Μία αναδυόμενη απειλή είναι η λεπτοσπείρωση στη χώρα μας, νόσος που ήρθε στο προσκήνιο με αφορμή τα πλημμυρικά φαινόμενα στη Θεσσαλία, αλλά αποτελεί έναν υπαρκτό κίνδυνο όχι μόνο για τις πληγείσες περιοχές.
Ο πρόσφατος θάνατος ενός 57χρονου στην Κέρκυρα «ταρακούνησε» την τοπική κοινωνία καθώς και την υπόλοιπη Ελλάδα, αφού φαίνεται πως η μεταδοτική αυτή ασθένεια απαιτεί παρακολούθηση και μέτρα για πληθυσμιακές ομάδες που ασχολούνται με τη γη, όπως είναι οι αγρότες. Με δεδομένο πως οι κλιματολογικές συνθήκες έχουν αλλάξει και παρατηρούνται ακραία καιρικά φαινόμενα και υγρασία, φαίνεται πως η λεπτοσπείρωση ανεβαίνει στη λίστα των ασθενειών που πρέπει να παρακολουθούν στενά οι υγειονομικές αρχές.
Σύμφωνα με ειδικούς του ΕΟΔΥ, η λεπτοσπείρωση απασχολεί εφέτος όλη τη χώρα, καθώς πιθανόν είναι αυξημένοι οι πληθυσμοί των τρωκτικών. Σίγουρα, σε πρώτο… πλάνο είναι στις πλημμυρισμένες περιοχές της Θεσσαλίας. Μετά και τις τελευταίες πλημμύρες που προκάλεσε η κακοκαιρία «Elias», υπάρχει ο κίνδυνος περαιτέρω επιβάρυνσης των περιοχών που επλήγησαν από τις βροχοπτώσεις. Με βάση τα τελευταία στοιχεία, έχουν επιβεβαιωθεί πέντε περιστατικά λεπτοσπείρωσης στη Θεσσαλία ενώ διερευνώνται ακόμη 17.
Την ίδια στιγμή με τη Θεσσαλία, όμως, περιστατικά καταγράφονται και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Ένας άτυχος άνδρας στην Κέρκυρα που έχασε τη ζωή του είναι το τρίτο στη σειρά περιστατικό λεπτοσπείρωσης από την αρχή του έτους σε συγκεκριμένη περιοχή του νησιού. Τον περασμένο Ιανουάριο απεβίωσε μετά από μόλυνση με λεπτοσπείρωση ένας συνομήλικος άνδρας από το νησί της Ζακύνθου.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, συνολικά στην Ελλάδα την περίοδο 2004-2022 δηλώθηκαν 434 κρούσματα. Η πλειοψηφία των ασθενών (56,7%) είχε αγροτοκτηνοτροφική ενασχόληση, με την περιφέρεια Ιονίων Νήσων να εμφανίζει τη μεγαλύτερη μέση ετήσια συχνότητα εμφάνισης της νόσου (1,52 κρούσματα ανά 100.000). Πιο συγκεκριμένα, οι κάτοικοι των περιφερειών Ιονίων Νήσων και Δυτικής Ελλάδας έχουν συγκριτικά αυξημένη πιθανότητα να νοσήσουν με λεπτοσπείρωση. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι η συχνότητα κρουσμάτων στο νησί της Ζακύνθου ήταν αυξημένη το 2014 και 2015, αποτελώντας το 22,5% του συνόλου των κρουσμάτων που καταγράφηκαν την περίοδο αυτή.
Συμπτώματα και μέτρα προφύλαξης
Η λεπτοσπείρωση είναι μικροβιακή λοίμωξη η οποία παρατηρείται σε ανθρώπους και ζώα και προκαλείται από τον μικροοργανισμό που ονομάζεται λεπτόσπειρα (Leptospira spp). Το υγρό περιβάλλον και η παρουσία οργανικών υλικών συντελούν στην παρατεταμένη επιβίωση του μικροβίου. Εκδηλώνεται με πυρετό, κεφαλαλγία, ρίγος, μυαλγίες, και, λιγότερο συχνά, μηνιγγίτιδα, εξάνθημα, ίκτερο ή νεφρική ανεπάρκεια. Η νόσος, όμως, μπορεί να εμφανιστεί και με ήπια συμπτωματολογία.
Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) τονίζει ότι είναι απαραίτητη η λήψη και τήρηση των ατομικών μέτρων προστασίας, προκειμένου να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος έκθεσης και πιθανής μόλυνσης από λεπτόσπειρα, τα οποία περιλαμβάνουν τα εξής:
1. Μυοκτονίες στο οικιακό περιβάλλον.
2. Εφαρμογή προστατευτικού ρουχισμού (γάντια, μακριά μανίκια, παντελόνι, γαλότσες) σε όσους ασχολούνται σε εργασίες υπαίθρου.
3. Απομάκρυνση σκουπιδιών και διατήρηση σχολαστικής καθαριότητας εντός των οικιών.
4. Χρήση μέσων παρεμπόδισης για την είσοδο τρωκτικών σε κατοικημένους χώρους όπου κινούνται άνθρωποι όπως κατοικίες, αυλές, αποθήκες κλπ.
5. Αποφυγή οιασδήποτε επαφής με τρωκτικά γενικότερα..
6. Αποφυγή έκθεσης τροφίμων και πόσιμου νερού σε περιοχές όπου υπάρχουν τρωκτικά.
Μετρούν ξανά τις πληγές τους στο Βόλο
Στο μεταξύ, στη Θεσσαλία οι κάτοικοι μετρούν ξανά τις πληγές τους. Ειδικά ο Βόλος βρέθηκε στο επίκεντρο της κακοκαιρίας «Elias», με αποτέλεσμα όλη η προσπάθεια που έγινε στο δίκτυο του νερού τις τελευταίες 15 ημέρες, να…επιστρέφει ξανά στην αρχή. Λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση ότι το νερό είναι κατάλληλο στο Βόλο για τα τελευταία χωριά που είχαν μείνει, οι πλημμύρες έφεραν ξανά πρόβλημα στο δίκτυο υδροδότησης, με αποτέλεσμα οι αρχές να έχουν μπροστά τους ακόμη έναν αγώνα σε σχέση με το νερό.
Η λεπτοσπείρωση από τα μολυσμένα νερά αποτελεί, σύμφωνα με τους ειδικούς, μια σημαντική υγειονομική πρόκληση αυτή τη στιγμή, παράλληλα με τις γαστρεντερίτιδες και τις λοιμώξεις του αναπνευστικού που είναι σε έξαρση. Σε ό,τι αφορά στα κουνούπια όσο περνούν οι ημέρες και ο καιρός γίνεται περισσότερο φθινοπωρινός, ο κίνδυνος πολλαπλασιασμού των κρουσμάτων του ιού του Δυτικού Νείλου απομακρύνεται. Για την αντιμετώπιση των πληθυσμών των κουνουπιών έχει γίνει μεγάλη προσπάθεια και έχουν τοποθετηθεί παγίδες σε 98 χωριά που παρακολουθούνται ανά δύο ημέρες.
