Τρεις παιδικές, θεωρητικά ξεχασμένες, ασθένειες, βρίσκονται στο «μικροσκόπιο» των ειδικών Δημόσιας Υγείας, καθώς έχουν κάνει δυναμική επανεμφάνιση. Εδώ και δυόμιση μήνες, από την αρχή του 2024, η ιλαρά έχει αναζωπυρωθεί στις χώρες της Ευρώπης καταγράφοντας κρούσματα και στην Ελλάδα, ενώ παρατηρείται ένα σημαντικό «ξέσπασμα» κοκκύτη, τη στιγμή που και η μηνιγγίτιδα προβληματίζει ειδικούς και γονείς.
«Η χαμηλή αποδοχή του εμβολιασμού για τη νόσο Covid-19 οφείλεται σε παραπληροφόρηση σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων, χωρίς να γίνεται αναφορά στο τεράστιο όφελος για την υγεία του πληθυσμού, που εκτιμάται σε εκατομμύρια ζωές ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο. Η αμφισβήτηση των εμβολιασμών για τα υπόλοιπα νοσήματα αναμένεται να έχει γενικότερες συνέπειες για την συνολική εμβολιαστική προσπάθεια και την Δημόσια Υγεία. Ως τραγικό παράδειγμα, μετά από πολλά χρόνια, στην Ευρώπη καταγράφονται ξανά, επιδημίες από ιλαρά, κοκκύτη και διφθερίτιδα», ανέφερε ο γνωστός Καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, στη Συνέντευξη Τύπου που πραγματοποιήθηκε χθες για την έναρξη των εργασιών του 23ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων.
Από τις αρχές του έτους έως χθες, στη χώρα μας έχουν καταγραφεί συνολικά 19 περιστατικά ιλαράς, εκ των οποίων πέντε σε υγειονομικούς και με μεγαλύτερη συχνότητα στην Αττική και την Κρήτη. Στη μεγάλη πλειοψηφία πρόκειται για άτομα Ελληνικής υπηκοότητας από το γενικό πληθυσμό κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 40-55 ετών, που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που είναι ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
Στο μεταξύ, εκτός της ιλαράς, η ανησυχία είναι διάχυτη και για άλλες ασθένειες, όπως ο κοκκύτης. Τις τελευταίες ημέρες, τη μάχη για τη ζωή του έχασε ακόμη ένα νεογνό. Από τις αρχές του έτους έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα δύο θάνατοι νεογνών και συνολικά 34 κρούσματα κοκκύτη. Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο Καθηγητής Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, Αθανάσιος Μίχος, υπάρχει 30% πιθανότητα όσοι νοσήσουν με κοκκύτη να παρουσιάσουν επιληψία αργότερα.
Η επικίνδυνη μηνιγγίτιδα
Η μηνιγγίτιδα δεν θα μπορούσε να λείπει από την παρέμβαση του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων για τις μεταδοτικές ασθένειες που ταλαιπωρούν τη χώρα μας, μιας και τα τρία κρούσματα που καταγράφηκαν σε διάστημα μικρότερο των τριών μηνών στην Πάτρα θεωρούνται τοπική έξαρση.
Οι περιπτώσεις των φοιτητών των Πανεπιστημίων Πατρών και Πελοποννήσου έχουν σημάνει υγειονομικό συναγερμό όχι μόνο στην Πάτρα αλλά και γενικότερα στην Ελλάδα. Ακολουθούν, μάλιστα, οι εκδηλώσεις του Πατρινού Καρναβαλιού, εντείνοντας την ανησυχία.
Κλιμάκιο του ΕΟΔΥ βρίσκεται από χθες στην Πάτρα, πραγματοποιεί ενημερώσεις των φοιτητών που φοιτούν στα τμήματα όπου εμφανίστηκαν τα κρούσματα και θα χορηγήσει χημειοπροφύλαξη στις στενές αλλά και τις ευρύτερες επαφές των κρουσμάτων. Παράλληλα, σε όποιες περιπτώσεις κρίνει, θα συστήσει στοχευμένο εμβολιασμό των στενών επαφών, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών (ΕΕΕ).
