Ισότιμο ρόλο στο δημόσιο διάλογο για το νέο δημόσιο σύστημα υγείας και τη φαρμακευτική πολιτική διεκδικούν οι Έλληνες ασθενείς. Για πρώτη φορά, περίπου 40 σύλλογοι και ομοσπονδίες «συναντώνται» και δημιουργούν την «Ένωση Ασθενών Ελλάδας» με απώτερο στόχο να δομηθεί, επιτέλους, ένα πραγματικά ασθενοκεντρικό σύστημα υγείας στη χώρα μας.
Χαρακτηριστικό δε της αλλαγής που κομίζει ο νέος φορέας, είναι πως ενώ η Ένωση Ασθενών Ελλάδας ιδρύθηκε επίσημα τον περασμένο Μάρτιο, η διοικούσα επιτροπή έχει ήδη επεξεργαστεί ολοκληρωμένες θέσεις και προτάσεις για όλους τους κύριους πυλώνες στο χώρο της υγείας, από την πρωτοβάθμια και νοσοκομειακή φροντίδα, μέχρι τη φαρμακευτική πολιτική, αλλά και την αγωγή και προαγωγή υγείας.
Ο διάλογος δημιουργεί κοινωνικές συμμαχίες
«Διαχρονικά, στο στρογγυλό τραπέζι της δημόσιας συζήτησης για την υγεία στην Ελλάδα, ήταν πάντοτε δεδομένη μία θέση για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τις ομάδες συμφερόντων. Υπήρχε μόνο μία και μοναδική εξαίρεση, οι εκπρόσωποι των ασθενών, οι ίδιοι οι πολίτες που βίωναν τις θετικές ή αρνητικές συνέπειες των πράξεων ή των παραλείψεων όσων λαμβάνουν τις αποφάσεις. Ακριβώς αυτή την υπο-εκπροσώπηση φιλοδοξούμε να άρουμε με την ίδρυση και λειτουργία της Ένωσης Ασθενών, διεκδικώντας πλέον με μία φωνή το αυτονόητο, να συμμετέχουμε στο διάλογο για τις πολιτικές υγείας στην Ελλάδα και να συμβάλλουμε με τις προτάσεις μας στη δόμηση ενός πραγματικά ασθενοκεντρικού συστήματος υγείας», υπενθυμίζει μιλώντας στο ygeiamou.gr η κυρία Κατερίνα Κουτσογιάννη, Μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και Πρόεδρος της Ομοσπονδίας με ρευματικά νοσήματα ΡευΜΑζήν.
Και προσθέτει ότι, «σε μία σύγχρονη κοινωνία, η έννοια της δημοκρατίας δε σταματά στην ημέρα των εκλογών και στην κάλπη. Μέσα από μία θεσμοθετημένη διαβούλευση, οι εκπρόσωποι των ασθενών μπορούμε και πρέπει να έχουμε λόγο στη διαμόρφωση και υλοποίηση των πολιτικών που καθορίζουν τις ζωές μας. Στα πλέον σύγχρονα συστήματα υγείας, η δημόσια διοίκηση έχει αντιληφθεί ότι ο διάλογος αυτός όχι μόνο δε δημιουργεί προσκόμματα στην πρώιμη ανίχνευση των προκλήσεων και στην επιτάχυνση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων, αλλά αντίθετα δημιουργεί κοινωνικές συμμαχίες που εγγυώνται την έγκαιρη και επιτυχή εφαρμογή τους».
Ο κ. Γιώργος Καλαμίτσης, Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής της Ένωση Ασθενών Ελλάδας και Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδας «Προμηθέας», εξηγεί πως οι σύλλογοι-μέλη αφορούν σε ένα ευρύτατο φάσμα θεραπευτικών κατηγοριών από όλη την επικράτεια, που ήδη από το 2012 ήταν σε συνεργασία με στόχο τη συγκρότηση μίας ενιαίας φωνής των εκπροσώπων των ληπτών υπηρεσιών υγείας, και δίνοντας το στίγμα της φυσιογνωμίας της Ένωσης σημειώνει ότι «δεν είμαστε μία κλειστή ομάδα εκπροσώπησης συμφερόντων, αλλά αντίθετα μία ένωση που ως υπεύθυνος πολίτης επιδιώκει να ενισχύσει το δημοκρατικό διάλογο -παράλληλα με τον τεχνοκρατικό και τον επιστημονικό- στις διαδικασίες διαβούλευσης και σχεδιασμού των πολιτικών υγείας».
Υγεία για όλους, το όραμα της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας
Η κ. Κουτσογιάννη συμπληρώνει δε ότι «η ίδρυση της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας ήταν ο προορισμός μίας διαδρομής των συλλόγων μας και όχι η αφετηρία. Ήδη από το καλοκαίρι του 2018 είχαμε υποβάλει και παρουσιάσει στη αρμόδια Διακομματική Επιτροπή της Βουλής ένα πολυσέλιδο πόνημα θέσεων, προτάσεων και τεκμηρίωσης για τη φαρμακευτική πολιτική, το οποίο απέσπασε εξαιρετικά θετικά σχόλια για την πληρότητα και την αιτιολόγησή του τόσο από τους βουλευτές, όσο και από εμπλεκόμενους κοινωνικούς εταίρους». Και επισημαίνει ότι «η κοινή μας φωνή δεν αρθρώνεται στη βάση των ευχών. Το όραμα της Ένωσης όπως συμπυκνώνεται στη φράση ‘Υγεία για όλους’, μας εκφράζει και μας εμπνέει σε ένα κοινωνικό και οικονομικό πλαίσιο πεπερασμένων πόρων και προκλήσεων. Αντιλαμβανόμαστε επομένως ότι έννοιες όπως η καθολική πρόσβαση, η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, η καινοτομία, η άρση των ανισοτήτων περνάνε μέσα από δύσκολες και σύνθετες αποφάσεις που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα, τη χρηστή διοίκηση, την αξιολόγηση, την εξοικονόμηση».
