Μια σειρά μέτρων για τον περιορισμό της φαρμακευτικής δαπάνης εφαρμόζει το Υπουργείο Υγείας, τη στιγμή που οι εταιρείες περιμένουν με αγωνία το «λογαριασμό» των clawback και rebate για το 2023, υποστηρίζοντας ότι ήταν η χειρότερη χρονιά και η υπέρβαση της δαπάνης πολύ μεγάλη. Κατά συνέπεια καλούνται να επιστρέψουν στο κράτος υπέρογκα ποσά.
Ο Υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας πριν λίγες ημέρες στο Φόρουμ των Δελφών παραδέχθηκε ότι το «clawback έχει ξεφύγει». Προανήγγειλε δε μέτρα για τον περιορισμό του, κάποια από τα οποία έχουν ήδη μπει σε τροχιά υλοποίησης. Όπως και να έχει, πάντως, εφόσον αποδώσουν θα αφορούν στο 2024, με το 2023 να είναι μια χρονιά «πονοκέφαλος» για τις φαρμακευτικές εταιρείες.
Ενδεικτικά, εκτιμάται ότι η υπέρβαση για το νοσοκομειακό φάρμακο θα διαμορφωθεί στο 80% της προϋπολογισθείσας κλειστής δαπάνης, γεγονός που έχει φέρει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο πεδίο. Όπως εκτιμούν οι εκπρόσωποι των εταιρειών, μπορεί να δοθεί λύση στη μεγάλη επιβάρυνση του νοσοκομειακού φαρμάκου με την ανακατανομή του ποσού από το Ταμείο Ανάκαμψης για το 2023 (150 εκατ. Ευρώ) στα τρία κανάλια του κλάδου του φαρμάκου. Σημειώνουν ωστόσο, ότι για το νοσοκομειακό φάρμακο δίνονται 30 εκατ. ευρώ, ενώ έχει τη μεγαλύτερη υπέρβαση δαπάνης. Επιπλέον, θα μπορούσαν να ζητηθούν επιπλέον χρήματα από το Υπουργείο Οικονομικών για να ενισχυθεί η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη.
Τα σημειώματα του συνόλου των επιστροφών για το 2023 δεν έχουν ακόμη διανεμηθεί στις εταιρείες. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, όμως, το σύνολο των επιστροφών (clawback-rebate) ξεπερνούν κατά πολύ τη δημόσια δαπάνη. Χαρακτηριστικά, το κράτος δίνει περίπου 2,8 δις ευρώ και οι εταιρείες εκτιμάται ότι θα κληθούν να επιστρέψουν για το 2023 περίπου 3,6 δις ευρώ. Σε σχέση με το 2022 η αύξηση των επιστροφών υπολογίζεται στα 700 εκατ. Ευρώ.
Η υπέρβαση της φαρμακευτικής δαπάνης έχει αντίκτυπο και στους ασθενείς. Και αυτό καθώς οι εταιρείες, σε ένα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, στο οποίο χρειάζεται να καταβάλλουν υψηλές επιστροφές, διστάζουν να φέρουν στη χώρα καινοτόμες θεραπείες για πολλές παθήσεις.
Έλεγχοι στη συνταγογράφηση και πρόστιμα
Υπό τα παραπάνω δεδομένα, η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας επιχειρεί να «μαζέψει» τη δαπάνη. Έχει ήδη ξεκινήσει την υλοποίηση κάποιων μέτρων. Για παράδειγμα, ετοιμάζεται αυστηρός έλεγχος στη συνταγογράφηση μέσω του Συστήματος Ηλεκτρονικής Προέγκρισης και των ακριβών θεραπειών που φτάνουν στη χώρα μας με παραγγελίες από το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ).
Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Άδωνι Γεωργιάδη, συγκροτήθηκε η ειδική επιτροπή επιστημόνων του ΕΟΠΥΥ, από την οποία θα «περνούν» τα αιτήματα των γιατρών για χορήγηση παραπάνω φαρμάκων. Η Επιτροπή θα ελέγχει τα αιτήματα χορήγησης φαρμακευτικών σκευασμάτων, τα οποία ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει πλήρως και ή θα θέτει προϋποθέσεις και περιορισμούς για την έγκρισή τους, ή θα εισηγείται τη μη αποζημίωσή τους μέχρι την ένταξή τους στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων.
Παράλληλα, ο ΕΟΠΥΥ ελέγχει πολύ στενά τους γιατρούς ανά την Ελλάδα για υπερσυνταγογράφηση. Σε περίπτωση που βρεθούν φαινόμενα μη αιτιολογημένης συνταγογράφησης, το Υπουργείο Υγείας είναι αποφασισμένο μέσω του ΕΟΠΥΥ να εφαρμόσει τους νόμους που προβλέπουν χρηματικά πρόστιμα και αφαίρεση του δικαιώματος να συνταγογραφούν. Από έναν πρώτο έλεγχο, περίπου 200 γιατροί ξεπερνούν ένα υψηλό standard που έχει τεθεί στη συνταγογράφηση. Πριν την επιβολή τυχόν ποινών, οι γιατροί καλούνται να αιτιολογήσουν γιατί έχουν ξεφύγει στις συνταγές φαρμάκων.
Στο επίκεντρο της φαρμακευτικής πολιτικής μπαίνουν, επίσης, τα φθηνά και μοναδικά φάρμακα. Τις επόμενες εβδομάδες αναμένονται νέες, αυξημένες, τιμές για συγκεκριμένα φάρμακα. Πρόκειται για σκευάσματα φθηνά, κάτω των πέντε ευρώ, αλλά μοναδικά και απαραίτητα για αρκετές παθήσεις ή καταστάσεις υγείας.
Το Υπουργείο Υγείας κρίνει πως είναι σημαντικό για λόγους δημόσιας υγείας να μη φύγουν από την αγορά λόγω κόστους. Οι τιμές τους, όμως, είναι πολύ χαμηλές σε σχέση με εκείνες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Με δεδομένο ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες καλούνται να πληρώσουν υπέρογκες επιστροφές, δεν υπάρχει εμπορικό όφελος από την κυκλοφορία αυτών των φαρμάκων. Γι’ αυτό και σε αρκετές περιπτώσεις παρουσιάζονται ελλείψεις και παραγγέλνονται εκτάκτως μέσω ΙΦΕΤ, σε έως και τριπλάσιες τιμές. Για την πορεία όλων αυτών των μέτρων θα ενημερώσει ο Υπουργός Υγείας τους εκπροσώπους των φαρμακευτικών εταιρειών σε συνάντηση που θα γίνει τις επόμενες ημέρες, καθώς συγκροτήθηκε σε σώμα το ΔΣ του ΣΦΕΕ.
Άδωνις Γεωργιάδης: Η Ελλάδα στηρίζει την προστασία της πατέντας στο φάρμακο – Δεν πρέπει
Φάρμακα – Τιμές: Βαθιά το χέρι στην τσέπη έβαλαν και το 2023 οι πολίτες – Έρευνα του ygeiamou
Πόσο στοιχίζουν οι ασθενείς στο ΕΣΥ – Σε ποια νοσοκομεία κοστίζουν ακριβά και σε ποια τα μισά