Στο επίκεντρο του διεθνούς υγειονομικού και επιστημονικού ενδιαφέροντος έχει βρεθεί η κινεζική πνευμονία σε παιδιά. Το γεγονός ότι επιδημίες «παράξενης» πνευμονίας καταγράφουν πλέον και ευρωπαϊκές χώρες έχει εντείνει την ανησυχία, με τους ειδικούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και των ευρωπαϊκών αρχών να εξετάζουν κατά βάση τρία ενδεχόμενα.
Σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Καθηγητή Επιδημιολογίας του ΕΚΠΑ, Γκίκα Μαγιορκίνη, το πρώτο σενάριο είναι τα αυξημένα περιστατικά πνευμονίας σε παιδιατρικούς ασθενείς να οφείλονται σε ένα νέο παθογόνο που πρωτοκυκλοφορεί. Το δεύτερο είναι να πρόκειται για κάποιο καινούργιο στέλεχος του βακτηρίου μυκόπλασμα το οποίο ανευρίσκεται σε πολλά από τα περιστατικά παιδιών που νοσούν.
Ενδέχεται, όμως, να μη συμβαίνει τίποτα από τα προηγούμενα και να είναι μια περίοδος αυξημένης επίπτωσης της πνευμονίας από μυκόπλασμα, σε συνδυασμό με έξαρση άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων. Όπως αναφέρει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), οι λοιμώξεις από μυκόπλασμα εμφανίζονται με μια περιοδικότητα και τα τελευταία τρία χρόνια βρίσκονταν σε χαμηλό επίπεδο στη Γηραιά ήπειρο.
Το βασικό πρόβλημα της μυστηριώδους πνευμονίας που έχει προκαλέσει μαζική κινητοποίηση είναι η αντοχή στη φαρμακευτική (αντιβιοτική) θεραπεία, όπως εξηγεί ο κ. Μαγιορκίνης.
Επίσης, οι γιατροί στην Κίνα και σε χώρες της Ευρώπης όπου καταγράφονται αυξημένα περιστατικά, είναι αντιμέτωποι με «περίεργα» συμπτώματα. Κατά βάση οι παιδιατρικοί ασθενείς εμφανίζουν πυρετό, χωρίς άλλη συμπτωματολογία και στη συνέχεια αναπτύσσουν πνευμονικά οζίδια.
Πώς ξεκίνησε ο υγειονομικός «συναγερμός»;
Όλα ξεκίνησαν όταν ο ΠΟΥ ζήτησε εξηγήσεις από την Κίνα για αυξημένα κρούσματα πνευμονίας με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε παιδιά, εξαιτίας της οποίας έχει προκληθεί αύξηση στις νοσηλείες.
Οι κινεζικές υγειονομικές αρχές δεν έχουν εντοπίσει κανένα ασυνήθιστο ή νέο παθογόνο, όπως αναφέρει στην τελευταία του ενημέρωση ο ΠΟΥ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που έλαβε ο ΠΟΥ από τις αρμόδιες αρχές της Κίνας, κατόπιν αιτήματός του, είναι αυξητική η τάση των εξωνοσοκομειακών παιδιατρικών επισκέψεων και των νοσηλειών λόγω πνευμονίας από μυκόπλασμα από τον περασμένο Μάιο, και λόγω RSV, αδενοϊού και γρίπης από τον Οκτώβριο.
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι οι αρχές στην Ταϊβάν την περασμένη εβδομάδα συμβούλευσαν τους ηλικιωμένους, τους πολύ νέους και τα άτομα με χαμηλή ανοσία να αποφύγουν τα ταξίδια στην Κίνα.
Πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα;
Η αύξηση των αναπνευστικών λοιμώξεων έρχεται ως λογικό επακόλουθο των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό, καθώς η Κίνα προετοιμάζεται για την πρώτη πλήρη χειμερινή της σεζόν από τότε που ήρε τα αυστηρά μέτρα της πανδημίας.
Μάλιστα, ορισμένοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν δημοσιεύσει φωτογραφίες παιδιών που λαμβάνουν ενδοφλέβια θεραπεία στο νοσοκομείο, ενώ μέσα σε πόλεις όπως η Xian στα βορειοδυτικά έχουν δημοσιεύσει βίντεο με πολυσύχναστα νοσοκομεία, προκαλώντας ανησυχίες για πιθανές καταπονήσεις στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.