Υπενθυμίζει δε ότι, η Ένωση έχει ήδη επεξεργαστεί τις θέσεις και τις προτάσεις για όλους τους κύριους πυλώνες στο χώρο της υγείας, από την πρωτοβάθμια και νοσοκομειακή φροντίδα, μέχρι τη φαρμακευτική πολιτική, αλλά και την αγωγή και προαγωγή υγείας. «Ασφαλώς βέβαια, οι προτάσεις αυτές αποτελούν ένα ζωντανό οργανισμό που μεταβάλλεται μέσα στο χρόνο ως αποτέλεσμα του διαλόγου με την κοινωνία και συνεκτιμώντας τις δεδομένες κάθε στιγμή ειδικές συνθήκες και προτεραιότητες. Άλλωστε τα θέσφατα, οι μοναδικές αλήθειες και οι ιδεολογικές αγκυλώσεις δεν έχουν θέση στο δημοκρατικό διάλογο. Το μοντέλο που αντιπροτείνουμε προάγει τη σύνθεση, βασίζεται σε μετρήσιμα δεδομένα και δε φοβάται την αλλαγή», καταλήγει η κ. Κουτσογιάννη.
Σχολιάζοντας τα μέχρι τώρα πεπραγμένα της νέας κυβέρνησης στον τομέα της Υγείας, ο κ. Καλαμίτσης υπενθυμίζει ότι, «τόσο ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας στη συνάντηση εργασίας που είχαμε μαζί του στις 29 Ιουλίου, όσο και ο μετέπειτα Υφυπουργός Βασίλης Κοντοζαμάνης στη σύσκεψη που πραγματοποιήσαμε μόλις τρεις ημέρες πριν από τις εκλογές της 7ης Ιούλιου, αναγνώρισαν την ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας της πολιτείας με τους συλλόγους ασθενών και της πιο ενεργής συμμετοχής μας στο διάλογο για την υγεία. Ωστόσο οι δεσμεύσεις αυτές φαίνονται να διαψεύδονται τουλάχιστον επί του παρόντος. Το σχέδιο νόμου του Υπουργείου που ψηφίστηκε πρόσφατα, δεν προβλέπει καμία ουσιαστική συμμετοχή μας στις επιτροπές αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης, ενώ στον ΕΟΔΥ καθορίζει ρητά μία θέση για τους συνδικαλιστές εργαζόμενους του οργανισμού στο Δ.Σ.».
Οι διαδικασίες διαβούλευσης δεν είναι παιχνίδι εξουσίας
Και προσθέτει ότι «αυτό που δεν έχουμε αντιληφθεί πλήρως ακόμη στην Ελλάδα είναι πως η συμμετοχή των πολιτών και των θεσμικών τους οργάνων στις διαδικασίες διαβούλευσης δεν είναι ένα παιχνίδι εξουσίας. Δεν διεκδικούμε να πάρουμε την καρέκλα κανενός, ούτε να υποκαταστήσουμε τους κρατικούς αξιωματούχους ή την επιστημονική κοινότητα. Έχουμε ωστόσο πλήρη επίγνωση ότι απαιτείται επιμονή και μεθοδική δουλειά για να αλλάξουμε το χάρτη του δημοσίου διαλόγου για τις πολιτικές υγείας και για να κατακτήσουμε μία ισότιμη θέση σε αυτόν. Η διαδρομή που ξεκινήσαμε απαιτεί προεργασία και αντοχές μαραθωνίου και όχι 100 μέτρων. Στο τέλος της όμως, νικητής θα αναδειχθεί όχι η Ένωση Ασθενών Ελλάδος, αλλά το ίδιο το σύστημα υγείας».
Και η κυρία Βασιλική Μαράκα, Μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, Πρόεδρος του Συλλόγου Ατόμων με Σκλήρυνση κατά Πλάκας, συμπληρώνει ότι «η Ένωση Ασθενών Ελλάδας αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία οι σύλλογοι των ασθενών μπορούμε να κάνουμε άλματα μπροστά και να συμβάλλουμε ακόμη πιο δυναμικά στη βελτίωση του συστήματος υγείας. Την τελευταία δεκαετία το κίνημα των συλλόγων ασθενών έχει καταφέρει να ενισχυθεί. Ωστόσο, η συνεισφορά του συνήθως περιοριζόταν στη διεκδίκηση αιτημάτων προς την πολιτεία και την προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κοινού σε επιμέρους θεραπευτικές κατηγορίες. Οι παθογένειες και οι προκλήσεις στο χώρο της υγείας σπάνια είναι στεγανοποιημένες ανά κατηγορία πάθησης. Οι ρίζες τους είναι εν πολλοίς κοινές και αφορούν όλους τους πολίτες και όλους τους ασθενείς. Σε αυτή τη βάση, η Ένωση Ασθενών δεν είναι ένας ακόμη σύλλογος ή πολύ περισσότερο ένα συνδικαλιστικό όργανο. Είναι ένα think tank που παράγει και προτείνει πολιτικές προτάσεις για το σύστημα υγείας της επόμενης ημέρας, στη βάση της τεκμηρίωσης και υπό το πρίσμα της εμπειρίας των ληπτών υπηρεσιών υγείας. Σε μία κοινωνία που διαχρονικά αντιμετωπίζει με επιφύλαξη το κράτος, ήρθε η ώρα να δείξει η πολιτεία έμπρακτα την εμπιστοσύνη της προς τους πολίτες της».