Σε περίπου μία εβδομάδα ενσωματώνονται στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) οι αλλαγές στην Ψυχική Υγεία, όπως προβλέπονται στο νομοσχέδιο του Υφυπουργού Υγείας, Δημήτρη Βαρτζόπουλου που αφορά στην ψυχιατρική μεταρρύθμιση.
Σύμφωνα με όσα έχει αναφέρει και ο ίδιος ο κ. Βαρτζόπουλος επισήμως, τίθεται σε λειτουργία το Εθνικό Δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας με τα επτά ΠΕΔΙΨΥ, δηλαδή τα επτά περιφερειακά δίκτυα που είναι ταυτόσημα των Υγειονομικών Περιφερειών (ΥΠΕ). Η μεταφορά των διοικητικών υπηρεσιών των ψυχιατρικών νοσοκομείων και ψυχιατρικών μονάδων στις ΥΠΕ είναι και αυτό που βασικά αλλάζει στη λειτουργία των δομών σε σχέση με σήμερα.
Για το πρώτο εξάμηνο του 2025 δεν προβλέπονται τροποποιήσεις στην εφημέρευση των ψυχιατρικών νοσοκομείων, παρά τις προωθούμενες παρεμβάσεις για τις εφημερίες στα υπόλοιπα, γενικά, νοσοκομεία. Πιθανές αλλαγές για το δεύτερο εξάμηνο θα εξαρτηθούν από τις διαπιστώσεις των επιστημονικών συμβουλίων των περιφερειακών δικτύων τα οποία και θα επιλεγούν εντός του επόμενου μήνα.
Βασικός πυλώνας των αλλαγών που τίθενται σε εφαρμογή είναι ο τρόπος διακίνησης των εισαγγελικών εντολών, δηλαδή των περιστατικών ακούσιας νοσηλείας ατόμων για τα οποία ζητούν οι συγγενείς εντολή εισαγγελέα προκειμένου να νοσηλευτούν καθώς κρίνονται επικίνδυνα για τον εαυτό τους ή τους γύρω τους. Σκοπός είναι να εφαρμοστεί η τομεοποίηση, δηλαδή οι πολίτες που προχωρούν σε ακούσια νοσηλεία να νοσηλεύονται όσο το δυνατόν πιο κοντά στον τόπο κατοικίας τους.
Για υποστελέχωση που δεν αφήνει περιθώριο να βελτιωθούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες ψυχικής υγείας κάνουν λόγο οι εργαζόμενοι. Όπως αναφέρουν, πριν από χρόνια κατ’ απαίτηση της αρμόδιας επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκλεισαν ως αυτόνομα νομικά πρόσωπα τα περιφερειακά ψυχιατρικά νοσοκομεία και οι υπηρεσίες μεταφέρθηκαν στα κατά τόπους νοσοκομεία. «Από 1η Φεβρουαρίου μεταφέρονται στις υγειονομικές περιφέρειες. Έτσι δεν θα αλλάξει κάτι στο επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών αφού οι ίδιες μονάδες θα συνεχίσουν να υφίστανται και να λειτουργούν ενώ είναι ανεπαρκείς με σοβαρές ελλείψεις προσωπικού, αλλά με άλλη διοικητική διοικητική δομή», αναφέρει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), Μιχάλης Γιαννάκος.
«Πρωτιά» η Ελλάδα στις ακούσιες νοσηλείες
Σύμφωνα με τα στοιχεία του κ. Γιαννάκου, σήμερα το 55% των εισαγωγών στις ψυχιατρικές κλινικές οξέων περιστατικών είναι με εισαγγελική εντολή όταν ο μέσος όρος στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι 5%. Μάλιστα, το 70% είναι επανεισαγωγές ασθενών στις ψυχιατρικές κλινικές των νοσοκομείων λόγω της έλλειψης πρωτοβάθμιας περίθαλψης και κατάλληλων μονάδων αποασυλοποίησης. «Έχουν γεμίσει τα τμήματα οξέων περιστατικών με νεοχρόνιους ασθενείς. Άτομα με αυτισμό, νοητική υστέρηση, κ.ά, εισάγονται σε μονάδες ψυχικής υγείας με εισαγγελική εντολή και μένουν χρόνια λόγω έλλειψης προνοιακών μονάδων», σημειώνει ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ, και προσθέτει:
«Ασθενείς με εισαγγελική παραγγελία μεταφέρονται από την αστυνομία από νησιά στην ηπειρωτική χώρα και 500 χιλιόμετρα από το τόπο κατοικίας για να βρεθεί μονάδα οξέων σε νοσοκομείο προκειμένου να νοσηλευθούν. Τα διαθέσιμα κρεβάτια είναι λιγότερα των αναγκών με αποτέλεσμα να εισάγονται υπεράριθμοι ασθενείς».
Την ίδια στιγμή, όπως καταγγέλλουν οι εργαζόμενοι των ψυχιατρικών νοσοκομείων, σε αρκετά νοσηλευτικά ιδρύματα υπολειτουργούν οι ψυχιατρικές κλινικές λόγω ελλείψεων προσωπικού. «Μονάδες αποασυλοποίησης που λειτουργούν οι Μ.Κ.Ο (σ.σ Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις) λαμβάνουν πακτωλό χρημάτων από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους αν και προσφέρουν αναντίστοιχα θεραπευτικά αποτελέσματα», τονίζει ο κ. Γιαννάκος, κάνοντας την εκτίμηση πως για να υπάρξει ουσιαστική αλλαγή στις υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας της Ελλάδας χρειάζεται χρηματοδότηση και πρόσληψη προσωπικού.
