*Γράφει η κυρία Μιχαλέλλη Αγγελική, Ειδικευόμενη Επισκέπτρια Υγείας, Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας ΠΑΔΑ, Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα
Η προέλευση των ιαματικών πηγών έχει τις ρίζες της τόσο στην Ελληνική Μυθολογία όσο και στην αρχαία Ελλάδα. Στην Ελληνική Μυθολογία το νερό είχε σημαντικό ρόλο,καθώς είτε παρουσιαζόταν ως κάποια θεότητα είτε αναφερόταν ως πηγή ενέργειας που προσέφερε σωματική ευεξία. Αντίστοιχα, στην Αρχαία Ελλάδα οι Λακεδαιμόνιοι χρησιμοποιούσαν τα λουτρά για καθαριότητα και τόνωση, ενώ οι Αθηναίοι για πολιτιστικούς και θεραπευτικούς λόγους. Ο Ιπποκράτης θεωρείται ο πατέρας της ιατρικής επιστήμης, ο οποίος μάλιστα ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τις θεραπευτικές ιδιότητες τόσο των θερμών όσο και των ψυχρών λουτρών. Μέχρι και σήμερα, τα ιαματικά νερά διατηρούν την αίγλη τους, καθώς η επιστήμη αναπτύσσεται συνεχώς και η λουτροθεραπεία γίνεται όλο και πιο ευρέως γνωστή.
Τα νερά που αποτελούν τις ιαματικές πηγές προέρχονται από πετρώματα και βράχους που βρίσκονται στα βαθύτερα στρώματα της γης. Τα ιαματικά νερά περιέχουν πολλά είδη ιχνοστοιχείων και μετάλλων (νάτριο, σίδηρο, φώσφορο κλπ) και ανάλογα με την οξύτητά τους χαρακτηρίζονται όξινα ή αλκαλικά ή ουδέτερα. Η μεταφορά των στοιχείων στο ανθρώπινο σώμα πραγματοποιείται μέσω του δέρματος (διαδερματική απορρόφηση).
Λουτροθεραπεία και Ρευματικά Νοσήματα
Η λουτροθεραπεία βοηθά στη θεραπεία πολλών ασθενειών και κυρίως την αντιμετώπιση ρευματικών νοσημάτων. Η οστεοαρθρίτιδα, η ουρική αρθρίτιδα, ο εξωαρθρικός ρευματισμός αλλά και συστηματικές παθήσεις όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα φαίνεται να επηρεάζονται θετικά από την λουτροθεραπεία.
Η λουτροθεραπεία προσφέρει κυρίως ανακούφιση στην καταπόνηση, ελάττωση της φλεγμονής, βελτίωση της δυσκαμψίας και ενίσχυση της λειτουργικής ικανότητας των ασθενών με ρευματοπάθεια απέναντι στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής.
Τα αποτελέσματα της ιαματικής λουτροθεραπείας μπορούν να διαρκέσουν ακόμα και μήνες μετά το πέρας της θεραπείας βελτιώνοντας θεαματικά την ποιότητα ζωής των ασθενών και τη λειτουργική τους κατάσταση, αν υπάρχει παράλληλα σωστή διατροφή, άσκηση και θεραπευτικό πρόγραμμα.
Διάκριση Ιαματικών Πηγών με βάση την θερμοκρασία
• Ψυχρές πηγές : Τα νερά των ψυχρών πηγών δεν ξεπερνούν τους 20 βαθμούς Κελσίου και συνήθως χρησιμοποιούνται για την ποσιθεραπεία.
• Υπόθερμες πηγές : Η θερμοκρασία τους κυμαίνεται στους 20 με 40 βαθμούς Κελσίου και αποτελούν χλωρονατριούχες πηγές αλκαλικών γαιών.
• Μεσόθερμες Πηγές : Η θερμοκρασία των συγκεκριμένων νερών ανέρχεται στους 35 με 50 βαθμούς Κελσίου.
• Υπέθερμες Πηγές : Τα νερά των πηγών ξεπερνούν τους 50 βαθμούς Κελσίου.
Λουτρά Ελλάδας
Οι σύγχρονες λουτροπηγές που υπάρχουν στην Ελλάδα εξαπλώνονται σε όλο τον ελλαδικό χώρο καθ’ ότι είναι εκατοντάδες και παρουσιάζουν ποικίλα χαρακτηριστικά, ωστόσο οι δημοφιλέστερες είναι εξής:
1. Λουτρά Λουτρακίου : το πόσιμο νερό από τα πηγάδια της περιοχής διαθέτουν τόσο σημαντικό θεραπευτικό ρόλο που εμφιαλώνεται και βρίσκεται στην αγορά.
2. Λουτρά Μεθάνων : οι θεραπευτικές ιδιότητες που προσφέρουν οι πηγές είναι αποτέλεσμα ηφαιστειακής δράσης.
3. Λουτρά Αιδηψού : η φήμη τους εξαπλώθηκε ήδη από την αρχαιοελληνική περίοδο και με αποκορύφωμα την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία όπου αποτέλεσαν και χώρο κοινωνικοποίησης εκτός από χώρο ίασης.
4. Λουτρά Θερμών : αποτελούν τις πιο ραδιενεργές πηγές της Ικαρίας και ανήκουν στην κατηγορία των υπέρθεμων πηγών και διαφέρουν μεταξύ τους προς την ένταση της ραδιενέργειας και της θερμοκρασίας.
5. Λουτρά Καϊάφα : τα νερά είναι κατάλληλα για λουτροθεραπέια, ενώ σε μικρή απόσταση βρίσκεται η πηγή του Γερανίου κατάλληλη για ποσιθεραπεία.
6. Λουτρά Κυλλήνης – Λίτζι : οι ερμηνείες για την προέλευση του ονόματος Λίτζι διαφέρουν και το λουτρό του Τρικούπη είναι το μοναδικό ενεγό που το επισκέπτονται αμέτρητοι επισκέπτες κατά την θερινή περίοδο.
7. Λουτρά Πόζαρ : η δημιουργία των πηγών γίνεται από τα νερά της βροχής που εισχωρεί στο έδαφος και εμπλουτίζεται με μέταλλα και ιχνοστοιχεία, καθώς και θερμαίνεται.