επιπλέον προστασία, κουνουπιέρα ή κλιματιζόμενα δωμάτια με κλειστά παράθυρα) στις ενδημικές περιοχές (χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, τροπικές και υποτροπικέ περιοχές της Ασίας και της Λατινικής και Νότιας Αμερικής).
- Λόγω αυξημένου κινδύνου διάρροιας των ταξιδιωτών, συστήνεται η αυστηρή και συχνή εφαρμογή της υγιεινής των χεριών και η ασφαλής κατανάλωση τροφίμων και ποτών.
3. Ταξιδιώτες με χρόνια νοσήματα
Οι φυσικές απαιτήσεις ενός ταξιδιού στο εξωτερικό για τα άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας (π.χ. καρδιοπάθεια, σακχαρώδης διαβήτης, άσθμα, αρθρίτιδα) είναι αυξημένες. Εάν έχετε κάποιο χρόνιο νόσημα:
- Επισκεφθείτε τον προσωπικό σας ιατρό τουλάχιστον ένα μήνα πριν την αναχώρηση, έτσι ώστε να ενημερωθείτε για τα απαραίτητα εμβόλια ή/και τα φάρμακα που πρέπει να λάβετε ανάλογα με τον προορισμό, με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχουν παρενέργειες μεταξύ αυτών και της χρόνιας φαρμακευτικής σας αγωγής και εφόσον η κατάσταση της υγείας σας το επιτρέπει.
- Ετοιμάστε μια κάρτα στην οποία θα αναφέρεται ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ), καθώς και πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας σας, όπως τα χρόνια νοσήματα από τα οποία πάσχετε, εμφυτευμένες συσκευές (π.χ. βηματοδότες), τρέχουσα φαρμακευτική αγωγή, γνωστές αλλεργίες σε τρόφιμα, φάρμακα ή άλλες ουσίες. Τοποθετήστε την κάρτα σε χειραποσκευή και όχι σε βαλίτσα για τον κίνδυνο κλοπής ή απώλειας.
- Εάν αντιμετωπίζετε κινητικά προβλήματα, να ενημερώσετε σχετικά την αεροπορική ή την ακτοπλοϊκή εταιρεία.
Πού βρίσκετε πληροφορίες
Στην Ελλάδα υπηρεσίες ταξιδιωτικής ιατρικής παρέχονται από τις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των Περιφερειών και από τα Τακτικά Ιατρεία Λοιμώξεων Δημόσιων Νοσοκομείων. Επίσης, οδηγίες δίνονται μέσω τηλεφώνου από το Τμήμα Ταξιδιωτικής Ιατρικής του ΕΟΔΥ, στο τηλέφωνο 210-5212 184, 185, 186, 08.30 – 15.004, 6 εβδομάδες πριν την αναχώρηση. Αν το ταξίδι σας έχει διάρκεια περισσότερο από τρεις μήνες, η ενημέρωση προτείνεται να πραγματοποιηθεί τουλάχιστον 6 μήνες πριν την αναχώρηση.
SOS: Οι πρώτες βοήθειες για τα καλοκαιρινά ατυχήματα
Καλοκαίρι με ασφάλεια: Τι δεν πρέπει να λείπει από το συμβόλαιό σας
Πώς να προφυλαχθούμε από τις δερματοπάθειες του καλοκαιριού: Τα ύποπτα καλλυντικά και φάρμακα