Η θλιβερή είδηση του θανάτου μιας Ρωσίδας vegan blogger και influencer ηλικίας μόλις 39 ετών δε θα περνούσε σίγουρα απαρατήρητη. Στην προκειμένη, όμως, περίπτωση, οι διατροφικές συνήθειες της εν λόγω influencer έρχονται στο προσκήνιο, με την υπόθεση ότι θα μπορούσαν να έχουν μερίδιο ευθύνης στο θάνατό της.
Η Zhanna Samsonova τρεφόταν αποκλειστικά με τροπικά φρούτα και χυμούς, ενώ είχε αποκλείσει από τη διατροφή της το νερό τα τελευταία έξι χρόνια. Καυχιόταν μάλιστα ότι είχε κόψει τελείως το αλάτι, το λάδι και την πρωτεΐνη από τη διατροφή της, προωθώντας τη νηστεία ως τρόπο αντιμετώπισης ασθενειών, μεταξύ τους και η Covid-19. Ήδη ορισμένα καμπανάκια μη ορθών διατροφικών συνηθειών ξεκινούν να χτυπούν.
Παρόλα αυτά, η επίσημη αιτία θανάτου της Zhanna Samsonova, ο οποία άφησε την τελευταία της πνοή σε ένα νοσοκομείο στη Μαλαισία στις 21 Ιουλίου, δεν έχει ανακοινωθεί. Η μητέρα της υποστηρίζει ότι στην απώλεια της ζωής της συνέβαλε σε μια «μόλυνση με συμπτώματα που μοιάζουν με της χολέρας», όμως οι φίλοι της υποστηρίζουν ότι η 39χρονη είχε αποστεωθεί από τις ακραίες διατροφικές της συνήθειες, που απέκλειαν ακόμη και πολλές ομάδες «επιτρεπόμενων» vegan τροφών όπως οι ξηροί καρποί, και πέθανε από ασιτία.
Όλο και πληθαίνουν πλέον οι άνθρωποι που υιοθετούν μια χορτοφαγική ή και vegan διατροφή, είτε για λόγους υγείας, είτε με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και των ζώων. Οι χορτοφάγοι συνήθως τρέφονται με αυγά και γαλακτοκομικά προϊόντα, έχοντας αποκλείσει αποκλειστικά την κατανάλωση κρέατος. Υπάρχουν, όμως, και αυτοί που τρέφονται με ψάρια και θαλασσινά και λέγονται pescatarians.
Οι vegans, από την άλλη, έχουν αποκλείσει από τη διατροφή τους εξ ολοκλήρου τα ζωικά προϊόντα -από το κρέας μέχρι τα γαλακτοκομικά και τα αυγά- και τρέφονται αποκλειστικά με φυτικές πηγές τροφίμων. Αντίστοιχα, όμως, πρόκειται και για έναν τρόπο ζωής, καθώς στην καθημερινότητά τους δεν περιλαμβάνεται κανένα προϊόν που προέρχεται από κάθε μορφή εκμετάλλευσης, κακοποίησης ή θανάτωσης ζώων όπως είναι τα δερμάτινα παπούτσια και ρούχα, τα μάλλινα, τα μεταξωτά αλλά και τα καλλυντικά που δοκιμάζονται σε ζώα.
Κρύβουν τελικά οι vegan διατροφές κινδύνους;
Η υιοθέτηση μιας vegan διατροφής χρειάζεται και την αντίστοιχη προσοχή και τον σωστό προγραμματισμό, έτσι ώστε να μην παραλείπονται θρεπτικά στοιχεία και με στόχο την επίτευξη της συνολικής μας υγείας.
Ειδικότερα, η αποκλειστικά χορτοφαγική διατροφή, εάν δε γίνει σωστά, φαίνεται ότι σε βάθος χρόνου μπορεί να επιφέρει ελλείψεις σε σημαντικά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως η βιταμίνη Β12, η βιταμίνη D, ο σίδηρος, o ψευδάργυρος και το ασβέστιο.
Προκειμένου να αποτραπούν ελλείψεις, θα πρέπει η διατροφή να είναι πάρα πολύ καλά σχεδιασμένη και πολύ συχνά να περιλαμβάνει και τρόφιμα τα οποία είναι εμπλουτισμένα με κάποια ή και όλα από τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά ή να γίνεται λήψη συμπληρωμάτων διατροφής, ειδικά για την βιταμίνη Β12.
Αυτό συμβαίνει διότι η πρόσληψη της συγκεκριμένης βιταμίνης γίνεται αποκλειστικά μόνο από ζωικές πηγές τροφών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει άλλος τρόπος πρόσληψης από τους vegans.
Επιπλέον, ο σίδηρος των φυτικών τροφών δεν απορροφάται τόσο καλά όσο ο ζωικός και γι’ αυτό οι καλές φυτικές πηγές, όπως τα όσπρια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι ξηροί καρποί και άλλα, θα πρέπει να συνδυάζονται με βιταμίνη C, που αυξάνει την απορρόφηση του.
Όσον αφορά το ασβέστιο, οι αυστηρά χορτοφάγοι, εφόσον δεν καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα, θα πρέπει να καλύψουν την έλλειψή τους με φυτικές πηγές, όπως μπρόκολο, σουσάμι, ταχίνι, ξηρούς καρπούς και εμπλουτισμένους χυμούς και φυτικά γάλατα.
Τέλος, οι vegans θα μπορούσαν να πέσουν και στην παγίδα του επιλογών που μπορεί να φαίνονται, αλλά δεν είναι τόσο υγιεινές, όπως για παράδειγμα επεξεργασμένα τρόφιμα, εμπλουτισμένα με θρεπτικά συστατικά, τα οποία περιέχουν πολλή ζάχαρη, φαγητά που προέρχονται αποκλειστικά από φυτικά προϊόντα, αλλά που έχουν προετοιμαστεί με ανθυγιεινές μεθόδους, όπως τα τηγανητά.
Tι κερδίζουν τελικά οι χορτοφάγοι
Πολλές επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι ο αποκλεισμός ζωικών τροφών και κυρίως του κόκκινου κρέατος από τη διατροφή, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο από καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη τύπου 2, πολλές μορφές καρκίνου αλλά και να ρυθμίσει τη χοληστερόλη.
Από την άλλη, η μεγάλη πρόσληψη φυτικών ινών συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εντέρου και στην πρόσληψη πολλών σημαντικών φυσικών θρεπτικών συστατικών, που ενισχύουν και το ανοσοποιητικό σύστημα και χαρίζουν ενέργεια.
Για να απολαύσουμε, όμως, τα παραπάνω οφέλη, μια vegan διατροφή θα πρέπει να είναι σωστά δομημένη πάνω στην εξατομικευμένες ανάγκες του εκάστοτε ατόμου, και εάν είναι δυνατόν, με την καθοδήγηση κάποιου διαιτολόγου.
Σημαντικό θεωρείται τέλος, τα άτομα να μην παραλείπουν τον ετήσιο αιματολογικό έλεγχο, με σκοπό τον έλεγχο των διατροφικών ελλείψεων και τη συμπλήρωση σε βασικά θρεπτικά συστατικά στα οποία μπορεί να εμφανιστεί έλλειψη (πχ, σίδηρος, ασβέστιο, βιταμίνη Β12), όπου και όποτε αυτό κρίνεται σκόπιμο.