Σε επιδημία εξελίσσεται το άγχος και η κατάθλιψη σε μικρά παιδιά και εφήβους στη χώρα μας. Ενδεικτικό των αυξανόμενων ποσοστών ανηλίκων με προβλήματα ψυχικής υγείας είναι η αδυναμία παρακολούθησης του σχολείου που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των αιτημάτων για κατ’ οίκον διδασκαλία. Τη στιγμή, μάλιστα, που η αναμονή για παροχή γνώσης στο σπίτι έχει τεράστια αναμονή στην Ελλάδα, ελλείψει ανάπτυξης τέτοιων συνεκτικών υπηρεσιών, οι προκλήσεις για τα ελληνικά σπίτια μεγαλώνουν.
Το πρόβλημα του άγχους και της κατάθλιψης σε ανηλίκους και πώς επηρεάζει την καθημερινότητα παιδιών και γονέων αποτέλεσε ειδική θεματική συζήτησης στο χθεσινό ολοήμερο συνέδριο σχετικά με την Πρωτοβουλία για την Ψυχική Υγεία Παιδιών και Εφήβων που χρηματοδοτεί το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Σύμφωνα με όσα ανέφερε η Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής του νοσοκομείου Παίδων «Η Αγία Σοφία», Κατερίνα Παπανικολάου, διεθνώς οι έφηβοι που αντιμετωπίζουν συμπτώματα κατάθλιψης ανέρχονται σε ένα ποσοστό 19% και περίπου 15-20% είναι το αντίστοιχο ποσοστό των εφήβων με αγχώδεις διαταραχές.
Στην Ελλάδα επίσημα στατιστικά για τον επιπολασμό των προβλημάτων ψυχικής υγείας δεν υπάρχουν, ωστόσο μελέτη πεδίου που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας του ΙΣΝ δείχνει ότι 9% των Ελληνόπουλων έχει συμπτωματολογία που παραπέμπει σε κατάθλιψη και 13% αντιμετωπίζει γενικευμένη αγχώδη διαταραχή.
Μάλιστα, η ψυχική υγεία παιδιών και εφήβων επιβαρύνεται ολοένα και περισσότερο, όπως άλλωστε και των ενηλίκων. Είναι χαρακτηριστικό ότι έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας της Ευρώπης που δημοσιεύτηκε πριν λίγα 24ωρα δείχνει την Ελλάδα «πρωταθλήτρια» στην κατάθλιψη ανάμεσα στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Συγκεκριμένα, η συχνότητα της κατάθλιψης παρατηρείται στο 5,2% του πληθυσμού κατά μέσο όρο.
Τι έκφραση έχει στα παιδιά το άγχος και η κατάθλιψη; Όπως ανέφερε στο χθεσινό συνέδριο ο Καθηγητής Παιδοψυχιατρικής του ΕΚΠΑ, Γιώργος Γιαννακόπουλος, ένα παιδί με άγχος είναι προσκολλημένο στους γονείς του και έχει αγωνία για απλές καθημερινές πρακτικές, όπως οι επιδόσεις στο σχολείο. Επίσης, μπορεί να εκδηλώνει σωματικά συμπτώματα: Πόνους στην κοιλιά, πονοκεφάλους, διαταραχές στον ύπνο, εφιάλτες. Αντίστοιχα, ένα παιδί με κατάθλιψη έχει καταθλιπτική διάθεση και ευερεθιστότητα, εκδηλώνει διαταραχές στην όρεξη, δεν αντλεί ευχαρίστηση από δραστηριότητες που προηγουμένως τον ευχαριστούσαν. Σε πιο βαριές περιπτώσεις, έφηβοι με κατάθλιψη έχουν σκέψεις αυτοκτονίας.
1.000 γνωματεύσεις για κατ’ οίκον διδασκαλία
Η σχέση του παιδιού ή του εφήβου με το σχολείο δείχνει πολλά για την ψυχική του κατάσταση, σύμφωνα με τους ειδικούς. Ο παιδοψυχίατρος και διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής Παιδιών και Εφήβων του νοσοκομείου «Ασκληπιείου Βούλας», Εμμανουήλ Τσαλαμάνιος ανέφερε ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός εφήβων που ζητούν διδασκαλία κατ’ οίκον, καθώς αδυνατούν να φτάσουν στο σχολείο κυρίως λόγω άγχους. Ο αριθμός συνέχεια αυξάνεται, όπως είπε. «Φέτος θα φτάσουμε 1000 γνωματεύσεις παρόμοιου τύπου», επεσήμανε. Ο κ. Τσαλαμάνιος αναφέρθηκε και στον θυμό που βιώνουν οι γονείς καθώς καταρχάς υπάρχει αναμονή για εξυπηρέτηση από τα δημόσια παιδοψυχιατρικά τμήματα, αλλά και αναμονή περίπου ενός έτους για εξυπηρέτηση στην κατ’ οίκον διδασκαλία που απευθύνεται σε όλα τα παιδιά με βαριά χρόνια νοσήματα, ανάμεσα στα οποία και νοσήματα ψυχικής υγείας.
«Έρχονται παιδιά στα νοσοκομεία με σοβαρά προβλήματα και συμπεριφορές. Άγχη, φοβίες και κατάθλιψη είναι καθημερινή πρακτική», σημείωσε ο διευθυντής της Ψυχιατρικής Κλινικής Παιδιών-Εφήβων στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, Βάιος Νταφούλης, ενώ η Ψυχολόγος, ειδικευμένη στην Κλινική Ψυχολογία, Κατερίνα Αγγελή περιέγραψε τους τρόπους που χρησιμοποιούν οι ειδικοί ψυχικής υγείας για να προσεγγίσουν τα παιδιά το άγχος τους, να μην το αποφεύγουν και τελικά να το αποδεχθούν.
Τη σημασία εκπαίδευσης των παιδιάτρων ώστε να αναγνωρίζουν από πολύ νωρίς θέματα ψυχικής υγείας των παιδιών ανέδειξε μέσα από την εμπειρία της οικογένειάς του ο μηχανικός Γιώργος Καρτσόπουλος. Περιγράφοντας την πορεία της κόρης του που είναι διαγνωσμένη με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), ανέφερε πως τα σημάδια έρχονται ήδη από τη βρεφονηπιακή ηλικία, «ανεξάρτητα εάν εμείς δεν μπορέσαμε να τα αξιολογήσουμε». Υπό αυτό το πρίσμα, η σωστή και επαναλαμβανόμενη εκπαίδευση των επαγγελματιών που είναι κοντά στο παιδί, όπως είναι οι παιδίατροι, έχει μεγάλη αξία.
Θλιβερό: Δύο στους τρεις Έλληνες δεν εμπιστεύονται τη δημόσια περίθαλψη
«Επιδημία» τα περιστατικά μέθης σε ανηλίκους: Διασωληνώθηκε 14χρονος