Πάντως, γιατροί και ερευνητές Δημόσιας Υγείας λένε ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για διεθνή συναγερμό. Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με Έλληνες ειδικούς, ότι ένα παθογόνο που θα μπορούσε να προκαλέσει νέα πανδημία δεν θα προσέβαλε μόνο παιδιά αλλά και τον ενήλικο πληθυσμό.
Ποια παθογόνα κυκλοφορούν στην Κίνα;
Τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι η αύξηση των περιστατικών πνευμονίας συνδέεται με την άρση των περιορισμών για την Covid-19 μαζί με την κυκλοφορία γνωστών παθογόνων, όπως το mycoplasma pneumoniae, μια κοινή βακτηριακή λοίμωξη που συνήθως επηρεάζει μικρότερα παιδιά και η οποία κυκλοφορεί από τον Μάιο. Η γρίπη, ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) και ο αδενοϊός, επίσης, κυκλοφορούν με αυξημένη συχνότητα.
Προκαλεί ανησυχία η πνευμονία από μυκόπλασμα;
Το μυκόπλασμα είναι ένα παθογόνο που προκαλεί άτυπη ή αλλιώς «περιπατητική» πνευμονία. Δεν είναι μια ασθένεια που αναφέρεται στον ΠΟΥ, ούτε στις ευρωπαϊκές υγειονομικές αρχές. Οι ειδικοί σημειώνουν πως σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να καταγραφούν σοβαρότερες επιπλοκές από αυτού του τύπου την πνευμονία, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν χωρίς τη λήψη αντιβιοτικών. Επίσης, δε συνηθίζεται οι άτυπες πνευμονίες από μυκόπλασμα να προκαλούν επιδημίες.
Στο «μικροσκόπιο» οι επιδημίες στην Ευρώπη
Οι λοιμώξεις από πνευμονία έχουν φτάσει σε επίπεδο επιδημίας στη Δανία τις τελευταίες πέντε εβδομάδες, όπως ανακοίνωσε το Εθνικό Κέντρο Λοιμώξεων (Statens Serum Institute) της χώρας.
Την περασμένη εβδομάδα, η Ολλανδία ανέφερε σημαντική αύξηση των κρουσμάτων σε παιδιά και νέους, ενώ παρόμοιες αναφορές υπήρξαν και στη Σουηδία. Πιο συγκεκριμένα σε ό,τι αφορά στη Σουηδία, από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο, τουλάχιστον 145 άνθρωποι έχουν προσβληθεί από το μυκόπλασμα πνευμονίας, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα. Η ίδια έκθεση αποκάλυψε ότι το ίδιο χρονικό διάστημα, η Ελβετία είχε καταγράψει 132 κρούσματα.
Τελευταία αναφορά του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) την περασμένη Παρασκευή, επισημαίνει ότι έξι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΕ/ΕΟΧ) ανέφεραν πρόσφατες αυξήσεις στις ανιχνεύσεις της Mycoplasma pneumoniae.
Σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης του ECDC, οι αυξήσεις των λοιμώξεων από το βακτήριο μυκόπλασμα εμφανίζονται περιοδικά, συνήθως κάθε ένα έως τρία χρόνια. «Οι πρόσφατες αυξήσεις των παρατηρούμενων ανιχνεύσεων μπορεί να αντανακλούν την τυπική περιοδική επανεμφάνισης της M. pneumoniae σε στην κοινότητα και ενδεχομένως επιδεινώνεται από μια τριετή περίοδο πολύ περιορισμένης μετάδοσης και ανίχνευσης του M. pneumoniae στην ΕΕ/ΕΟΧ», σημειώνει το ECDC. Σημειώνεται ότι η νόσος μεταδίδεται με στενή επαφή με μολυσμένο άτομο.
Στο μεταξύ, η κομητεία του Οχάιο στις ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι έχει ξεσπάσει επιδημία πνευμονίας, συμπεριλαμβανομένων αρκετών περιπτώσεων μυκοπλασματικής πνευμονίας. Επιπλέον, σύμφωνα με βρετανικά μέσα ενημέρωσης και η Βρετανία παρατηρεί αυξημένο αριθμό πνευμονιών μετά την είδηση για την Κίνα.