Πληροφορίες και οδηγίες για επιδημίες που βρίσκονται σε έξαρση, ανά τον κόσμο, παρέχει ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) σε όσους σχεδιάζουν ταξίδια σε…εξωτικούς και μη προορισμούς.

1) MERS-CoV
Από τον Απρίλιο 2012 έως τις 24 Ιουλίου 2023, αναφέρθηκαν παγκοσμίως 2.614 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα με λοίμωξη από MERS-CoV και 945 θάνατοι. Ο ιός κυκλοφορεί στις χώρες της Μέσης Ανατολής.

Οδηγίες
Ο κίνδυνος για τον ταξιδιώτη θεωρείται χαμηλός. Οι κορωνοϊοί συνήθως προκαλούν αναπνευστικές λοιμώξεις με ποικίλη σοβαρότητα στον άνθρωπο και στα ζώα. Εκτιμάται ότι περίπου το ένα τρίτο των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο προκαλείται από κορωνοϊούς.

Πριν το ταξίδι: Αναβάλετε το ταξίδι σας αν έχετε πυρετό ή συμπτώματα από το αναπνευστικό όπως δυσκολία στην αναπνοή, βήχα κλπ.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού: Εφαρμόστε υγιεινή χεριών, συχνό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού εάν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα. Η χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά την υγιεινή των χεριών. Εφαρμόστε αναπνευστική υγιεινή, συστήνεται η κάλυψη της μύτης και του στόματος κατά το βήχα ή το φτέρνισμα με χαρτομάντηλο ή με το εσωτερικό του αγκώνα. Αποφυγή επαφής των χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια. Αποφύγετε την επαφή με άτομα με συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα. Αναζητήστε ιατρική βοήθεια στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων όπως πυρετός, δυσκολία στην αναπνοή, βήχας. Αναβάλετε την επιστροφή μέχρι την πλήρη αποδρομή των συμπτωμάτων.
Μετά την επιστροφή: Παρακολουθήστε την υγείας σας για 14 ημέρες. Παραμείνετε στο σπίτι αν εμφανίσετε πυρετό ή συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα όπως δυσκολία στην αναπνοή, βήχα κλπ έως και 14 ημέρες μετά την επιστροφή σας. Αναζητήστε άμεσα ιατρική φροντίδα αναφέροντας το πρόσφατο ταξίδι σας. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ δεν υπάρχουν συστάσεις για έλεγχο στις πύλες εισόδου ή περιορισμοί σε σχέση με το εμπόριο ή τα ταξίδια.

2)COVID-19
O ιός SARS-CoV-2 ανιχνεύθηκε πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και εξαπλώθηκε παγκόσμια προκαλώντας πανδημία. Ο ιός SARS-CoV-2 μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων όταν ο ασθενής βήχει ή φτερνίζεται και η λοίμωξη αναπνευστικού που προκαλεί ονομάστηκε COVID-19. Η λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2 μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό, βήχα, δύσπνοια, κυνάγχη. Οι κορωνοϊοί συνήθως προκαλούν αναπνευστικές λοιμώξεις με ποικίλη σοβαρότητα στον άνθρωπο και στα ζώα. Εκτιμάται ότι περίπου το ένα τρίτο των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο μπορεί να προκαλείται από κορωνοϊούς.

Από τις 31 Δεκεμβρίου 2019 έως τις 23 Ιουλίου 2023 αναφέρθηκαν συνολικά 768.296.088 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19 και 6.952.423 θάνατοι.

Οδηγίες
Ο κίνδυνος για τον ταξιδιώτη ποικίλει ανάλογα με τη χώρα προορισμού. Στα άτομα που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου – https://eody.gov.gr/kathorismos-omadon-ayximenoy-kindynoy-gia-sovari-loimoxi-covid-19 – συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στις μετακινήσεις εντός και εκτός Ελλάδας λόγω κινδύνου σοβαρής νόσησης και νοσηλείας.

Εκτός της ανάγκης πιστής εφαρμογής των μέτρων ατομικής προστασίας (πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το ταξίδι) ο εμβολιασμός του πληθυσμού είναι ιδιαίτερα σημαντικό μέτρο για τον περιορισμό της μετάδοσης της νόσου. Βέβαια, και οι πλήρως εμβολιασμένοι ταξιδιώτες χρειάζεται να ακολουθούν τις συστάσεις και τις απαιτήσεις της χώρας προορισμού αναφορικά με τα ισχύοντα μέτρα για τον περιορισμό της Covid-19 λοίμωξης.