Τα περιστατικά μηνιγγίτιδας επαναφέρουν τη συζήτηση για την αποζημίωση του εμβολίου κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου τύπου Β που έως σήμερα χορηγείται δωρεάν μόνο σε παιδιά υψηλού κινδύνου, καθώς ο αριθμός κρουσμάτων που καταγράφονται στην Ελλάδα κρίνεται μικρός. Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Τσιόδρα, πραγματοποιούνται συζητήσεις στην Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών σε σχέση με την προστασία των βρεφών και υπάρχουν θετικές εισηγήσεις.
Στη χώρα μας κυκλοφορούν δύο εμβόλια κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου τύπου Β . Το ένα κοστίζει περίπου 105 ευρώ και το άλλο περίπου 90. Το δεύτερο είναι εγκεκριμένο για ηλικίες άνω των 10 ετών. Για τα παιδιά κάτω των 2 ετών συστήνεται η διενέργεια τριών δόσεων, ενώ για όσα είναι από 2 ετών και πάνω γίνονται δύο δόσεις. Μπορεί ένα παιδί, ένας έφηβος ή ακόμη και ένας ενήλικος να το πραγματοποιήσει οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του θέλει. Αρκετοί γονείς, βέβαια, αντιμετωπίζουν πραγματικό δίλημμα μπροστά στο μεγάλο κόστος του εμβολίου, καθώς εάν υπάρχουν δύο παιδιά στην οικογένεια πρόκειται για τουλάχιστον 400 ευρώ.
Τα παν-ανθεκτικά μικρόβια και η έλλειψη αντιβιοτικών
Σοβαρό πρόβλημα διαθεσιμότητας ικανών αντιβιοτικών που «πιάνουν» παν-ανθεκτικά και πολυανθεκτικά μικρόβια αντιμετωπίζουν οι ελληνικές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Το μείζον αυτό ζήτημα Δημόσιας Υγείας αναδείχθηκε χθες στη Συνέντευξη Τύπου. Ο γνωστός Καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας στάθηκε στην υψηλή θνητότητα λόγω πολυανθεκτικών παθογόνων, μια σοβαρή υγειονομική πρόκληση της χώρας μας.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Λοιμώξεων έκανε γνωστό ότι θα καταθέσει υπόμνημα προς το Υπουργείο Υγείας, με αντιβιοτικά τα οποία είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση λοιμώξεων μέσα στα νοσοκομεία. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Καθηγητή Λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ, Νίκο Σύψα, αυτό που συμβαίνει στη χώρα μας είναι ότι ανθεκτικά μικρόβια έχουν συγκεκριμένα ένζυμα που αδρανοποιούν όλα τα αντιβιοτικά. Δύο κατηγορίες φαρμάκων φαίνεται πως είναι αποτελεσματικές: Είτε παλιά πολύ φθηνά αντιβιοτικά, που, όπως είπε ο κ. Σύψας, επειδή είναι φθηνά, οι εταιρείες δεν έχουν συμφέρον να τα κυκλοφορούν, είτε νεότερα καινοτόμα αντιβιοτικά που είναι ακριβά και συνεπώς όχι εύκολα διαθέσιμα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε αρκετές περιπτώσεις το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ) αναγκάζεται να φέρει αντιβιοτικά με έκτακτες εισαγωγές για να καλύψει τις ενδονοσοκομειακές ανάγκες.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε ο κ. Σύψας, η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη σε κατανάλωση αντιβιοτικών στην κοινότητα. Σε ό,τι αφορά στη χρήση εντός νοσοκομείων, τη διετία 2020-2022 η χώρα μας «έπεσε» στην 6η θέση, γεγονός που δείχνει μια περισσότερο ορθολογική χρήση αντιβιοτικών. Η χώρα μας, ωστόσο, παραμένει η χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων στην Ευρώπη λόγω πολυανθεκτικών μικροβίων.