Πριν το ταξίδι: Ενημερώνεστε για τους ισχύοντες περιορισμούς, σχετικά με ταξίδι στη χώρα/περιοχή προορισμού Σχετικές πληροφορίες βρίσκονται στις ιστοσελίδες:
IATA Travel Centre https://www.iatatravelcentre.com/world.php, Re-open EU https://reopen.europa.eu/el, CDC COVID-19 Travel Recommendations by Destination, https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/travelers/map-and-travel-notices.html, και επίσης στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Υγείας, του Υπουργείου Εξωτερικών ή των Πρεσβειών και Προξενείων των χωρών προορισμού. Αναβάλετε το ταξίδι σας αν έχετε πυρετό ή συμπτώματα από το αναπνευστικό όπως δυσκολία στην αναπνοή, βήχα κλπ.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού: Εφαρμόστε υγιεινή χεριών, συστήνεται συχνό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού εάν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα. Η χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά την υγιεινή των χεριών. Εφαρμόστε αναπνευστική υγιεινή, συστήνεται η κάλυψη της μύτης και του στόματος κατά το βήχα ή το φτέρνισμα με χαρτομάντηλο ή με το εσωτερικό του αγκώνα. Απόρριψη του χρησιμοποιημένου χαρτομάντηλου σε κλειστό ποδοκίνητο κάδο. Αποφυγή επαφής των χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια.
τηρήστε φυσική απόσταση μεγαλύτερη του 1,5 μέτρου σε όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Εφαρμόστε τους κανόνες για τη χρήση μάσκας στη χώρα προορισμού. Αποφύγετε την επαφή με άτομα με συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα.
Μετά την επιστροφή: Παρακολουθήστε την υγείας σας για 10 ημέρες. Παραμείνετε στο σπίτι αν εμφανίσετε πυρετό ή συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα όπως δυσκολία στην αναπνοή, βήχα κλπ έως και 10 ημέρες μετά την επιστροφή σας. Αναζητήστε άμεσα ιατρική φροντίδα αναφέροντας το πρόσφατο ταξίδι σας.

3)Χολέρα
Από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως τις 20 Ιουλίου 2023, αναφέρθηκαν παγκοσμίως 436.546 κρούσματα χολέρας και 3.240 θάνατοι. Έξαρση καταγράφεται μεταξύ άλλων στην Αϊτή, τη Δομινικανή Δημοκρατία, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη Συρία, την Υεμένη, την Αιθιοπία, τη Ζιμπάμπουε, το Καμερούν, την Κένυα, το Μάλαουι, τη Μοζαμβίκη.

Οδηγίες
Οι ταξιδιώτες χρειάζεται να είναι ενημερωμένοι για την τρέχουσα κατάσταση και να γνωρίζουν τα Προληπτικά μέτρα για την ασφαλή κατανάλωση τροφίμων και ποτών. Στους ταξιδιώτες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, όπως τα μέλη αποστολών ανθρωπιστικής βοήθειας, αν πρόκειται να μεταβούν σε ενδημικές περιοχές και σε περιοχές με επιδημία, συνιστάται ο εμβολιασμός.

4)Δάγκειος πυρετός και πυρετός Chikungunya
Το 2023, έως τις 27 Ιουλίου, αναφέρθηκαν περισσότερα από 3.000.000 κρούσματα Δάγκειου πυρετού και περισσότεροι από 1.500 θάνατοι. Η πλειονότητα των κρουσμάτων εντοπίζεται στην Βραζιλία και το Περού.

Το 2023, έως τις 26 Ιουλίου, αναφέρθηκαν περίπου 300.000 κρούσματα πυρετού Chikungunya και περισσότεροι από 300 θάνατοι. Ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων στην Αμερική, εντοπίζεται στη Βραζιλία (192.822 κρούσματα, 60 θάνατοι), στην Παραγουάη (101.963 κρούσματα, 256 θάνατοι), στην Αργεντινή (1.593), στη Βολιβία (1.311) και στην Ασία, στην Ταϊλάνδη (598).

Οδηγίες
Οι ταξιδιώτες συνιστάται να είναι ενημερωμένοι ότι ο Δάγκειος πυρετός και ο πυρετός Chikungunya μεταδίδονται μέσω τσιμπήματος μολυσμένου κουνουπιού και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την Προστασία από τα έντομα. Δεν υπάρχει εμβόλιο για την προφύλαξη και οι ταξιδιώτες που επιστρέφουν από ενδημικές περιοχές συνιστάται να παρακολουθούν την υγεία τους για 2 εβδομάδες μετά την επιστροφή τους. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δεν υπάρχει κανένας περιορισμός σε ότι αφορά στο εμπόριο και στις διεθνείς μετακινήσεις.

5)Πολιομυελίτιδα
Το 2023, έως τις 25 Ιουλίου, αναφέρθηκαν 6 κρούσματα από τον ιό της πολιομυελίτιδας WPV1 στο Αφγανιστάν (5) και στο Πακιστάν (1).

Οδηγίες
Ο ιός της πολιομυελίτιδας μεταδίδεται από άτομο σε άτομο κυρίως μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού και σπανιότερα μέσω της στοματο-στοματικής οδού, σε συνθήκες χαμηλού υγειονομικού επιπέδου. Ο ιός ανιχνεύεται πιο εύκολα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στα κόπρανα, από ότι σε φαρυγγικές εκκρίσεις. Όπου το επίπεδο υγιεινής είναι υψηλό, η διασπορά μέσω φαρυγγικών εκκρίσεων μπορεί να είναι μεγαλύτερη. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το γάλα, άλλες τροφές και αντικείμενα μολυσμένα με κόπρανα έχουν ενοχοποιηθεί ως αγωγοί μετάδοσης. Δεν υπάρχουν αξιόπιστες ενδείξεις μετάδοσης μέσω εντόμων. Το νερό και τα λύματα ενοχοποιούνται σπανίως. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εμφανίζονται συμπτώματα, ενώ τη σοβαρή παραλυτική μορφή της νόσου εκδηλώνει λιγότερο από 1% όσων μολύνονται από τον ιό. Η πολιομυελίτιδα είναι νόσημα που προλαμβάνεται με εμβολιασμό.

Συστήνεται ο εμβολιασμός όλων των ταξιδιωτών, από και προς χώρες στις οποίες η νόσος ενδημεί, καθώς και η καταγραφή του εμβολιασμού στο Διεθνές Πιστοποιητικό Εμβολιασμού.